Расія выпадкова вывела са строю адзіную стартавую пляцоўку для пілатаваных палётаў

Інцыдэнт адбыўся 27 лістапада падчас старту касмічнага карабля «Саюз МС-28» з пляцоўкі № 31/6 касмадрома Байканур у Казахстане. Ракета паспяхова вывела на арбіту экіпаж, у склад якога ўвайшлі расійскія касманаўты Сяргей Кудзь-Свярчкоў і Сяргей Мікаеў, а таксама астранаўт NASA Крыс Уільямс. Усе трое паспяхова дабраліся да МКС, дзе, як плануецца, прабудуць восем месяцаў.

Што здарылася

Аднак, як піша Ars Technica, неўзабаве пасля старту расійскае касмічнае агенцтва «Раскосмас» паведаміла, што падчас традыцыйнага агляду пасля запуску былі выяўленыя пашкоджанні некалькіх элементаў стартавага комплексу. Афіцыйныя асобы не ўдакладнілі характар паломак, адзначыўшы толькі, што шкода ацэньваецца і будзе выпраўленая ў найбліжэйшы час.

Паводле інфармацыі выдання, сітуацыя можа быць больш сур'ёзнай, чым паведамляецца афіцыйна. Відавочца інцыдэнту сцвярджае, што падчас старту ў газаадводны канал (так званую «вогненную канаву» пад ракетай) звалілася велізарная платформа абслугоўвання.

Гэтая канструкцыя вагой каля 20 тон, якая выкарыстоўваецца персаналам для доступу да ракеты перад стартам, відавочна, не была належным чынам замацаваная. Магутная цяга рухавікоў проста здзьмула яе ўніз.

Тэст на трываласць ва ўмовах вайны

Гэтае здарэнне мае значныя наступствы для расійскай касманаўтыкі. Пляцоўка № 31/6 на гэты момант з'яўляецца ў Расіі адзінай, якая тэхнічна гатовая да запускаў пілатаваных караблёў «Саюз» і грузавікоў «Прагрэс». Гістарычная пляцоўка № 1 («Гагарынскі старт») нядаўна была выведзеная з эксплуатацыі і ператвараецца ў музей. Хоць у Расіі і існуюць два дзейныя касмадромы — «Усходні» і «Плясецк», ніводзін з іх нельга аператыўна пераабсталяваць пад патрэбы праграмы МКС.

«Фактычна з гэтага дня Расія страціла магчымасць запускаць людзей у космас, чаго не здаралася з 1961 года», — цытуе CNN расійскага касмічнага журналіста Віталя Ягорава.

Павялічыць

Як піша Ars Technica, гэтае здарэнне стала своеасаблівым тэстам для кіраўніцтва расійскай касмічнай галіны ва ўмовах вайны ва Украіне, якая паглынае значныя рэсурсы краіны. Заходнія эксперты адзначаюць, што раней Расія планавала падтрымліваць працу станцыі да 2030 года пры мінімальных укладаннях, нават скараціўшы колькасць пілатаваных місій з чатырох кожныя два гады да трох, каб ашчадзіць грошы.

Цяпер жа Маскве прыйдзецца тэрмінова шукаць сродкі і магчымасці для складанага рамонту, што прадэманструе рэальную ступень іх зацікаўленасці ў міжнародным партнёрстве.

Рызыкі для МКС

Асаблівую заклапочанасць у NASA выклікае магчымае спыненне палётаў грузавых караблёў «Прагрэс». Гэтыя апараты крытычна важныя не толькі для дастаўкі грузаў і карэкцыі вышыні арбіты МКС. Яны таксама з'яўляюцца ключавым элементам сістэмы арыентацыі станцыі: менавіта цяга рухавікоў «Прагрэсаў» выкарыстоўваецца для таго, каб «разгружаць» амерыканскія сілавыя гіраскопы, здымаючы з іх назапашаны лішак вуглавога моманту.

Хоць амерыканскія караблі Dragon і Cygnus тэарэтычна могуць узяць на сябе частку гэтых функцый, поўная замена расійскіх грузавікоў у доўгатэрміновай перспектыве застаецца пад пытаннем.

На гэты момант невядома, колькі часу зойме рамонт пашкоджанага комплексу. Згодна з інфармацыяй Space News, ужо менш чым праз тры тыдні, 20 снежня, з пашкоджанай пляцоўкі павінен адбыцца запуск беспілотнага грузавога карабля «Прагрэс». Наступная ж пілатаваная місія запланаваная на ліпень 2026 года.

Як адзначаюць эксперты, часовая страта адзінай расійскай стартавай пляцоўкі непазбежна павялічвае нагрузку на кампанію SpaceX. Ва ўмовах, калі карабель Starliner ад Boeing усё яшчэ мае патрэбу ў выпрабаваннях, ракета Falcon 9 застаецца адзіным надзейным сродкам дастаўкі як людзей, так і грузаў на станцыю.

Цяпер кампаніі Ілана Маска, магчыма, давядзецца не толькі выконваць свае кантракты, але і страхаваць расійскі сегмент праграмы МКС, пакуль Байканур будзе ліквідаваць наступствы аварыі.

• 3
• 0
• 6
• 0
• 1
• 1
• 0
• 0