Hieroj niamieckaha supracivu ŭładkavaŭsia da nacystaŭ, kab padabracca da ich bližej — novy film, jaki budzie cikavy i biełarusam

Z 27 listapada ŭ minskim prakacie bielhijska-irłandski film «Banchiofier: pastar, špijon, zabojca».

Vy mahli nikoli nie čuć imia Dytrycha Banchiofiera, ale ŭ historyi niamieckaha supracivu heta važnaja asoba. Luteranski pastar, Banchiofier vystupaŭ suprać nacyzmu jašče z 1933 hoda, kali Hitler tolki pryjšoŭ da ŭłady. Ale chutka zrazumieŭ, što słoŭ tut budzie mała, i ŭ 1938‑m dałučyŭsia da ŭdzielnikaŭ antynacysckaj zmovy.

Praz try hady jon pajšoŭ pracavać u abvier, vykarystoŭvajučy pracu na fašystaŭ u metach supracivu. Inakš kažučy, pajšoŭ u dvajnyja ahienty — niečakanaja sprava dla relihijnaha čałavieka, uličvajučy kolkaść nieabchodnaj dla hetaha chłuśni. A potym jon padtrymaŭ zmoŭščykaŭ, jakija vyrašyli zabić Hitlera. Vynikam stała apieracyja «Valkiryja» — znakamity zamach na Hitlera 20 lipienia 1944 hoda, jaki skončyŭsia niaŭdačaj i aryštam socień zmoŭščykaŭ. Aryštavali i pastara.

Dytrycha Banchiofiera paviesili 9 krasavika 1945 hoda ŭ adnym ź niamieckich kancłahieraŭ. Za 80 hadoŭ, što prajšli z taho dnia, hetuju supiarečlivuju historyju sprabavali raskazać u knihach, filmach i navat pjesach, ale hodnych mastackich stužak pa joj jašče nie było. 

Pavialičyć

«Banchiofier: pastar, špijon, zabojca» sprabuje zakryć hetuju nišu, i atrymlivajecca niaprosta.

Naprykład, u stužcy chapaje histaryčnych niedakładnaściaŭ. Adna z hałoŭnych — ideja pra toje, što nibyta Banchiofier byŭ adnym z asnoŭnych zmoŭščykaŭ u apieracyi «Valkiryja». Nasamreč heta nie vyznačana. Dakładna viadoma tolki toje, što pastar viedaŭ pra płany zabojstva, padtrymlivaŭ zmoŭščykaŭ maralna i jak suviazny, ale pry hetym naŭrad ci ŭdzielničaŭ u arhanizacyi zamachu ci ŭ jaho vykanańni.

Heta nie robić historyju mienš supiarečlivaj, i dobra, što ŭ filmie pasprabavali prasačyć matyvacyju Banchiofiera. Nie, pastar nie pačaŭ raptam apraŭdvać hvałt i zabojstva. Chutčej jon bačyŭ zamach na Hitlera jak apošni sposab pieramahčy zło, srodak, jaki treba było vykarystać, navat kali dla hetaha treba pierastupić praz svaje ideały i pierakanańni.

Biaździejnaść, na dumku Banchiofiera, była našmat horšym vybaram: «Maŭčańnie pierad tvaram zła — samo pa sabie zło».

Film hety pryniali supiarečliva. Krytyki adznačali histaryčnyja niedakładnaści i niuansy pastanoŭki, ale pry hetym pryznavali: film atrymaŭsia. U prakacie prajekt nie akupiŭsia ($12,6 miljona zboraŭ pry biudžecie $25 miljonaŭ), ale ž kino tolki vychodzić u prakat u niekatorych rehijonach, u pryvatnaści, u Biełarusi i Rasii — mahčyma, situacyja krychu vypravicca.

Tym bolš cikava, što ŭ prostych hledačoŭ vodhuki na film vydatnyja. Na płatformie Rotten Tomatoes jon nabraŭ 92% pa vodhukach hledačoŭ — tyja adznačajuć, što stužka atrymałasia mocnaj i emacyjnaj, a historyja hałoŭnaha hieroja ich zachapiła.

Pavialičyć

Viadoma, heta nie błakbastar ź biudžetam uzroŭniu «Apieracyi «Valkiryja» 2008 hoda, dzie za zabojstva Hitlera adkazvaŭ hieroj Toma Kruza. U ciapierašnim vypadku atrymałasia nišavaje kino nie dla ŭsich, małaviadomaja i faktyčna nieraskazanaja raniej historyja pra čałavieka, jaki paśladoŭna išoŭ šlacham supracivu sistemie i nie zdradžvaŭ svaim pierakanańniam.

A zaadno i pakinuŭ šmat tekstaŭ, jakija ŭ niečym robiać jaho padobnym da Viktara Frankła, taksama byłoha viaźnia kancłahiera, krynicy natchnieńnia šmat dla kaho ź biełarusaŭ paśla 2020-ha.

Ale ž kali Frankł kazaŭ pra toje, jak vyžyć samomu, Banchiofier prapavieduje inšaje. Jon — pra toje, jak spynić piekła, navat kali dla hetaha treba achviaravać saboj i svaimi pierakanańniami, pra toje, kab nie być achviaraj, a śviadoma vybirać supraciŭ, bo biaździejańnie roŭnaje saŭdziełu. 

«Nie kazać — značyć kazać, nie dziejničać — značyć dziejničać», pisaŭ Banchiofier. Hołas, nie mienš važny ŭ časy kryzisu, čym parady pra toje, jak zachavać siabie.

• 3
• 0
• 0
• 1
• 0
• 0
• 0
• 0