Kultura

Siadziba Jalenskich u Kleckim rajonie, jakuju pradavali dvojčy, znoŭ šukaje haspadara

U vioscy Tuča na aŭkcyjon iznoŭ vystavili za simvaličnuju sumu byłuju siadzibu kanca XVIII stahodździa. U 2021 hodzie jaje ŭžo kuplali za biescań, ale ničoha ź joj zrabić nie zmahli. 

Čatyrochkałonny porcik siadziby Jalenskich u Tučy. Fota: poshyk.info

U Kleckim rajonie znoŭ na aŭkcyjon vystavili byłuju siadzibu rodu Jalenskich — adzin z najcikaviejšych prykładaŭ šlachieckaj architektury kanca XVIII stahodździa.

Na sajcie Biełaruskaj univiersalnaj tavarnaj biržy budynak fihuruje pad nazvaj «budynak škoły» i z dataj 1918 hod, praz što ciažka zrazumieć, što nasamreč havorka idzie pra pomnik kłasicyzmu, jakomu bolš za dźvieście hadoŭ. Tolki z apisańnia možna daviedacca, što heta častka byłoj siadziby, pryznanaj historyka-kulturnaj kaštoŭnaściu. Akramia samoha siadzibnaha doma, zachavalisia taksama frahmienty parku, vadajomy i reštki haspadarčych pabudoŭ.

Zadni fasad siadziby ŭ Tučy. Fota: Biełaruskaja ŭniviersalnaja tavarnaja birža

Ad šlachieckaha majontka da «budynka škoły»

Majontak Tuča, što na bierazie raki Tučanki, viadomy z XVI stahodździa i na praciahu niekalkich pakaleńniaŭ naležaŭ rodu Jalenskich hierba «Korčak». U roznyja časy ŭ jaho skład uvachodzili falvarki Janovičy, Dunajevičy i Muravanka, jakija paźniej stali asobnymi haspadarkami. Apošniaj uładalnicaj Tučy pierad vajnoj była Jadviha Jalenskaja z rodu Mialžynskich.

Siadziba Jalenskich u pačatku XX stahodździa. Fota: Wikimedia Commons

U kancy XVIII stahodździa adzin z uładalnikaŭ uźvioŭ tut muravany dom u styli kłasicyzmu — na padmurku staroj baročnaj płaniroŭki. Centralnaja častka budynka mieła čatyrochkałonny porcik taskanskaha ordara z trochvuholnym frantonam, što nadavała jamu strohaść i vieličnaść.

Siadziba Jalenskich u pačatku XX stahodździa. Fota: Wikimedia Commons

U interjerach, pavodle apisańniaŭ, byli paradnaja zała, mansarda, kamin u pieradpakoi, a padłohi ŭpryhožvaŭ ŭzorysty parkiet, zroblenyja z roznych parod, piečy — biełaja kafla z pazałotaj.

Parkavy bok siadziby byŭ adkryty ŭ bok vadajomaŭ, što rabiła panaramu asabliva malaŭničaj: dom adlustroŭvaŭsia ŭ vadzie, a pierśpiektyvu padkreślivali biełyja tapoli i kanadskija jełki. Da budynka možna było padjechać pa dambie ŭzdoŭž rečki abo pa alei, što viała praz parter i bramu ŭ haspadarčy dvor.

Byłaja kuźnia na terytoryi siadziby. Fota: Wikimedia Commons

Za domam raskinuŭsia park ź lipavymi alejami i baskietami, a pobač znachodziŭsia sad i haspadarčyja pabudovy — śvirny, stajni, karoŭniki. Asabliva dobra byli zrobleny draŭlanyja ambary, adzin ź jakich mieŭ navat halereju na kałonach.

Draŭlany śviran na terytoryi siadziby. Fota: Jandeks Karty

Paśla savieckaj nacyjanalizacyi majontak čakaŭ los mnohich biełaruskich siadzib: spačatku ŭ im raźmiaščałasia balnica, a z 1970‑ch hadoŭ — škoła. Mienavita tady da asnoŭnaha korpusa prybudavali spartzału, što parušyła aryhinalnyja praporcyi budynka. Kali škoła začyniłasia, budynak pačaŭ pastupova zaniepadać.

Try sproby viarnuć žyćcio

Siadziba ŭ Tučy ŭžo dvojčy pradavałasia na aŭkcyjonie. U 2011 hodzie jaje nabyŭ pryvatny ŭładalnik, ale restaŭracyjnyja raboty tak i nie pačalisia.

U 2021‑m siadzibu kupili pradprymalniki z Maładziečna za 29 rubloŭ, paabiacaŭšy stvaryć azdaraŭlenčy kompleks. Adnak i hetaja inicyjatyva skončyłasia ničym.

Ciapier, u 2025 hodzie, siadziba znoŭ prapanujecca pakupnikam. Pačatkovy košt — 42 rubli, ale pakupnik musić vykanać šerah umoŭ: atrymać dazvoł Ministerstva kultury, raspracavać navukova-prajektnuju dakumientacyju i pravieści ramontna-restaŭracyjnyja pracy ciaham siami hadoŭ.

«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny

PADTRYMAĆ

Kamientary

Siłaviki raskazali, jak hrodzienskija błohiery tracili miljon, sabrany nibyta na lačeńnie dziciaci5

Siłaviki raskazali, jak hrodzienskija błohiery tracili miljon, sabrany nibyta na lačeńnie dziciaci

Usie naviny →
Usie naviny

U Nacyjanalnaha mastackaha muzieja novaja dyrektarka. Minułaj była niezadavolenaja Piatkievič6

Andžalina Džali pierajšła miažu z Ukrainaj pieški2

Minski HUM prezientavaŭ navahodnija vitryny1

Hramadzianku Biełarusi aryštavali za niezakonny ŭvoz avijacyjnych składnikaŭ z ZŠA ŭ Rasiju1

Luxvisage adkazaŭ na skarhi rasijanak, u jakich nibyta z-za biełaruskaha hiela masava vypadajuć brovy4

Nazvali samuju biaśpiečnuju krainu śvietu dla pajezdak15

«Zajšła ŭ zału — i ludzi padnialisia, pačali plaskać». Siem jarkich fota hałoŭreda Tut.by Maryny Zołatavaj da jaje 48-hodździa2

Izrailski ministr zaklikaŭ jaŭrejaŭ pakinuć Ńju-Jork24

Na «Naftanie» ŭ Navapołacku adbyŭsia pažar2

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Siłaviki raskazali, jak hrodzienskija błohiery tracili miljon, sabrany nibyta na lačeńnie dziciaci5

Siłaviki raskazali, jak hrodzienskija błohiery tracili miljon, sabrany nibyta na lačeńnie dziciaci

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić