Mnie daviałosia narešcie pahladzieć trahikamiedyju «Karjera doktara Rausa» ŭ pastanoŭcy Alaksandra Harcujeva pa pjesie Viktara Marcinoviča. Pryznajusia, ja mieła peŭnuju praduziataść, bo ŭ svoj čas vielmi lubiła śpiektakl «Vita brevis, albo Nahavicy śviatoha Hieorhija» (pa pjesie Mirasłava Šajbaka i Maksima Klimkoviča) i hladzieła jaho razoŭ piać. Treba skazać, što novaja pastanoŭka na skarynaŭskuju tematyku zavajavała majo serca, ale abodva śpiektakli nastolki roznyja, što naŭrad ci heta možna nazvać zdradaj byłomu zachapleńniu.
«Karjera doktara Rausa» — heta surjozny tvor, jaki zaklikaje da razvažańnia. U im dastatkova śmiešnych momantaŭ, ale Skaryna ŭ im nie hieroj-paluboŭnik, jak u «Vita brevis», a pakutnik-vandroŭnik, jaki błukaje pa Jeŭropie praz čas i roznyja adźcieńni nieparazumieńnia.
Praz uvieś śpiektakl čyrvonaj stužkaj prachodzić drama aŭtara, katory nie pačuvajecca pračytanym i pačutym. Skaryna — čałaviek, adpaviednaje imia identyčnaści katoraha jašče nie prydumanaje. Pry hetym u śpiektakli jon paŭstaje čałaviekam, jaki naležyć śvietu, a nie niejkaj adnoj krainie ci etničnaj hrupie. Skaryna — tvorčaja asoba, hałoŭny vorah katoraj — «fajny chłopčyk u halife», «prystojny» abyvatal, jakomu mulajuć tvorčyja pamknieńni, vandroŭny ład žyćcia i sam fakt isnavańnia tvorcy. Nie viedaju, ci možna ekstrapaliravać hety vobraz na ŭsio biełaruskaje mastactva albo biełarusa jak takoha, ale mnie ŭjaŭlajecca, što ŭ peŭnaj stupieni, miarkujučy pa ramanach i dopisach, takoje samaadčuvańnie ŭłaścivaje i aŭtaru pjesy.
Śpiektakl atrymaŭsia na złobu dnia. Heta davoli dziŭna, bo pjesa pisałasia nie ŭčora i, prynamsi, nie minułaj vosieńniu-zimoj. Možna skazać, što padobny fakt tłumačycca tym, što Viktar Marcinovič vałodaje daram pradbačańnia, ale ja pa svaich nazirańniach i analizie Viktaravych tekstaŭ rablu vysnovu, što aŭtar maje dobraje ŭmieńnie prasočvać sistemnyja zakanamiernaści.
Pastanoŭka vielmi ŭdałaja. Jana moža isnavać pa-za miežami peŭnaha času, ale adpaviadaje sučasnym tendencyjam suśvietnaha teatralnaha mastactva. Takaja scenahrafija i režysura całkam mohuć być pieraniesienyja na lubuju scenu intelektualnaha teatru.
Mova pjesy postmadernovaja, a sam tekst vybudavany na moŭnych prykołach sučasnaści. U niečym hety chod nahadvaje mnie niekatoryja ŭryŭki z «Dohava Hamleta, Kohutava Makbieta» Toma Stoparda.
Sceny ź niamieckaha pieryjadu — heta, što nazyvajecca, «ćvikom pa škle», surjoznaje vyprabavańnie dla znaŭcaŭ niamieckaj kultury (vielmi trapna i ad taho nie tolki kamična, ale i strašna). Asabista mnie na imhnieńnie padałosia, što «fajny chłopčyk u halife», jaki symbalizuje niamiecki narod, što paŭstaje z kaleniaŭ, pieratvorycca ŭ Hitlera.
Samy zabaŭny elemient pjesy, na moj pohlad, — heta advakat-zombi. Jak havorycca, było b vielmi śmiešna, kab nie było tak sumna.
Maskoŭskaja scena, «polskija» pryhody — no comment. Adčuta na svajoj skury nie adnym biełarusam.
Kali Dźmitryj Davidovič u roli Doktara Rusa čytaŭ uryvak sa skarynaŭskaj pradmovy, chaciełasia słuchać jaje stojačy, ale strymałasia, kab nie vyvieli pad bieły ručańki.
Vysnova maja takaja, što Viktar Marcinovič — usio ž biełaruski piśmieńnik.
-
U Homielskim dramatyčnym teatry — kadravyja čystki. Znoŭ praz «palityku»
-
«Budzie śmiešna i baluča»: «Kupałaŭcy» prezientujuć zaŭtra novy śpiektakl. U hałoŭnych rolach — Manajeŭ, Biełachvościk, Harcujeva
-
«Rašeńnie pryjšło zvonku». Što adbyvajecca ŭ viciebskim teatry, dzie ŭ śpiektakli prahučała «Žyvie Fłandryja!» i pačałasia čarada zvalnieńniaŭ?
Kamientary