Rasija sprabuje adździalić Runiet filtrami na ŭvachodach i vychadach. Ale abstalavańnie dla filtraŭ davodzicca zakuplać na Zachadzie
Z dakumientaŭ KremlinLeaks vynikaje, što kantrol nad kibierprastoraj zastajecca achilesavaj piatoj rasijskich uładaŭ.
26 lutaha kansorcyum niekalkich centralnajeŭrapiejskich ŚMI pačaŭ publikacyju vynikaŭ analizu KremlinLeaks — uciečki danych, jakija tyčacca najvyšejšych rasijskich čynoŭnikaŭ. Vielmi redka padobnyja ŭciečki datyčacca Kramla i dazvalajuć aznajomicca ź pierapiskaj samych vysokapastaŭlenych čynoŭnikaŭ krainy.
U kałoncy ŭ Le Monde śpiecyjalist pa kibierprastory vykładčyk Francuzskaha instytuta hieapalityki Kievin Limańje (Kevin Limonier) źviartaje ŭvahu, što pierapiska dadaje novych elemientaŭ u razumieńnie taho, jak kantrol nad infarmacyjaj ciapier zaležyć ad ličbavaj infrastruktury, jakaja hetak ža śpiecyfičnaja, jak i krytyčnaja.
U šyrejšym sensie, ličyć aŭtar, dakumienty dazvalajuć razhladać hetyja sistemy jak «achilesavu piatu» rasijskaha aŭtarytaryzmu.
Vytvorčaść filmaŭ, stvareńnie šumichi ŭ sacyjalnych sietkach, fejkavych navinavych sajtaŭ… Uvieś arsienał «hibrydnaj vajny» raptam paŭstaje pierad nami ŭ aholenym vyhladzie.
«Ličbavyja pamiežnyja pasty»
Kansorcyum KremlinLeaks zhadvaje Aŭtamatyzavanuju sistemu zabieśpiačeńnia biaśpieki rasijskaha siehmienta sietki «Internet» (AŚBI), jakaja źjaŭlajecca adnym z hałoŭnych mazhavych centraŭ rasijskaj ličbavaj cenzury.
Adna z hałoŭnych zadač AŚBI — kiravańnie šyrokaj sietkaj techničnych srodkaŭ supraćdziejańnia pahrozam (TSSP), tak zvanymi «skryniami», jakija dazvalajuć rasijskim uładam błakavać abo zapavolvać kantent, jaki ličycca niepažadanym.
Majučy vyhlad standartnych kampjutarnych šafaŭ, ustalavanych amal va ŭsich bujnych rasijskich apierataraŭ, TSSP zjaŭlajucca praduktam tak zvanaha zakona «Ab suvierennym Runecie». Hety zakon, pryniaty ŭ 2019 hodzie, zaklikany dać rasijskim uładam techničnyja i administracyjnyja srodki dla filtracyi, a taksama dla adklučeńnia rasijskaj sietki ad astatniaha śvietu ŭ vypadku zamiežnaj pahrozy.
TSSP byli sprajektavanyja jak «ličbavyja pamiežnyja pasty», jakija kantralujuć, što ŭvachodzić i vychodzić z rasijskaha siehmienta kibierprastory.
Dziakujučy najnoŭšym technałahičnym raspracoŭkam TSSP zdolnyja błakavać taksama sotni roznych VPN-servisaŭ, ujaŭlajučy saboj biesprecedentnuju pahrozu ličbavym svabodam u Rasii, dzie hetyja šyfravalnyja rašeńni masava vykarystoŭvajucca dla abychodu cenzury.
KremlinLeaks paćviardžaje, što Maskva ličyć TSSP klučavoj častkaj svajoj stratehii kantrolu nad infarmacyjaj i terytoryjaj.
Pa-pieršaje, tamu, što ŭ dakumientach adkryta zhadvajucca srodki, jakija dazvalajuć AŚBI «supraćstajać raspaŭsiudžvańniu chłuślivaj infarmacyi» z «padryŭnych resursaŭ».
Pa-druhoje, AŚBI i TSSP vykarystoŭvajucca ŭ tym liku dla filtracyi infarmacyi ŭ zaniatych Rasijaj rehijonach Ukrainy, tym samym raspaŭsiudžvajučy akupacyju terytoryi na kibierprastoru i infarmacyjnuju śfieru.
Takim čynam, adznačaje aŭtar, ciapier Kreml maje cełasnaje bačańnie ličbavaha pola jak praciahu svajoj fizičnaj terytoryi.
Akramia taho, sistemy kantrolu infarmacyi, jakimi ŭ ciapierašni čas kiruje AŚBI, zjaŭlajecca pradmietam ekspartu na Hłabalny Poŭdzień, naprykład, u frankamoŭnyja krainy Afryki.
Impartny składnik
Uciečka KremlinLeaks, śćviardžaje Kievin Limańje, dazvalaje zrazumieć, nakolki zaležny rasijski aŭtarytaryzm ad ličbavych instrumientaŭ kantrolu, nieabchodnych jamu, kab zachavać siabie i zdušyć hałasy inšadumcaŭ. Inšymi słovami, technałahičnyja pryłady kantrolu nad infarmacyjaj stanoviacca ŭsio važniejšymi dla vyžyvańnia rasijskaha režymu.
Možna taksama mierkavać, što čym daŭžej budzie ciahnucca kanflikt va Ukrainie — i čym bolš budzie raspaŭsiudžvacca stomlenaść siarod nasielnictva — tym bolšuju rolu buduć adyhryvać hetyja srodki.
I ŭsio ž u hetaj zmročnaj karcinie jość problisk nadziei, pakolki takija nieabchodnyja techničnyja srodki procidziejańnia pahrozam pracujuć zbolšaha dziakujučy zamiežnym technałohijam i abstalavańniu, častka ź jakich znachodzicca pad sankcyjami. Takim čynam, fienamienalna składanaja kanstrukcyja kantrolu nad internetam i infarmacyjaj hruntujecca na nietryvałym padmurku. Isnujuć ryčahi ŭździejańnia. I zadača ciapier u tym, kab imi skarystacca.
Čytajcie jašče:
U Rasii adbyŭsia masavy zboj internetu
Vyśvietliłasia, kolki b hrošaj zhubiła Biełaruś za adzin dzień bieź internetu
Pamiatajecie kadeta, jaki na sustrečy z Łukašenkam śmieła vystupiŭ pa-biełarusku? Jon vyjechaŭ z krainy21
Kamientary