Гісторыя2727

Браніслава Тарашкевіча катавалі і змусілі даць паказанні на 249 чалавек. Знайшлі адпаведны дакумент

У Архіве актаў новых у Варшаве знойдзена копія дакумента з архіва КДБ, паводле якога Браніслава Тарашкевіча пасля смяротнага прысуду 5 студзеня 1938 года амаль 10 месяцаў утрымлівалі ў асобным рэжымным корпусе НКВД, дзе пад катаваннямі змусілі даць паказанні на 249 чалавек, паведамляе Беларускі інстытут публічнай гісторыі.

Браніслаў Тарашкевіч

Корпус у гарадской турме арганізаваў кіраўнік аднаго з аддзелаў НКВД БССР Аляксандр Гепштэйн з санкцыі наркама Барыса Бермана і дазволу Масквы. Тут утрымліваліся 270 чалавек, ад якіх «шляхам збіцця і катаванняў» атрымлівалі «дадатковыя сведчанні» на іншых асобаў. Толькі 38 вязняў корпусу, у тым ліку Тарашкевіч, далі паказанні на 3489 чалавек.

У корпусе ствараліся асабліва цяжкія ўмовы для тых, хто «не прызнаваўся». Тыя, хто «прызнаваўся» і даваў «паказанні», ставіліся ў прывілеяваныя ўмовы і атрымлівалі ўзмоцненую пайку. Наглядчыкам корпуса быў нехта Алекаў.

29 лістапада 1938 г. зняволеных корпуса незаконна расстралялі, акты аб выкананні прысудаў падрабілі і аформілі заднім чыслом.

Каментары27

  • Злачынствы савецкага НКВД супраць беларусаў
    26.05.2025
    29 лістапада 1938 года ў мінскай турме скончылася жыццё Браніслава Тарашкевіча, стваральніка першай беларускай граматыкі, мовазнаўцы і перакладчыка. Як цвердзіць афіцыйная версія, ён быў расстраляны згодна з прысудам, вынесеным "двойкай" НКВД па сфабрыкаванай справе "Беларускага нацыянальнага цэнтра".

    Але даследчык Леанід Маракоў выказвае іншае меркаванне: "Тое, што Тарашкевіч быў растраляны, — гэта афіцыйная версія. Паводле іншых звестак, ён загінуў падчас катаванняў, якія доўжыліся дзевяць месяцаў. Даведацца пра гэта ўдалося выпадкова. Праз дзясяткі гадоў у лісце адзін былы вязень узгадваў, што ў камеру, дзе ён сядзеў адзін, укінулі чалавека, які выглядаў як кавалак мяса чорна-сіняга колеру. Што гэта быў Тарашкевіч, той чалавек не ведаў.

    Падчас пошукаў удалося высветліць, што тады ў тую камеру трапіў менавіта Тарашкевіч. Гэты факт не ўзгадваецца ў кнізе "Ахвяры і карнікі" праз тое, што там і так зашмат падобных страшных фактаў.

    Калі на мяжы Францішка Аляхновіча абменьвалі на Браніслава Тарашкевіча, Аляхновіч звярнуўся да яго з пытаннем: "Куды ты ідзеш, куды?" Адказу ён не атрымаў".

    Браніслаў Тарашкевіч быў арыштаваны 6 траўня 1937 году, па абвінавачанні ў сфабрыкаванай справе так званага "Беларускага нацыянальнага цэнтра". 5 студзеня 1938 "двойкай" НКВД і Пракуратуры СССР прыгавораны да расстрэлу. Рэабілітаваны Ваеннай калегіяй Вярхоўнага суду СССР 26 студзеня 1957 году.
  • ваван
    26.05.2025
    мДА,,... ВЫСКАЖУ КРАЙНЕ НЕПОПУЛЯРНОЕ НА ДАННОМ РЕСУРСЕ МНЕНИЕ, НО ЧЕЛОВЕК БОРОЛСЯ ЗА СОВЕТСКУЮ БЕЛАРУСЬ ОН ЕЕ И ПОЛУЧИЛ...
  • Бальшавіцкі джыхад , акупацыя БНР
    26.05.2025
    ваван, Багдан Хмяльніцкі, тыпу таго, падпісаў некалі "глыбокую" інтэграцыю з
    ардой ... Украінскія гісторыкі кажуць, што Хмяльніцкі нічога не
    падпісваў, і ўсё гэта хлусня! І папер ніякіх не было і няма! А маскоўцы
    кажуцуь, што Хмяльніцкі -- падпісваў, але паперы не захаваліся бо моль
    іх паела. А ў выніку што? Украіна-Русь на доўгія стагоддзі патрапіла пад
    маскоўскі бот. Маскоўская арда скрала назву Украіны -- Русь, усю яе
    гісторыю, міталёгію, культуру і выдае яе за сваю. Узяць бы таго князя
    Уладзіміра, які, нібыта, хрысціў маскавітаў, яшчэ і помнікі яму нахабна
    ставяць. А далей і згадваць не хочацца.... Бальшавіцкі джыхад , акупацыя БНР
    , вайна з Польшай , Эстоніей , Фінляндыей, Галадамор, рэпрэсіі, Курапаты, генацыд, Новая эмпэрыя , алеграхі, карупцыя , эмперыялізм ...І нaрэшце захоп 1/3 Азербалджана, Молдовы, Грузіі , анексія Крыма, вайна на Дамбасe, вайна, вайна ....

Цяпер чытаюць

Украіна масіравана атакавала расійскія аэрадромы і знішчала бамбардзіровачную авіяцыю38

Украіна масіравана атакавала расійскія аэрадромы і знішчала бамбардзіровачную авіяцыю

Усе навіны →
Усе навіны

Пад Мінскам машына сутыкнулася з матацыклам ВІДЭА

У Мінску праходзіць велакарнавал «Viva Ровар» ФОТЫ2

Брэсцкія памежнікі не прапусцілі без чаргі інваліда з Расіі — былога прэс-сакратара паліцыі Інгушэціі. Ён абураны10

Макрон заклікаў стварыць «кааліцыю незалежных» і не глядзець на Вашынгтон і Пекін4

Чарэшні на Камароўцы патаннелі ўтрая. Чым яшчэ выгадна закупіцца?2

Паўлючэнка: Вольга Сямашка хацела атрымаць для аўдыту менавіта фонд «Разам»21

Папулярная актрыса выпусціла мыла з вадой з уласнай ванны1

Ганна Бонд крытыкуе, дэпутатка Мірончык-Іванова спявае пра «крошку»: у Мінску з аншлагам прайшоў канцэрт «Руки вверх»37

Кот здольны адрозніваць свайго гаспадара ад незнаёмца па паху3

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Украіна масіравана атакавала расійскія аэрадромы і знішчала бамбардзіровачную авіяцыю38

Украіна масіравана атакавала расійскія аэрадромы і знішчала бамбардзіровачную авіяцыю

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць