Za 60 kiłamietraŭ ad Minska budujuć sakretnuju vajskovuju bazu
U Słuckim rajonie kala vioski Paŭłaŭka aktyŭna idzie budaŭnictva abjekta, jaki ekśpierty nazyvajuć stratehičnym u vajskovym płanie dla biełaruskich uładaŭ i robiać dapuščeńnie, što tut moža być raźmieščany rasiejski balistyčny rakietny kompleks «Arešnik». Heta vyśvietlili žurnalisty Biełaruskaj słužby «Radyjo Svaboda», analizujučy spadarožnikavyja zdymki kampanii Planet Labs u miežach supolnaha prajektu z kamandaj «Schiemy» Ukrainskaj słužby «Radyjo Svaboda» i estonskimi vydańniami Delfi Estonia i Eesti Ekspress.
Budaŭnictva na hetym miescy pačałosia amal hod tamu, u červieni 2024 hoda. Na hety čas płošča zabudovy składaje bolš za 2 kvadratnyja kilametry. Heta kala 280 futbolnych paloŭ. Abjekt maje čatyry asobnyja častki — asnoŭnuju i try amal roŭnyja pa płoščy pamiž saboju pobač. Usie jany złučajucca novapabudavanymi darohami.
Pakolki budaŭnictva jašče nie zavieršanaje, ekspertam, ź jakimi žurnalisty pahavaryli, składana acanić, jaki mienavita vajskovy abjekt tut paŭstanie.
Adnak možna zrabić vysnovu, što prajekt robicca ŭ tajamnicy. «Svaboda» nie znajšła nijakich zhadak pra pačatak budaŭnictva ŭ publičnych aficyjnych dakumentach, nia pišuć pra jaho ŭ miascovych medyja, niama śviežych paznakaŭ i ŭ kadastravych mapach ab vydzialeńni ziamielnych nadziełaŭ dla budaŭnictva takoha kštałtu abjektaŭ. Ani Alaksandar Łukašenka, ani jaho čynoŭniki taksama nie anansavali ničoha padobnaha.
Ale jašče ŭ traŭni 2024 hoda ŭ siužecie dziaržaŭnaha «VajenTV» hetaje miesca vyhladała voś tak:
Sakretnaja savieckaja vajskovaja baza ź jadziernaj zbrojaj
Miesca, dzie idzie budoŭla, maje vajskovaje minułaje. Mienavita ŭ hetych lasach z kanca 1959 da 1993 hoda raźmiaščaŭsia vajskovy haradok słuckaha 306-ha rakietnaha pałku stratehičnaha pryznačeńnia. Z 1960 hoda pry im stvaryli 1057-ju ramontna-techničnuju bazu, jakaja zajmałasia «jadzierna-techničnym zabiaśpiačeńniem» hetaha padraździaleńnia.
Rakiety, jakija znachodzilisia tut u saviecki čas, nieśli pahrozu spačatku ŭsioj Eŭropie, a paźniej i Złučanym Štatam Ameryki.
Spačatku heta byli rakiety siaredniaj dalnaści naziemnaha bazavańnia R-12(SS-4) z radyjusam dziejańnia da 2,1 tysiačy kilametraŭ, z 1981 hoda tut źjavilisia samachodyja bajavyja kompleksy RSD-10m «Pionier»(SS-20) z dalnaściu dzieńnia da 5 tysiač kilametraŭ. Z 1989 hoda połk prajšoŭ pieraŭzbrajeńnie na stratehičnyja rakietnyja komłpieksy «Topol»(SS-25) z dalnaściu dziejańnia da 11 tysiač kilametraŭ.
U 1993 hodzie Biełaruś dałučyłasia da Damovy ab nieraspaŭsiudzie jadziernaj zbroi. Jana stała pieršaj dziaržavaj, jakaja dobraachvotna admoviłasia ad mahčymaści vałodańnia zbrojaj, jakaja zastałasia ŭ krainie paśla raspadu SSSR. U tym ža hodzie słucki 306-y połk byŭ źniaty z bajavoha dziažurstva i pieradyślakavany ŭ Rasieju, dzie paźniej byŭ rasfarmavany.
U vieraśni 1996 hoda tut jašče znachodziłasia artyleryjskaj baza bojeprypasaŭ, na jakoj adbyŭsia pažar z detanacyjaj snaradaŭ. Jak pišuć miascovyja medyja, vybuchi hučali niekalki dzion, a čuli ich ažno za 20 kilametraŭ, u Słucku.
Paśla taho zdareńnia vajskovy abjekt pad Paŭłaŭkaj pryjšoŭ u zaniadbańnie. A ŭ adnoj ź jaho častak u 2005 hodzie navat adkryli Lačebna-pracoŭny prafilaktoryj № 3. U jakim, jak pisała raniej «Svaboda», 10 žniŭnia 2020 hoda sprabavali zrabić niešta padobnaje na kancentracyjny lahier dla pratestoŭcaŭ.
Ale na inšych učastkach byłoj sakretnaj bazy dasiul jašče zachoŭvalisia ŭ zaniadbanym vyhladzie fartyfikacyi, startavyja placoŭki rakiet, šachty, bunkiery, anhary i inšyja vajskovyja zbudavańni.
U 2019 hodzie adzin z pradprymalnikaŭ chacieŭ pabudavać na adnym ź nievialikich učastkaŭ vajskovaha haradku pradpryjemstva dla pierapracoŭki naftazabrudžanych hruntoŭ. U kancy 2020 hoda hety ziamielny nadzieł namahaŭsia zabrać słucki rajvykankam, ale jamu admoviŭ Viarchoŭny sud. Čym skončyłasia historyja, nieviadoma. Ale vyhladaje małarealnym, kab nievialikaja pryvatnaja kampanija mahła arhanizavać budaŭnictva na takoj vialikaj terytoryi.
«Druhoje žyćcio» vajskovaha haradka
Prykładna ź viasny 2024 hoda terytoryju raspačali «asvojvać» pa-novamu. Spačatku siudy pryjechali sapiory supraćminnaha centru Ŭzbrojenych Siłaŭ dla rasčystki terytoryi ad snaradaŭ. Pracy doŭžylisia amal usiu viasnu i skončylisia tolki 7 červienia 2024 hoda. Jak paviedamili vajskoŭcy, za hety čas jany źniščyli 2800 bojeprypasaŭ na płoščy kala 2,5 kvadratnych kilametry.
Z 16 červienia 2024 hoda tut pačałasia rasčystka terytoryi ad lesu i ziemlanyja raboty. Samy aktyŭny peryjad budaŭnictva prypaŭ na 2025 hod.
Za hety čas u zachodniaj časty abjekta vysiekli bolš za kvadratny kilametar lesu i ŭźviali 13 składoŭ bojeprypasaŭ pamieram 30 na 20 metraŭ, akružanych abarončymi ścienami. Tut taksama pabudavali try anhary daŭžynioj 100 metraŭ, zakłali padmurki roznaha kštałtu budynkaŭ, adzin ź u formie litary «P» daŭžynioj amal 270 metraŭ. Usie hetyja pabudovy złučaje sietka aŭtamabilnych daroh, na bolšaści ź jakich užo lažyć asfalt.
Paŭnočny ŭčastak budaŭnictva kala vioski Paŭłaŭka raźmieščany na ziemlach, jakija jašče letaś byli zadziejničanyja ŭ sielskaj haspadarcy. Ciapier tut užo vidać 8 karkasaŭ budynkaŭ, padobnych na anhary.
Na samym uschodnim učastku budaŭnictva bačny karkas budynka daŭžynioj amal 150 metraŭ, budujucca ziemlanyja nasypy.
Na paŭdniova-uschodnim učastku budaŭnictva jašče viaducca ziamielnyja raboty, bačna farmavańnie niekalkich daroh. Mahčyma, jon nievypadkova znachodzicca na samym vysokim uzhorku Słuckaha rajona, što moža śviedčyć pra vierahodnaje raźmiaščeńnie tut, naprykład, system supraćpavietranaj abarony.
Na forumach stałkieraŭ možna znajści takoje apisańnie hetaha miesca:
«Hara Syhnalnaja — samaje vysokaje miesca Słuckaha rajonu, vyška naležała rocie suviazi rakietčykaŭ»
Što ŭsio heta značyć
Kab razabracca, što ŭsio ž za abjekt budujuć u Słuckim rajonie kala vioski Paŭłaŭka, žurnalisty źviarnulisia da vajskovych ekspertaŭ i analitykaŭ. Usie jany sychodziacca ŭ mierkavańni, što abjekt asablivy i moža mieć stratehičnaje značeńnie.
Konrad Muzyka, dyrektar kampanii Rochan Consulting, jakaja zajmajecca daśledavańniem i analizam biaśpieki na postsavieckaj prastory, adznačaje ŭ kamentary «Svabodzie», što ŭsie abjekty złučanyja pamiž saboj darohaj i pamiž imi «isnuje istotnaja suviaź».
«Na maju dumku, hetyja abjekty źviazanyja ź niejkim abstalavańniem stratehičnaha ŭzroŭniu, jakoje moža być razhornutaje ŭ Biełarusi. Ci to «Arešnik», ci niešta inšaje. Mahčyma, heta budzie jadziernaja zbroja, bo ŭ hetym miescy mohuć vykarystoŭvacca zbudavańni, jakija vykarystoŭvalisia dla zachoŭvańnia takoha kštałtu ŭzbrajeńnia padčas Chałodnaj vajny», — kaža Konrad Muzyka.
Adstaŭny major Marka Ekłund, jaki bolš za 20 hadoŭ analizavaŭ rasiejskuju armiju ŭ finskaj vyviedcy i ciapier pracuje sa spadarožnikavymi zdymkami, u interviju Eesti Ekspress taksama adznačaje, što hety abjekt padobny mienavita na stratehičnuju rakietnuju bazu: «Nie mahu skazać, što heta jašče moža być. Kali b tut pavinna była źjavicca baza «Arešnik», jana jakraz mahła b padyści dla hetaj roli».
Ciapier čytajuć
Zatrymany ŭ Polščy biełaruski taksist-špijon byŭ siabram «Paspalitaha rušeńnia»7
Kamientary
Adpaviedna i bazu pad jaho budavać nie buduć.