Turyzm na Kubie — heta padtrymka kamunistyčnaha režyma ci kubinskaha naroda?
Vyzvaleńnie, dziakujučy namahańniam Kaścioła, šerahu kubinskich palitviaźniaŭ znoŭ źviarnuła ŭvahu na toje, što adbyvajecca na hetaj niaščasnaj vyśpie, hetym askiepku Chałodnaj vajny.
Dastatkova chacia b pračytać artykuł dysidenta Rykarda Gansalesa Alfonsa:
«Uroki zaalohii ŭ nas byli štodnia. Ja navučyŭsia žyć z pacukami i dajšoŭ da takoha stanu, što ŭ niejkija nočy našaj trapičnaj zimy (trapičnaj, ale ŭsio ž zimy) ja hladzieŭ na ich z pačućciom vielmi padobnym da taho, što ludzi nazyvajuć achvotaj pajeści. Ja byŭ samotnym siabram sprytnych pavukoŭ, jakija časam vyzvalali mianie ad pakutlivaha hudzieńnia i kryvavych ukusaŭ spadarožnikaŭ majho biassońnia. Ja niabłaha vyvučyŭ adzinotu i maŭčańnie kosmasu. Mnie pryhadvajecca kamorka nia bolšaja za daŭžyniu praciahnutych u baki ruk. Mnie taksama znajomy smurod bitkom nabitaj kamery i biezupynny harmidar u joj. Miesiacy biaskoncaj ciemry, miesiacy viečnaha śviatła.»
Albo voś hety fotarepartaž pra inšaha pravaabaroncu, jaki vyjšaŭ z kastraŭskaj turmy invalidam.
U maskoŭskich abyvatalaŭ apošnim časam zrabiłasia modnym adpačyvać na Kubie — tam u najnoŭšy čas sapraŭdy źjaviłasia turystyčnaja infrastruktura, jakaja vabić turystaŭ ź Jeŭropy i Rasii. Plus ekzotyka,
Chtości skaža, što jedučy na Kubu ludzi dajuć hrošy nie hetulki režymu, kolki tamtejšym ludziam, jakija žyvuć u halečy. Heta tak, ale u pieršuju čarhu hrošy pojduć tamu miljonu, jaki pracuje ŭ słužbie dziaržaŭnaj biaśpieki i ichnym svajakam, a nie dysidentam, jakija hnijuć u turmie.
Na Zachadzie ludzi lubiać razvažać pra sacyjalnuju adkaznaść — aščadžać elektraenerhiju i papieru ŭ pryntery, kab zrabić, tak by mović, svoj uniosak u źbieražeńnie
Ale ž ci nie źjaŭlajecca lepšaj formaj sacyjalnaj adkaznaści nie biazhłuzdyja akcyi kštałtu «Dnia ziamli», ale ihnaravańnie Kuby jak turystyčnaj mety? Inšaj formaj sacyjalnaj adkaznaści dla sučasnych zachodniejeŭrapiejcaŭ pavinna być naradžeńnie bolš dziaciej dla svajho vymirajučaha kantynienta. Ale ž heta daloka nie tak modna, jak kuplać enerhaaščadžalnyja lampački i vykarystoŭvać płastykavyja pakiety pa dva razy.
***
Ekanamičnyja sankcyi z boku dziaržavaŭ redka pryvodziać da zajaŭlenaha vynika, my bačym heta pa biezrezultatnaści zachodnich sankcyj suprać łukašenkaŭskaj Biełarusi. Meta sankcyj — chutčej supakajeńnie ŭłasnaha sumleńnia. Ale pakolki
sumleńnie — reč indyvidualnaja, a nie ahulnadziaržaŭnaja, tamu i sankcyi suprać Kuby, budučy rečču patrebnaj, pavinny być indyvidualnymi i dobraachvotnymi.
Na hetym fonie źjaŭlajecca pytańnie pra toje, nakolki etyčna inviestaram układać hrošy ŭ Biełaruś. Kaniečnie, tut niama takoha maštaba biezzakońnia, jak na Kubie, ale tym nie mieniej tysiačy biełarusaŭ siadziać u turmie za nadumanyja i drobnyja ekanamičnyja parušeńni. Jakaja tam častka nasielnictva Biełarusi zaviazanaja na śpiecsłužby?
Pakul Biełaruś nie budzie demakratyčnaj krainaj, u jakoj pavažajucca pravy čałavieka, inviestycyi siudy buduć źviazanyja siarod inšaha i z peŭnym sumniŭnym maralnym vybaram. A heta pierš za ŭsio aznačaje, što ich prosta budzie nie tak šmat, jak mahło b być.I nie dumajcie, što dla absalutna luboha zachodniaha biznesa hrošy tak užo zusim nie pachnuć. Taki impieratyŭ charakterny chiba što dla maładoha i dzikaha kapitalizma na postsavieckaj prastory ci ŭ Kitaju, ale nie dla pradprymalnikaŭ u raźvitych krainach, dzie ludzi sočać za svajoj reputacyjaj.
Kamientary