Navuka i technałohii

My dazvalajem štučnamu intelektu prymać za nas zanadta šmat rašeńniaŭ — psichołah

Vučony-bichievijaryst Hierd Hihierencer ciaham dziesiacihodździaŭ vyvučaŭ, jak ludzi robiać vybar u situacyi niavyznačanaści. Ën tłumačyć, jak štučny intelekt i sacyjalnyja sietki mianiajuć naša žyćcio.

Digital marketing
Fota: Pixabay.com

U epochu ChatGPT kampjutarnyja ałharytmy i štučny intelekt usio bolš ukaraniajucca ŭ naša žyćcio: abirajuć kantent, jaki my bačym u internecie, i adkazvajuć na samyja roznyja našy pytańni — ad pobytavych da ekzistencyjalnych. Ałharytmy štučnaha intelektu mohuć źmianiać naš śviet i pavodziny sposabami, jakija my nie da kanca razumiejem, kaža psichołah i daśledčyk pavodzin Hierd Hihierencer, aŭtar knihi «Jak zastavacca razumnym u razumnym śviecie».

Kali štučny intelekt lepšy za čałaviečy rozum

Pa słovach ekśpierta, takija składanyja ałharytmy, jak niejrasietki, mohuć być lepšymi i bolš karysnymi, čym učynki čałavieka, u tym vypadku, kali my majem spravu sa stabilnaj situacyjaj, da prykładu, hulnioj u šachmaty. Ale kali ŭ vas niestabilnaja prablema — naprykład, vy chočacie pradkazać karanavirus, — to lepš trymacca dalej ad kampjutarnych ałharytmaŭ.

Praca ź niavyznačanaściu — heta śfiera, dzie pavinien pracavać čałaviečy rozum, bo tolki jon zdolny vyznačyć adzin ci dva važnyja sihnały i ihnaravać astatnija. U takoha kštałtu nievyraznych zadačach ałharytmy nie pracujuć. Kab atrymać maksimalnuju addaču ad ŠI, śviet musiŭ by być bolš pradkazalnym.

«Niejrasietki majuć šmat-šmat płastoŭ, ale jany pa-raniejšamu prosta vyličalnyja mašyny. Jany mohuć namalavać vyjavu, mohuć stvaryć tekst. Ale heta nie značyć, što jany razumiejuć tekst hetak ža, jak ludzi», — razvažaje Hierd Hihierencer.

Kali vy nie analizujecie taho, što padsoŭvajuć vam ałharytmy, i nie raźbirajeciesia ŭ naładach kanfidencyjnaści, to technałohii buduć kiravać vami ŭsio bolš

Novaŭviadzieńni, što źjaŭlajucca ciapier u śviecie technałohij, datyčać kožnaha čałavieka, bo jany pierakrojvajuć suśvietny paradak: kantrol nad ludźmi kancentrujecca ŭ rukach uradaŭ i technałahičnych kampanij. Pa słovach Hierda Hihierencera,

ličbavyja technałohii mohuć lohka schilić šali ŭ bok aŭtarytarnych sistem.

Ludzi nie majuć žadańnia raźbiracca z naładami pryvatnaści (bo heta tak doŭha, niecikava i niezrazumieła), i ŭ vyniku stanoviacca abjektami sačeńnia. Daśledčyk apisvaje heta nastupnym čynam:

«Padumajcie pra kaviarniu ŭ vašym rodnym horadzie, dzie dajuć biaspłatnuju kavu. Usie chodziać tudy, bo heta biaspłatna. Takim čynam, u vas bolš niama vybaru, ale, prynamsi, vy atrymlivajecie kavu zadarma, a taksama atrymlivajecie asałodu ad kantaktaŭ ź siabrami. Adnak u hetaj kaviarni na stałach jość mikrafony, a na ścienach — videakamiery, jakija fiksujuć usio, što vy kažacie — kožnaje słova, i niekamu adpraŭlajuć na analiz. Taksama ŭ kaviarni bieźlič pradaŭcoŭ, jakija ŭvieś čas pierapyniajuć vašy razmovy, kab prapanavać vam piersanalizavanyja pradukty. Heta prykładna taja ž situacyja, u jakoj vy znachodziciesia na Facebook, u Instagram ci na inšych płatformach. U hetaj kaviarni vy nie pakupnik. Vy pradukt. Ale my chočam mieć kaviarniu, dzie nam znoŭ dazvolać płacić za siabie, kab my byli klijentami».

Nie varta addavać svaje danyja i svaju adkaznaść za ŭłasnyja rašeńni technałahičnym kampanijam, jakija vykarystoŭvajuć ich dla zarobku na rekłamadaŭcach. Čałavieku treba viarnuć adkaznaść za ŭłasnyja dziejańni — choć heta i moža być nie tak lohka, jak zdajecca na pieršy pohlad.

Pra łajki

Hierd Hihierencer taksama źviartaje ŭvahu na miechanizm «pieraryvistaha padmacavańnia», u jaki nas uciahvajuć sacyjalnyja sietki. My atrymlivajem łajki, ale nikoli nie viedajem, kali mienavita ich atrymajem. Tamu ludzi praciahvajuć viartacca na płatformu znoŭ i znoŭ. Heta sapraŭdy źmianiła mientalitet i zrabiła ludziej zaležnymi. «Ja dumaju, što kožnamu važna ŭśviedamlać hety miechanizm», — kaža navukoviec. Na jaho dumku, my zmožam znoŭ atrymać kantrol nad sacyjalnymi sietkami, kali sami hetaha zachočam.

 

Čytajcie jašče:

Smartfony stvarajuć pahrozu psichičnamu zdaroŭju padletkaŭ

Što takoje ChatGPT i čamu da jaho staviacca nieadnaznačna?

Raskazvajem, jak daviedacca, dzie i kamu vy stavili łajki ŭ sacsietkach, i pierastrachavacca

Kamientary

Ciapier čytajuć

«Škada, što ludzi mianie ličać takim idyjotam». Dziadok raskazaŭ, jak jaho zmahli vysačyć paśla piaci miesiacaŭ padpolla1

«Škada, što ludzi mianie ličać takim idyjotam». Dziadok raskazaŭ, jak jaho zmahli vysačyć paśla piaci miesiacaŭ padpolla

Usie naviny →
Usie naviny

Jakija jeŭrapiejskija stalicy najbolš niebiaśpiečnyja?10

Kitaj vypraboŭvaje maršrut u Jeŭropu praz Arktyku. Biełarusam zastajecca ŭzdychnuć13

U Litvie zatrymali bolš za 50 ton napaŭnialnika dla kacinych tualetaŭ. Hruz pryznačaŭsia dla Biełarusi7

U Cichanoŭskaj źjaviŭsia novy daradca pa adukacyi i navucy1

Były palitviazień Hienadź Fiadynič raskazaŭ, čamu admoviŭsia za kratami ad apieracyi

Vizavy centr Italii pasprabavaŭ pracavać pa žyvoj čarzie. Pratrymaŭsia dzień3

Ekanamistka Łuzhina: Za miežami Biełarusi akazałasia nie mienš za 400 tysiač biełarusaŭ3

«Interbačańnie»: jak projdzie rasijskaja alternatyva «Jeŭrabačańniu»2

Naviednikam, što napaili alenia koka-kołaj u Minskim zaaparku, dali pa 10 sutak7

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

«Škada, što ludzi mianie ličać takim idyjotam». Dziadok raskazaŭ, jak jaho zmahli vysačyć paśla piaci miesiacaŭ padpolla1

«Škada, što ludzi mianie ličać takim idyjotam». Dziadok raskazaŭ, jak jaho zmahli vysačyć paśla piaci miesiacaŭ padpolla

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić