Nie pišycie listy palitviaźniam u kałonii, heta biessensoŭna

U Biełarusi jość dva typy palitviaźniaŭ.

Samaje ciažkaje stanovišča ŭ taho dziasiatku (moža, i dvuch dziasiatkaŭ) čałaviek, jakim abrubili ŭsie sacyjalnyja kantakty i trymajuć u režymie inkamunikada — zabaraniajuć lubyja znosiny z rodnymi. Ni spatkańniaŭ, ni zvankoŭ, ni listoŭ. Heta najhrubiejšaje parušeńnie łukašenkaŭskaha ž zakanadaŭstva. Ale vyrašyć hetu prablemu biez palityčnaj voli samoha Łukašenki nichto nie moža.

Astatnija 1100+ (1300+? 1500+ — nichto dakładna nie viedaje) palitviaźniaŭ majuć jakuju-nijakuju kamunikacyju z rodnymi. Šmat kamu zabaraniajuć spatkańni, tym bolš doŭhaterminovyja, šmat kaho abmiažoŭvajuć u zvankach, šmat kamu addajuć nie ŭsie listy ad rodnych. Ale ŭsio ž niejki kantakt ź siamjoj u ich jość, chaj i abryvisty.

Što abjadnoŭvaje hetyja dźvie hrupy palitviaźniaŭ — toje, što ni tyja, ni druhija nie atrymlivajuć listy ad ciabroŭ i ad nieznajomcaŭ. Takoje niefarmalnaje praviła ŭ turemnaj sistemie ŭviali ŭ pačatku 2022 hoda, jano supała pa časie z kanstytucyjnym refierendumam i pačatkam poŭnamaštabnaj vajny, ale całkam moža być, što było zapłanavana jašče pierad tym, niezaležna ad źniešnich faktaraŭ.

Zvyčajnyja kryminalniki atrymlivajuć usie listy ad siabroŭ, a palitviaźni — nivodnaha.

U praviłach unutranaha rasparadku siłaviki prapisali abciakalnuju frazu pra toje, što cenzar abmiežavać pierapisku ź niekatorymi ludźmi — ale tady źniavolenaha pavinny prainfarmavać pra heta. Pakolki ŭ Biełarusi časam nie da zakonaŭ, to takuju praceduru nichto nie vykonvaje.

Kali list dasłaŭ blizki svajak, imia jakoha zaniesiena ŭ asabistuju spravu palitviaźnia, to, chutčej za ŭsio, kanviert addaduć. Kali adpraŭlalnikam budzie luby inšy čałaviek, to list prosta źniknie na niejkim etapie. Palitviazień navat nie daviedajecca, što jamu pisaŭ «čužy».

My razmaŭlali z byłymi palitviaźniami, jakija adbyvali pakarańnie ŭ roznych kałonijach. Niekatoryja ludzi kažuć, što cenzary dakładna pračytvali ŭsie listy palitviaźniam, navat tyja, jakija pa zmoŭčvańni nie źbiralisia vydavać. A časam navat pieradavali ich apieratyŭnikam kałonii — kab tyja mieli jašče bolš infarmacyi pra palitviaźniaŭ.

Inšyja kažuć, što nie adčuvali navat namioku na toje, što administracyja čytaje «zabaronienyja» listy i viedaje ich źmiest.

Adnak u lubym razie palitviazień nikoli nie ŭbačyć hetyja listy — ni ŭ momancie, ni padčas vyzvaleńnia. 

Raniej situacyi była inšaja. Naprykład, kali Aleś Bialacki ŭ pačatku 2010-ch trapiŭ u kałoniju ŭ Babrujsku, a mižnarodnyja pravaabarončyja arhanizacyi zapuścili chvalu salidarnaści ź im, štodnia Bialacki atrymlivaŭ dziasiatki listoŭ z usiaho śvietu. Ciapier u Horki jamu redka traplajuć navat listy ad rodnych.

Novyja ŭmovy vymahajuć novaj stratehii dziejańniaŭ. Kali chočacie padtrymać palitviaźnia, niedastatkova napisać jamu paštoŭku, jakaja pa fakcie prosta apyniecca ŭ śmietnicy. Usie padobnyja akcyi salidarnaści, jakija čaściakom pravodziacca za miažoj, stracli sens i robiacca pa iniercyi — kab rabić «choć štości». Moža, jany majuć terapietyŭtyčny efiekt dla samich adpraŭlalnikaŭ, ale ŭsio ž dekłarujemaja zadača — dapamahčy palitviaźniu. A jana nie vykonvajecca.

Što ž rabić?

1. Dapamažycie siamji palitviaźnia. I tady ŭ jaho rodnych budzie bolš mahčymaści dapamahčy jamu samomu.

Ale rabić heta tak, kab nie padstavić ni siabie, ni ich. Prosta pieravieści hrošy na kartku — drenny varyjant, bo ŭ ciapierašniaj situacyi siłaviki manitorać hrašovyja pieravody, atrymanyja blizkimi svajakoŭ palitviaźniaŭ.

Tamu lepš znajdzicie rodnych palitviaźnia (ci ich siabroŭ, kab jany pieradali vašu prapanovu) i spytajcie, jakaja kankretna dapamoha patrebnaja. Apłacić azdaraŭleńnie dziciaci? Kupić siertyfikat na niejkija pasłuhi? Advieźci ź ciažkimi sumkami na spatkańnie? Pazajmacca ź dziećmi anłajn?

2. Dapamažycie tym, chto vyzvaliŭsia. Dla mnohich viartańnie da svabodnaha žyćcia jašče składaniejšaje čym termin za kratami.

Asabliva havorka idzie pra tych, chto vymušany pačynać novaje žyćcio za miažoj. Zatoje prynamsi atrymlivać hrošy jany mohuć biez bojazi, što siłaviki paciahnuć ich za heta na dopyt.

Hrošy patrebnyja lubomu vyzvalenamu, ale niekatorym brakuje navat prosta kamunikacyi — možna prapanavać i takuju dapamohu.

3. Kali vy za miažoj i nie majecie času na toje, kab zajmacca adrasnaj dapamohaj, prosta pieraviadzicie hrošy ŭ fondy salidarnaści (u «Bajsoł» ci luby inšy, jakomu daviarajecie) — ci kankretnamu čałavieku, ci ŭ ahulny kacioł.

• 26
• 1
• 0
• 1
• 0
• 6
• 3
• 1