«Сваіх не кідаем». Беларусы знялі для расіян прапагандысцкі баявік пра вайну ва Украіне
У траўні пад Мінскам скончыліся здымкі фільма пра цяперашнюю фазу ваеннага канфлікту. У здымках удзельнічалі многія беларускія акцёры. Хто яны і пра што фільм? Пра сюжэт, здымачную каманду і крыніцы фінансавання фільма піша «Еўрарадыё».
Фота са здымачнай пляцоўцы. Фота: Андрэй Голубеў
З Варшавы — ва Украіну
Беларускія кінематаграфісты шчыльна супрацоўнічаюць з расіянамі па стварэнні прапагандысцкага тэле– і кінакантэнту. Напрыклад, летась здымалі прапагандысцкі серыял з працоўнай назвай «Рашн гейт», які ў рамантычным святле паказвае расійскіх дыпламатаў у сутыкненні з польскімі палітыкамі.
Серыял здымалі ў Мінску, а вытворчасцю займалася прыватная студыя «Белраскіно», чыё кіраўніцтва аказалася звязаным з Віктарам Лукашэнкам. Сам праект вось-вось з’явіцца на экранах пад назвай «Варшава'21».
Цяпер справа дайшла да больш актуальнай тэмы — вайны ва Украіне.
Здымачны перыяд фільма з працоўнай назвай «Сваіх не кідаем» доўжыўся з 6 па 18 траўня. Для яго выкарысталі натурную пляцоўку «Беларусьфільма» ў Смалявічах. Там здымаліся эпізоды баявых дзеянняў.
Рэжысёрам стужкі выступіў расійскі кінематаграфіст узбекскага паходжання Рауф Кубаеў — аўтар шматлікіх эфірных тэлесерыялаў і тэлемеладрам накшталт «Псеўданім Албанец» і «Адно жыццё на дваіх». А сцэнарыстам — маскоўскі тэатральны і серыяльны акцёр Дзмітрый Сафронаў, для якога «Сваіх не кідаем» стаў драматургічным дэбютам.
Змест фільма ў прыватнай размове з журналістамі пераказаў ягоны стваральнік.
Украінец з «Азова» з пазыўным… «Карнік»
Ідэя праекта Сафронаву прыйшла 9 лістапада 2022 года пасля прагляду тэленавінаў. За тры месяцы мужчына напісаў сцэнарый, арыентуючыся на савецкае ваеннае кіно: «А зоры тут ціхія» і «Аты-баты шлі салдаты». А пасля разам з Кубаевым адрэдагаваў яго і «абараніў» у Мінкульце Расіі для пастаноўкі.
Галоўным героем «Сваіх не кідаем» стане Міхалыч, якога грае акцёр Іван Паршын — ветэран Першай чачэнскай вайны і бацька дваіх дзяцей. Мужчына атрымлівае позву на «СВА» («спецыяльную ваенную аперацыю» — так прапаганда называе вайну) у межах расійскай мабілізацыі 2022 года.
Сумеснае фота акцёраў фільма з пазыўнымі сваіх герояў. Фота: d.a.safronov
У ваенкамаце ён знаёміцца з Воўчыкам, сынам загінулага героя Першай чачэнскай. Хлопец хоча стаць героем, як і бацька, мабілізаваўшыся добраахвотна.
Супрацьстаяць Воўчыку і Міхалычу будзе былы аднапалчанін апошняга. За мінулыя гады сябар стаў адным з самых жорсткіх камандзіраў атрада «Азоў», за што і атрымаў мянушку… «Карнік». Яго заданне: ліквідаваць атрад расійскіх мабілізаваных, якія прыбылі на перадавую пасля навучання. І менавіта ў гэтым атрадзе апынуліся Міхалыч і Воўчык.
Паралельна разгорнецца драма былога настаўніка фізкультуры данбаскай школы — Андрэя Сяргеева, які пайшоў у апалчэнне «ДНР» з пазыўным «Куніца» — яго грае сам Сафронаў. Менавіта ён, пад прыгнётам абставінаў, адыграе ключавую ролю ў развіцці падзей карціны.
«На полі бою хлопцы правядуць роўна 24 гадзіны, якія для аднаго — Міхалыча, — стануць вечнасцю, а для другога — Воўчыка — апошнімі», — спойлерыць Сафронаў.
Кінематаграфіст сцвярджае, што сюжэт праекта заснаваны на рэальных падзеях з фронту і «рэальным цудзе, які назіраў увесь свет». Які цуд маецца на ўвазе, аўтар не ўдакладніў.
«Нокіа» замест «Матаролы»
У праекце будуць фігураваць рэальныя вайскоўцы. Напрыклад, забіты палкоўнік так званай «ДНР», ваенны злачынец Арсен Паўлаў, вядомы пад пазыўным «Матарола». Ён у сцэнарыі фігуруе як баец з пазыўным «Нокіа», грае яго беларускі рэжысёр і акцёр Андрэй Голубеў.
Калаж фота са здымачнай пляцоўцы ў Смалявічах. Фота: d.a.safronov
Нягледзячы на ідэалагічную зараджанасць, аўтар кажа, што кіно будзе не пра вайну, а пра жыццё і людзей.
«Агітак не будзе. Толькі па факце. Закранутыя шмат тэм, уключна з рэлігіяй, але ўсе яны, так ці інакш, будуць трансляваць адно: галоўнае — чалавек і няма нічога больш каштоўнага за чалавечае жыццё, сям'ю і дзяцей», — кажа суразмоўца.
Грошы ад Крамля на «эксперыментальнае кіно»
Што тычыцца фінансаў, дык фільм падтрыманы ў 2023 годзе Мінкультам Расіі. Праект увайшоў у спіс 35-ці фіналістаў катэгорыі «Аўтарскае і эксперыментальнае кіно», сярод якіх толькі два праекты прысвечаныя вайне ва Украіне — «Свінцовыя нябёсы» і «Сваіх не кідаем».
У заяўцы праект апісаны абстрактна:
«Патрыятычны сцэнарый у традыцыях савецкага кіно пра тое, як былыя аднадумцы «разлучаюцца душамі», як згубна ўплываюць на свядомасць нацысцкія знакі, як пераклікаецца і становіцца адзіным цэлым архетып рускага чалавека і архетып рускага воіна».
Займальна, што ў дрымкасце значацца запатрабаваныя расійскія акцёры — Алег Меньшыкаў і Аляксандр Робак. Але яны ў праекце не з’явіліся.
Затое ў фільме шмат беларускіх кінематаграфістаў: як тэхнічных, так і акцёраў. Апошнія задзейнічаныя пераважна на другім і трэцім плане.
«Нічога яскрава палітычнага там няма»
Па фота здымачнай талеркі ў журналістаў атрымалася ідэнтыфікаваць серыяльную актрысу Наталлю Жураўскую, якая грае адну з галоўных роляў, акцёра Тэатра беларускай драматургіі Алега Вэбера, актрысу Купалаўскага тэатра Кацярыну Качан, акцёра Мінскага тэатра імя Горкага Аляксея Качана, акцёра Тэатра беларускай арміі Сяргея Беляковіча, кінаакцёра Генрыха Германа, тэатральнага і кінаакцёра Андрэя Аліфірэнку, рэжысёра і кінаакцёра Андрэя Голубева ды яшчэ аднаго акцёра Тэатра беларускай арміі Святаслава Астрамовіча.
За збройны рэквізіт адказваў Уладзімір Колат — гомельскі рэканструктар, кіраўнік Беларускага ваенна-гістарычнага аб'яднання «Гонар мундзіра».
Журналісты «Еўрарадыё» звязаліся з артыстамі з просьбай пракаментаваць удзел у стужцы. Большасць прачытала паведамленне і нічога не адказала. Генрых Герман і Андрэй Аліфірэнка толькі пацвердзілі ўдзел у праекце без дадатковых падрабязнасцяў з прычын камерцыйнай таямніцы.
Паўнавартасна адказаў толькі Андрэй Голубеў, які ў праекце выступіў не толькі акцёрам, але і другім рэжысёрам.
«Я не маю права каментаваць гэтую карціну, бо падпісаў кантракт аб неразгалошванні. Магу толькі сказаць, што нічога яскрава палітычнага там няма. І не трэба калупацца, спрабуючы сарваць хайп на гэтым.
Галоўнае памятаць аб лічбе 183 канфліктаў [якія адбыліся] у гэтым годзе. Гэта <…> велізарны бізнэс людзей, у якіх і для якіх тэма Украіны — усяго толькі чарговы артыкул даходаў ад мільярдных здзелак. Яна, наша Украіна, усяго толькі ў спісе са 183 краін <…> і 350 мільярдаў замарожаных расійскіх актываў, якія <…> ніхто аддаваць не збіраецца».
На цяперашні момант адбываецца постпрадакшн праекта. Дата выхаду «Сваіх не кідаем» пакуль невядомая.
Каментары