Tramp zhadaŭ 1300 biełaruskich palitviaźniaŭ. Adkul takaja ličba i kolki ich nasamreč?
U rezanansnych dopisach pra Biełaruś prezident ZŠA Donald Tramp paprasiŭ Alaksandra Łukašenku vypuścić na volu 1300 biełaruskich źniavolenych. Havorka, biezumoŭna, pra palitviaźniaŭ. Ale jak źjaviłasia takaja ličba?

«Abmiarkoŭvajem pytańnie ab vyzvaleńni jašče 1300 źniavolenych», — takija słovy prahučali 15 žniŭnia ŭ publikacyi Donalda Trampa, dzie toj raskazaŭ pra sazvon z Alaksandram Łukašenkam. Paźniej Tramp jašče raz nazvaŭ hetuju ličbu ŭ svajoj inšaj publikacyi: «Spadziajusia, 1300 čałaviek chutka vyjduć na volu!»
Isnujuć dva vialikija śpisy biełaruskich palitviaźniaŭ.
Bolš viadomy toj, što viadzie «Viasna». U im pieraličvajucca 1183 palitviaźni. Pry hetym, jak patłumačyli «Našaj Nivie» pravaabaroncy «Viasny», im viadoma jašče pra dziasiatki ludziej, jakija znachodziacca za kratami pa palityčnych matyvach.
Ale jość i druhi śpis palitviaźniaŭ, ad inicyjatyvy Dissidentby. U im naličvajucca 1322 palitviaźni. I mienavita hety lik bližejšy da taho, jaki nazvaŭ Donald Tramp.
Čamu pamiž śpisami jość roźnica? Sprava ŭ roznych padychodach da fiksacyi ludziej i ŭvohule da vyznačeńnia palitźniavolenaha.
Pradstaŭnica inicyjatyvy Dissidentby Maryna Kasinierava pryvodzić prykład:
«Kali była zatrymanaja hrupa Alinieviča, my ich adrazu pryznali palitźniavolenymi, tamu što była infarmacyja pra ich katavańni i brutalnaje zatrymańnie. Pry hetym užo było viadoma publična, za jakija akcyi ich zatrymali».
Havorka pra anarchistaŭ Ihara Alinieviča, Dźmitryja Duboŭskaha, Dźmitryja Rezanoviča i Siarhieja Ramanava, jakija ŭ śniežni 2021-ha atrymali prysudy ad 18 da 20 hadoŭ kałonii pa abvinavačvańniach u padpale słužbovych aŭtamabilaŭ, budynku DAI i dziaržkamiteta ekśpiertyz u Homielskaj vobłaści. Jany trapili ŭ śpis palitviaźniaŭ «Viasny» tolki paśla taho, jak byli abvieščanyja prysudy.
Maryna adsyłaje da zajavy, jakuju pryniali ŭ 2021 hodzie niekatoryja biełaruskija pravaabaroncy, pieršyja ŭ śpisie padpisantaŭ — Dissidentby. U hetaj zajavie pravaabaroncy zaklikajuć karystacca pryncypam prezumpcyi nievinavataści, kali vyrašajuć, ci vyznavać čałavieka palitviaźniem.
To-bok u tych vypadkach, kali pravaabaroncam «Viasny» moža nie chapić infarmacyi, kab pryznać biełarusa palitviaźniem, ci kali znojducca inšyja pieraškody dla takoha pryznańnia, Dissidentby chutčej pahodzicca vyznać čałavieka palitźniavolenym i nie budzie čakać, kali palityčnaja sutnaść spravy stanie bačnaja pa vynikach suda.
Zrešty, u vyniku ŭsie patencyjna «sprečnyja» palitviaźni — i zhadanyja vyšej anarchisty, i hrupa Aŭtuchoviča, i rejkavyja partyzany — trapili ŭ abodva śpisy, i «Viasny», i Dissidentby. Za apošni čas pryncypovych razychodžańniach u padychodach nie zastałosia.
Adnak jość inšyja pryčyny, čamu śpisy adroźnivajucca. Havorka, naprykład, pra ludziej, kamu prysudzili chimiju z nakiravańniem. Pravaabaroncy «Viasny» paśla suda časova vydalajuć takich ludziej sa śpisu palitviaźniaŭ — faktyčna čałaviek da adjezdu na chimiju znachodzicca doma, i było b niełahična patrabavać jaho nieadkładnaha vyzvaleńnia. A voś kali čałaviek dajazdžaje da chimii, to jaho dadajuć u śpis palitviaźniaŭ znoŭ.
U Dissidentby, tłumačyć Maryna Kasinierava, inšy padychod. Časta niama mahčymaści adsačyć, ci adbyvaje čałaviek na samoj spravie tuju chimiju abo źjechaŭ za miažu. Kali pravaabaroncy daviedvajucca, što čałaviek nie ŭ Biełarusi, jany źmianiajuć jaho status na «vymušanuju emihracyju». Takaja sistema ŭ tym liku dapamahaje nikoha nie zhubić.
Aproč taho, u śpisach Dissidentby jość i častkova ananimizavanyja kiejsy, dzie paznačajecca, naprykład, tolki imia pieršyja litary proźvišča i imia pa baćku, čałavieka, jaki tolki-tolki trapiŭ u SIZA.
Maryna Kasinierava zapeŭnivaje, što heta niepubličnyja historyi, ale pravaabaroncy Dissidentby majuć naležnyja danyja pra hetych ludziej.
U śpisie «Viasny» takich palitviaźniaŭ niama, bo niemahčyma patrabavać vyzvaleńnia ŭmoŭnaj «Lizaviety Ł.» — chto heta takaja? A kali pravaabaroncy paličać, što nazvać imia ŭžo možna — naprykład, prysud byŭ vyniesieny, to dadajuć jaje ŭ palitviaźni z usioj ankietnaj infarmacyjaj.
Važny momant: i ŭ tym, i ŭ tym śpisie jość dziasiatki, a moža, i sotni čałaviek, jakija nasamreč užo doma. Kali palitviazień vyzvaliŭsia pa terminie, to možna chacia b prykładna vyznačyć, kali jon pavinien vyjści na svabodu. U vypadku z chvalami pamiłavańniaŭ da pravaabaroncaŭ dachodzić tolki častka infarmacyi.
A kolki ž na samoj spravie palitviaźniaŭ u Biełarusi? Pravaabaronca Leanid Sudalenka miarkuje, što vyśvietlić heta na siońnia niemahčyma:
«Liču, što dakładnuju kolkaść palitviaźniaŭ na siońnia nie viedaje nichto — ni «Viasna», ni Dissidentby, ni inšyja pravaabarončyja inicyjatyvy. Jość siemji palitviaźniaŭ, jakija nie chočuć ahučvać fakt zatrymańnia ich blizkich. Kali ich sadziać u turmu, rodnyja chavajuć heta i nie źviartajucca da pravaabaroncaŭ, kab nie naškodzić.
Dakładnuju kolkaść palitviaźniaŭ my daviedajemsia potym, kali represii spyniacca i kožny z tych, chto padpaŭ pad represii, u tym liku i znachodziŭsia ŭ turmach, pažadaje raspavieści hramadstvu pra svaje kiejsy».
Faktar strachu nasamreč isnuje, ale, na dumku Maryny Kasinieravaj, ličba ŭ 1318 palitviaźniaŭ usio ž blizkaja da realnaści. Adzinaja mahčymaja składanaść — infarmacyja pra źniavolenych, jakija čakajuć suda ŭ SIZA, asabliva pa artykule 342 (za ŭdzieł u akcyjach pratestu), bo heta vialiki kanviejer, za jakim nie zaŭždy prosta sačyć.
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆRadyjoviadučy raskazaŭ pra ŭnutranuju kuchniu ANT — i pra toje, jak pieratvaryŭsia ŭ palitviaźnia
Anton čatyry hady chavaŭsia ad łukašystaŭ u rodnych Baranavičach — zatrymali, kali vyrašyŭ zdać na pravy
Žurnalist Ihar Karniej raskazaŭ pra zdymki dla prapahandysckaha filma i niečakanuju sustreču ź Dziarždepam padčas źniavoleńnia
Kamientary
luboj čiełoviek, popavšij na radar viertuchajev UŽIE prieśledujem.
vopros tolko v urovnie prieśsinha. dažie obiazatielnyje sutki pieried administrativnym sudom UŽIE političieski motivirovannoje prieśledovanije.
A paśla taho, jak schavali dziaržaŭnyja danyja pra sudy, nie zastałosia i ŭskosnych danych dla kantrolu. Viasnoju pisali pra źmianšeńnie kolkaści palitviaźniaŭ za 3 hady. Ja pisaŭ, što nie, idzie cichi teror. Zaraz i pravaabaroncy pra toje kažuć pastajanna.
Tamu nieviadoma, na jaki kaeficyjent treba pamnažać tyja 1300, kab daviedacca realnuju kolkaść.
Cikava, ci jość ahulnaja statystyka chacia b u samoha režymu.