My rady zaprasić vas 21 lipienia na ekskursiju, apovied u jakoj pojdzie pra Smalensk — horad, jaki doŭhi čas znachodziŭsia ŭ składzie našaj siaredniaviečnaj dziaržavy, Vialikaha Kniastva Litoŭskaha. Pry naviedvańni pamiatnych miescaŭ akcent budzie zrobleny na abjektach i padziejach, źviazanych ź biełaruskaj historyjaj.
Unikalnaść horada pieraacanić składana. U adnym tolki Smalensku zachavalisia try chramy damanholskaha pieryjadu. Dla prykładu, va ŭsioj Biełarusi z 12 stahodździa da našych dzion dajšła tolki Spaskaja carkva ŭ Połacku dy pałova chrama Barysa i Hleba ŭ Hrodnie. Smalenski kreml byŭ adnoj z najmahutniejšych krepaściaŭ va Uschodniaj Jeŭropie. A Uśpienski sabor uvachodzić u trojku samych pryhožych chramaŭ sučasnaj Rasii.
Maskoŭskuju dziaržavu čakaŭ surjozny pośpiech — u 1514 hodzie paśla intensiŭnaj abłohi carskim vojskam udałosia zachapić Smalensk. Na sto hadoŭ horad zabyvaje pra Mahdeburhskaje prava i pierachodzić pad ciažkuju hasudaravu ruku. Praŭda, paśla pieramohi słaŭnaha karala Stefana Batoryja nad Ivanam Žachlivym u Livonskaj vajnie kiraŭniki Maskovii stali surjozna aścierahacca revanšu Rečy Paspalitaj. U metach abarony maskoŭskija kniazi Fiodar Ivanavič i Barys Hadunoŭ za siem hadoŭ z 1595 pa 1602 uźviali hihancki abarončy budynak: zamak z 39 viežaŭ, daŭžynia ścien skłała 6,5 kiłamietra. Heta pry tym, što na niekatorych učastkach ściana dasiahała 6-mietrovaj taŭščyni. Tym nie mienš heta nie pieraškodziła karalu Žyhimontu Vazie paśla praciahłaj abłohi viarnuć horad u červieni 1611 hoda. Jak zdaryłasia, što praz 43 hady my kančatkova stracili lehiendarny horad, vy daviedajeciesia na ekskursii «Smalensk: ślady biełaruskaj historyi».
Naprykancy haściej horada čakaje dziŭny siurpryz: niepaŭtorny Uśpienski sabor 17 stahodździa. Pieršy chram, zbudavany jašče Uładzimiram Manamacham, byŭ uzarvany pry šturmie Smalenska ŭ 1611 hodzie. Ciapierašniaja carkva źjaŭlajecca najiaskraviejšym pomnikam dojlidstva 2 pałovy 17 stahodździa. Nievierahodnyja pa pryhažości interjery sabora pakinuć u pamiaci turystaŭ mocnyja ŭražańni!
Na padjeździe da Smalenska ź biełaruskaha boku znachodzicca viosačka Katyń, jakoj nakanavana było atrymać suśvietnuju viadomaść u 1943 hodzie paśla apublikavańnia nacystami faktaŭ masavaha źniščeńnia polskich aficeraŭ vojskami NKUS. Z tych časoŭ u katynskim lesie pravodziłasia nie adno rasśledavańnie, jakija pralivali ŭsio bolš śviatła na adno z samych žudasnych złačynstvaŭ savieckaha režymu. Na siońniašni dzień tut uźviedzieny bujny miemaryjalny kompleks.
Daviedacca padrabiaznaści i zapisacca ŭ vandroŭku pa byłych biełaruskich ziemlach možna pa telefonach:
(17) 203-69-70
(17) 226-03-02
(29) 682-58-07
(29) 772-77-58
Bolej infarmacyi — na sajcie www.zamak.by.
Fond «Kraina zamkaŭ». UNP 690382807
Kamientary