Uładzimir Zialenski pryznačyŭ kiraŭnikom Adeskaj haradskoj vajennaj administracyi Siarhieja Łysaka, jaki dahetul uznačalvaŭ Dnieprapiatroŭskuju abłasnuju vajennuju administracyju. Faktyčna heta aznačaje, što jon zabiare styrno kiravańnia horadam u Hienadzia Truchanava, jakoha prezident Ukrainy napiaredadni pazbaviŭ ukrainskaha hramadzianstva, piša BBC.
Što zdaryłasia
Adkaz na pytańnie, jakoj ciapier budzie kanfihuracyja ŭłady ŭ Adesie, nasamreč nie taki prosty, jak moža zdavacca.
Nasupierak mierkavańniu mnohich kamientataraŭ, sam fakt źjaŭleńnia ŭkaza prezidenta Zialenskaha ab pazbaŭleńni Hienadzia Truchanava ŭkrainskaha hramadzianstva nie aznačaje aŭtamatyčnaha źniaćcia jaho z pasady adeskaha mera.
Pa-pieršaje, sam Truchanaŭ praciahvaje śćviardžać, što jon nikoli nie mieŭ hramadzianstva Rasijskaj Fiederacyi, i abiacaje asprečyć ukaz Zialenskaha ŭ Viarchoŭnym sudzie Ukrainy, a kali spatrebicca, to i ŭ Jeŭrapiejskim sudzie pa pravach čałavieka.
Pa-druhoje, zhodna z ukrainskim zakonam ab miascovym samakiravańni, pazbaŭleńnie mera hramadzianstva Ukrainy, viadoma, źjaŭlajecca padstavaj dla jaho adstaŭki. Ale, havorycca ŭ tym ža zakonie, momantam faktyčnaha spynieńnia paŭnamoctvaŭ takoha mera źjaŭlajecca hałasavańnie adpaviednaj haradskoj rady, jakim jana «prymaje da viedama hety fakt».
Hienadź Truchanaŭ, pa ahulnym pryznańni, maje vielmi mocny ŭpłyŭ na adeskuju haradskuju radu, tamu zusim nie fakt, što jaho deputaty lohka prymuć adpaviednaje rašeńnie — navat kali hetaha buduć patrabavać ad ich praciŭniki mera, što źbirajucca na mitynhi ŭ centry horada.
Heta značyć, z adnaho boku, Truchanaŭ, vielmi vierahodna, prynamsi, na niejki čas zastaniecca meram Adesy. Ź inšaha boku, Kijeŭ vielmi jasna daŭ zrazumieć, što chacieŭ by adabrać u jaho styrno kiravańnia stratehična važnym horadam, jaki praciahvaje zastavacca adnoj z pryjarytetnych celaŭ dla rasijskaj armii.
U hetaj situacyi Uładzimir Zialenski vyrašyŭ stvaryć u Adesie haradskuju vajennuju administracyju. Zhodna z ukrainskim zakanadaŭstvam, takija časovyja orhany kiravańnia mohuć źjaŭlacca padčas dziejańnia vajennaha stanovišča i ŭ hetych umovach ažyćciaŭlać funkcyi miascovaha samakiravańnia. Kiraŭnikoŭ takich vajennych administracyj svaimi ŭkazami adnaasobna pryznačaje prezident. Jany dziejničajuć u dziasiatkach pryfrantavych nasielenych punktach i rajonach Ukrainy, a taksama, naprykład, u Kijevie.
Pracujuć hetyja orhany ŭ roznych miescach pa-roznamu. Pablizu frontu vajennyja administracyi časta faktyčna zamianili saboj abranyja jašče da pačatku vialikaj vajny orhany miascovaj ułady i zabiaśpiečvajuć bolš-mienš efiektyŭnaje funkcyjanavańnie miechanizmu dziaržułady va ŭmovach paŭnavartasnych vajennych dziejańniaŭ. U tym ža Kijevie praca kiraŭnika vajennaj administracyi Cimura Tkačenki, na dumku mnohich naziralnikaŭ, chutčej palahaje ŭ pastajannych sprečkach z meram Uładzimiram Kličkom, jaki praciahvaje zastavacca na pasadzie, i pryvodzić da funkcyjanavańnia stalicy Ukrainy ŭ režymie faktyčnaha dvojeŭładździa.
Farmalna padstavaj dla stvareńnia prezidentam na toj ci inšaj terytoryi vajennaj administracyi źjaŭlajecca prośba pra heta z boku miascovaj ułady abo vajennaha kamandavańnia. Tak supała, što jakraz dniami patrabavanyja 25 tysiač podpisaŭ nabrała apublikavanaja na sajcie prezidenta pietycyja, u jakoj zvyčajny hramadzianin Ukrainy Ivan Kazačuk paprasiŭ u Zialenskaha «razhledzieć pytańnie ab stvareńni Adeskaj haradskoj vajennaj administracyi dla zabieśpiačeńnia bieśpierapynnaha i efiektyŭnaha funkcyjanavańnia orhanaŭ ułady ŭ horadzie Adesa va ŭmovach vajennaha stanovišča».
Užo ranicaj u aŭtorak Uładzimir Zialenski daručyŭ adeskamu hubiernataru Alehu Kipieru i hałoŭnakamandujučamu USU Alaksandru Syrskamu razhledzieć hetaje pytańnie — čytaj, nakiravać aficyjnaje pradstaŭleńnie ab stvareńni ŭ Adesie vajennaj administracyi. A ŭ viačernim zvarocie Zialenski ŭžo kanstatavaŭ, što vajennaja administracyja budzie stvorana.
«Adesa zasłuhoŭvaje bolšaj abarony i bolšaj padtrymki… Zanadta šmat pytańniaŭ biaśpieki ŭ Adesie zanadta doŭha zastavalisia biez naležnaha adkazu», — arhumientavaŭ jon svajo rašeńnie.
Čamu haradskaja vajennaja administracyja stvarajecca ŭ Adesie tolki ciapier? Z adnaho boku, kaža krynica Bi-bi-si va ŭkrainskaj uładzie, Uładzimir Zialenski byŭ ahałomšany navinami z horada ad 30 vieraśnia. Tady na Adesu abrynułasia stychijnaje biedstva: na praciahu niekalkich hadzin tam vypała miesiačnaja norma apadkaŭ. Adnak, kazali tady mnohija naziralniki, niedahlady miascovaj ułady pryviali da taho, što ŭ vyniku pahodnaj anamalii Adesa paniesła kałasalnyja straty i zahinuli jak minimum dzieviać čałaviek. Heta, kaža krynica Bi-bi-si, pakazała, što kiraŭnictva horada spraŭlajecca sa svaimi abaviazkami nieefiektyŭna, i prezident daručyŭ padnačalenym bolš staranna pryhledziecca da taho, što adbyvajecca tam.
Ź inšaha boku, praciahvaje surazmoŭca Bi-bi-si, tolki ciapier ukrainskija śpiecsłužby padali prezidentu «dakładnyja dakumientalnyja paćvierdžańni» najaŭnaści ŭ Truchanava rasijskaha pašparta: raniej, maŭlaŭ, heta byli tolki zajavy abo ksierakopii dakumientaŭ.
Čamu heta adbyłosia tolki na čaćviortym hodzie vajny (i na dvanaccatym hodzie ad pieršaha zhadvańnia pra rasijskija dakumienty Truchanava)? «Pra mnohich kažuć, što ŭ jaho jość druhi pašpart, ale pravieryć heta doŭha i składana. Ale kali paćviardžeńnie atrymlivajuć — zaŭsiody idzie ŭkaz ab pazbaŭleńni hramadzianstva», — tłumačyć surazmoŭca Bi-bi-si.
U lubym vypadku, stvareńniem u Adesie vajennaj administracyi Uładzimir Zialenski zabiaśpiečyŭ sabie zakonnuju mahčymaść pryznačyć faktyčnaha kiraŭnika (abo sukiraŭnika — zaležyć ad taho, jakuju taktyku pavodzin dla siabie abiare Truchanaŭ) horada biez praviadzieńnia vybaraŭ.
Rodam z SBU
Siarhiej Łysak byŭ adnym z samych niepubličnych kiraŭnikoŭ abłaściej va Ukrainie. Infarmacyi pra jaho ŭ adkrytych krynicach nastolki mała, što niemahčyma znajści navat datu jaho naradžeńnia.
Tłumačycca takaja zakrytaść prosta. Bolšuju častku svajho śviadomaha žyćcia Łysak pravioŭ «na apieratyŭnych i kirujučych pasadach va ŭpraŭleńniach Słužby biaśpieki Ukrainy ŭ roznych rehijonach». Pa niekatorych dadzienych, Łysak słužyŭ u «Alfie» — śpiecpadraździaleńni SBU.
U 2014—15 i 2017 hadach Łysak prymaŭ udzieł u ATA — bajavych dziejańniach suprać rasijskich vojskaŭ i prarasijskich sieparatystaŭ na Danbasie. U intervju «Suśpilnomu» Łysak łakanična apisaŭ śpiecyfiku svajoj pracy ŭ tyja dni: «Vyjaŭleńnie špijonaŭ, vyjaŭleńnie raźviedčykaŭ, kontrdyviersijnaja praca».
U tym ža intervju žurnalistka źviartaje ŭvahu na vialikuju kolkaść uznaharod, jakija lažać na stale ŭ pracoŭnym kabiniecie Łysaka. «Samaja kaštoŭnaja ź ich — napeŭna, heta pieršaja. Heta byŭ Kryž dobleści za raspracoŭku adnoj z arhanizavanych złačynnych hrup na terytoryi Adeskaj vobłaści», — raskazaŭ tady Łysak.
«Skažu ščyra, u pieršy dzień poŭnamaštabnaha ŭvarvańnia, napeŭna, adzinaje, što ja vyviez z kvatery, u jakoj žyŭ, — heta ŭznaharody», — dadaŭ jon.
«Abarona na ŭsich frantach»
Poŭnamaštabnaje ŭvarvańnie Rasii va Ukrainu zaśpieła pałkoŭnika Łysaka ŭ Žytomiry — tam jon z 2020 hoda ŭznačalvaŭ abłasnoje ŭpraŭleńnie Słužby biaśpieki.
Paźniej jon budzie ŭspaminać: u 4:15 ranicy jamu patelefanavaŭ kamandzir pamiežnaha atrada, jaki paviedamiŭ pra toje, što jaho post abstrelvajuć z terytoryi Biełarusi.
«Paniki dakładna nie było, tamu što panika — heta vorah u takoj situacyi», — kazaŭ Łysak u intervju «11 kanału».
Tady, u pieršyja dni i tydni poŭnamaštabnaha ŭvarvańnia hałoŭnaj zadačaj Łysaka stała arhanizacyja abarony rehijona, kaardynacyja samych roznych viedamstvaŭ i słužbaŭ — ad armii da miascovaha samakiravańnia i leśnikoŭ.
«Mnie za pryniatyja tady rašeńni nie soramna», — kazaŭ jon.
U apošnija dni sakavika 2022 hoda rasijskija vojski pakinuli terytoryju Žytomirskaj vobłaści, a 26 sakavika — vierahodna, da Dnia SBU, jaki adznačajecca 25 sakavika — Łysak ukazam prezidenta Zialenskaha atrymaŭ zvańnie bryhadnaha hienierała. Žurnalisty źviartajuć uvahu: dakładna takoje ž zvańnie ŭ hety ž dzień atrymaŭ budučy kiraŭnik Słužby biaśpieki Vasil Maluk.
U lipieni 2022 hoda Uładzimir Zialenski pryznačyŭ Siarhieja Łysaka kiraŭnikom upraŭleńnia SBU ŭ Dnieprapiatroŭskaj vobłaści. A ŭ lutym 2023 hoda, paśla taho, jak Zialenski zajaviŭ, što kiraŭnikami pryfrantavych rehijonaŭ stanuć ludzi z vajennym dośviedam, Łysak byŭ pryznačany kiraŭnikom Dnieprapiatroŭskaj abłasnoj vajennaj administracyi.
«Hałoŭny pryjarytet — abarona rehijona na ŭsich frantach… Razam z kamandaj budziem nabližać nieminučuju pieramohu», — krychu pafasna napisaŭ jon tady ŭ telehramie.
Pracu Łysaka ŭ Dniapry składana acanić adnaznačna. Z adnaho boku, było b naiŭna čakać ad pryfrantavoj (a ź niadaŭniaha času — paŭnavartasna frantavoj) vobłaści, naprykład, pakazčykaŭ ekanamičnaha rostu.
Ź inšaha — Dniepr praciahvaŭ vykonvać funkcyi łahistyčnaha, humanitarnaha, vajennaha, miedycynskaha chaba, krytyčna važnaha dla bajavych dziejańniaŭ, jakija praciahvajucca na poŭdni i ŭschodzie Ukrainy, i pry hetym kiraŭnik jaho administracyi nie fihuravaŭ u hučnych skandałach abo ŭnutryelitnych kanfliktach. Z treciaha — miarkujučy pa ŭsim, Łysak byŭ na dobrym rachunku ŭ centralnaj ułady: naprykład, letaś niekalki razoŭ mienavita jon pradstaŭlaŭ «Płan pieramohi» Uładzimira Zialenskaha na pasiadžeńniach miascovych savietaŭ jeŭrapiejskich krain.
«Vodpusk. Minimum na tydzień»
Pa mocnym ciełaskładzie novaha kiraŭnika Adesy možna biespamyłkova mierkavać, što značnaje miesca ŭ jaho žyćci zajmaje sport. U adnym ź intervju Łysak skazaŭ, što ŭ jaho niama lubimaha miesca dla adpačynku Dniapry, bo jaho pracoŭny hrafik vyrazna ŭkładvajecca ŭ schiemu «dom-praca-spartzała» i nie pakidaje miesca ni dla čaho inšaha.
Łysak kazaŭ, što «bolšuju častku žyćcia» zajmaŭsia hreka-rymskaj baraćboj i siońnia źjaŭlajecca vice-prezidentam ukrainskaj fiederacyi hetaha vidu sportu.
U inšym intervju Łysak zhadaŭ, što ŭ jaho jość cełaja kalekcyja vyšyvanak, i kožnaja ź ich asacyjujecca ŭ jaho z peŭnymi padziejami abo ludźmi.
Na pytańnie, što pieršaje jon źbirajecca zrabić paśla pieramohi Ukrainy ŭ vajnie suprać Rasii, Łysak niejak skazaŭ: «Napisać rapart na vodpusk, pabyć ź siamjoj. Jak minimum na tydzień. A dalej — zakasać rukavy i adbudoŭvać krainu».
Kamientary
U 14 hodzie " alfa" sbU Danieckaj vobł z kamandziram zdradziła i vajuje na baku Rf
Nakont Dnieprapiatroŭskaj vobł pad kiraŭnictvam Łysaka jašče u 2022 hodzie śpi..sany źnikli vialikija abjemy humdapamohi z-za miažy