У Магілёве адкрылі падземны пераход, які больш нагадвае міні-музей Пушкіна
Магілёўцам працягваюць навязваць нязручнае гарадское асяроддзе і культ рускага паэта, які ўзнік з падачы Сталіна, ігнаруючы пры гэтым беларускіх дзеячаў.
31 снежня 2024 года гарадскія ўлады ўрачыста адкрылі новы падземны пераход на скрыжаванні Пушкінскага праспекта і вуліцы Астроўскага.
У час капання катлавану, як пісалі краязнаўцы, верагодна, былі ўскрытыя падмуркі Чарнігаўскай брамы — уязной аркі ў стылі ампіру, пабудаванай на ўскраіне Лупалава, задняпроўскага раёна горада, у канцы XVIII — пачатку ХІХ стагоддзяў. Але, як і заўжды ў горадзе, будаўніцтва перахода вялося ў такія сціслыя тэрміны, што на археалагічны аб'ект у лепшым выпадку не звярнулі ўвагі.
Пераход рабіўся з адзінай мэтай — павялічыць прапускную здольнасць праспекта, загнаўшы людзей, у тым ліку фізічна аслабленых, пад зямлю. Пакуль увесь свет робіць прыярытэтам пешаходаў і сродкі індывідуальнай мабільнасці, у Магілёве не першы год упэўнена ідуць у адваротным кірунку: ліквідуюць наземныя пераходы, будуюць падземныя пераходы, ствараюць кіламетры металічных агароджаў, каб у пешахода не было думкі перайсці там, дзе яму зручна, і забараняюць рух веласіпедыстаў у цэнтры горада. Нічога з гэта не дапамагло разгрузіць вуліцы ад затораў.
Новы пераход па Пушкінскім праспекце ператварылі ў сапраўды міні-музей рускага паэта: на сценах яго імя, партрэты, кароткая біяграфія, вытрымкі з твораў, вобразы яго эпохі. А таксама краявід горада з мусульманскімі мінарэтамі, які памылкова трактуецца як гістарычная выява Магілёва. На вялікіх экранах у пераходзе транслююць лукашэнкаўскі чырвона-зялёны сцяг.
Культ Пушкіна выліўся і вонкі. На іншым канцы праспекта на прыпынку грамадскага транспарту паставілі новыя прыпынкі бязглуздага дызайну, упрыгожаныя з усіх бакоў пушкінскай тэматыкай.
Так у горадзе не ўшаноўвалі аніводнага беларускага дзеяча. Можа быць Аляксандра Пушкіна з Магілёвам звязвае нейкая частка біяграфіі? Не.
У горадзе Магілёве Аляксандр Пушкін быў усяго двойчы праездам: у 1820 годзе па дарозе ў ссылку ў Кішынёў і ў 1824 годзе, калі ехаў з Адэсы ў ссылку ў сяло Міхайлаўскае. На гэтым усё.
З'яўленне ў Магілёве Пушкінскага праспекта і помніка рускаму паэту звязана са сталінскімі часамі. У 1937 годзе, на піку вялікага тэрору, з падачы Сталіна ў СССР шырока адзначалася 100-годдзе з дня смерці паэта. Тады ў савецкай дзяржаве адбыўся агульны імперскі паварот, і Пушкін, які яшчэ некалькі гадоў таму граміўся пралетарскімі паэтамі, быў узведзены ў ранг куміраў. Яго імя стала насаджвацца ва ўсіх кутках Савецкага Саюза, у кожным буйным населеным пункце з'яўляліся вуліцы ў яго гонар, а таксама масава ўзводзіліся помнікі.
Першы помнік Пушкіну ў Магілёве быў пастаўлены ў 1965 годзе. У 1967 годзе суседняя Новачарнігаўская вуліца, па якой быццам бы праязджаў паэт, была перайменаваная ў Пушкінскі праспект. Расійскія ўлады працягнулі імперскую палітыку савецкай дзяржавы, адорваючы сваіх саюзнікаў-сатэлітаў помнікамі Пушкіна. У 2015 годзе з вялікім скандалам у Магілёве быў пастаўлены другі помнік Пушкіну.
У той жа час у Магілёве дагэтуль няма аніводнага помніка дзеячам беларускай культуры. Ідэя паставіць помнік Янку Купалу, які ў сваёй паэме «Магіла льва» апеў легенду пра Машэку і ўзнікненне горада, а таксама падарыў цяпер вельмі папулярны вобраз «ільвінага горада», не знайшла водгуку ў мясцовых уладаў.
«Наша Нiва» — бастыён беларушчыны
ПАДТРЫМАЦЬЯк помнікі русіфікуюць Беларусь? Падлікі пра тое, колькі помнікаў прысвечаныя савецкай гісторыі, а колькі — нацыянальнай
Малдаўскі «нашчадак талкавінаў» дурыць усіх выдумкамі пра Скарыну. Але беларускі навуковец яму паверыў
«Мінск нагадвае савецкі гарнізонны гарадок». Як прапануюць замяніць царскія і камуністычныя назвы ў сталіцы?
У Рызе дэмантавалі помнік расійскаму фельдмаршалу Барклаю-дэ-Толі
Каментары