Adnovicca avijazłučeńnie ź Iranam. Ci ryzyknie Łukašenka paŭtaryć ataku mihrantami?
Paśla vizitu Alaksandra Łukašenki ŭ Iran zahavaryli pra adnaŭleńnie avijaznosin pamiž Minskam i Tehieranam. Napačatku havorka idzie pra adzin rejs na dva tydni. Hramadzianie Irana mohuć prylatać u Biełaruś pa biaźvizie.
Ci mahčyma praz heta paŭtareńnie mihracyjnaha kryzisu? «Naša Niva» pacikaviłasia mierkavańniem palitołahaŭ Kamila Kłysińskaha (Polšča) i Vicisa Jurkonisa (Litva).
Mihracyjny kryzis uźnik na miežach Biełarusi i Jeŭrasajuza vosieńniu 2021 hoda, kali tysiačy nielehalnych mihrantaŭ, najpierš ź Siryi i Iraka, sprabavali trapić z terytoryi Biełarusi ŭ ES. Biełaruski režym admaŭlaŭ svaju datyčnaść da arhanizacyi kryzisu, adnak krainy Jeŭrasajuza abvinavačvali aficyjny Minsk u arhanizacyi hetaha. Situacyja mieła dramatyčnyja nastupstvy dla biełaruskaj ekanomiki: Jeŭrasajuz uvioŭ novyja sankcyi, Polšča zakryła pamiežny pierachod u Bruzhach. Zdarylisia i trahiedyi: da niekalkich dziasiatkaŭ mihrantaŭ zahinuli, zamiorźli ŭ lasach i bałotach na pamiežžy, kudy ich padvoziać ź Minsku.
Dubl №2: ci ryzyknie režym Łukašenki?
Kamil Kłysiński adznačaje, što Łukašenka znachodzicca ŭ vielmi składanym stanoviščy.
«Na naradach pad jahonym kiraŭnictvam dobra vidać i čuvać, što jon žyvie ŭ svaim ułasnym śviecie, savieckim śviecie, poŭnym fobijaŭ i strachaŭ. Darečy, jon pahražaŭ dać Polščy «ćviordy adkaz» na častkovaje zakryćcio miažy. Mihracyjny kryzis arhanizujecca i štučna padtrymlivajecca biełaruskimi ŭładami, patoki mihrantaŭ skaracilisia ŭ paraŭnańni z 2021 hodam, adnak nielehalnyja mihranty pa-raniejšamu sprabujuć pierachodzić miežy jeŭrapiejskich dziaržaŭ. Ja nie vyklučaju, što na fonie abvastreńnia adnosinaŭ pamiž Biełaruśsiu i Polščaj pavieličeńnie patokaŭ nielehalnych mihrantaŭ moža adbycca».
Vicis Jurkonis u svaju čarhu miarkuje, što kryzis nie vielmi ciažka stvaryć, prosta abjaviŭšy mabilizacyju (navat nie robiačy jaje).
«Vy ŭjaŭlajecie, kolki ludziej łamanułasia b u Jeŭropu? Nie treba nijakaha Tehierana.
I para ŭžo i biełarusam ščyra skazać, što ź vizami mahli b prytarmazić. Usio, dziakuj Jeŭropa, chopić, nas užo vyratavali. A to pierajechali i tyja, chto maje patrebu, i tyja, kamu chaciełasia, i tyja, kamu aktyvy treba było vyvozić. Treba ŭsim staleć: i biełarusam, i Jeŭropie. Jość kudy bolš surjoznyja vykliki z-za supracoŭnictva ź Iranam. I z Kitajem. Biełaruś, jakaja jašče piać hadoŭ tamu maryła być IT-chabam, varotami pamiž Zachadam i Uschodam, ź ciapierašnim režymam akazałasia ŭ poŭnym tupiku, u adnoj kampanii z suśvietnymi izhojami».
Ci hatovyja da takoha scenara Polšča i Litva?
Polšča hatovaja pryniać rezkija miery — ažno da poŭnaha zakryćcia miažy, miarkuje Kamil Kłysiński.
«Kali polskija ŭłady ŭbačać pavieličeńnie pahroz z boku Biełarusi, a naroščvańnie mihracyjnaha kryzisu i jość adnoj z takich pahroz, to poŭnaje zakryćcio miež mahčyma. Usio zaležyć ad pavodzin biełaruskaha boku — miač na jahonym baku».
Jon dadaje pry hetym, što poŭnaje zakryćcio miež usio ž nie samy realistyčny varyjant.
«Z majho punktu hledžańnia, heta mahčyma tolki ŭ vypadku eskałacyi, pry rezkim uzmacnieńni pahroz z boku Biełarusi. Mihracyjny kryzis, paŭtarusia, adna z takich pahroz».
«A biełarusy hatovyja? A režym hatovy da reakcyi ŭ adkaz? — zadaje sustrečnaje pytańnie Vicis Jurkonis. — Zachaciełasia paŭtaryć pralik 2021 hoda? Jašče krychu, i Biełaruś pačnie zaprašać pracoŭnuju siłu z druhich kantynientaŭ, bo čałaviečy kapitał na vačach rastaje ŭ Biełarusi. Sami pradstaŭniki režymu razumiejuć, što niama kamu pracavać».
Jakija stratehičnyja nastupstvy moža vyklikać novy mihracyjny kryzis?
Nastupstvy ŭžo jość, zaŭvažaje Kamil Kłysiński.
«Pabudavanaja ściana ŭzdoŭž miažy ź Biełaruśsiu, jakoj raniej nie było. Jana nie była całkam prazrystaja (bo heta miaža ź Jeŭrasajuzam i NATA), ale była bolš dobrasusiedskaja. Ale paśla mihracyjnaha kryzisu 2021 hoda davieru zastałosia vielmi mała, ja b skazaŭ, jaho ŭvohule nie zastałosia».
U vypadku, kali Łukašenka paŭtoryć mihracyjny kryzis, možna čakać uzmacnieńnia kantrolu na miažy i amal poŭnaha jaje zakryćcia.
Vicis Jurkonis miarkuje, što ŭ hetych razvažańniach mahčymaści režymu Łukašenki pierabolšvajucca.
«Uzmacnieńnie pamiežnaha kantrolu prama ŭpłyvaje na patoki kantrabandy. Ci hatovy Łukašenka achviaravać tytuniom? My bačyli mnostva nieracyjanalnych rašeńniaŭ, ale hetaje stała b najvialikšym hłupstvam.
I nie zusim zrazumieła, ź jakich pryčyn Iran pajšoŭ by na heta, trymajučysia za ručki z Alaksandram Łukašenkam», — vykazvajecca Jurkonis.
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆ
Kamientary