Мінчук купіў на аўкцыёне кватэру з пенсіянеркай, якая два гады наадрэз адмаўляецца высяляцца
Аляксандр з жонкай марылі пра ўласнае жыллё ў сталіцы не адзін год. Яны доўга і ўпарта збіралі грошы, адмаўляючы сабе ў многіх радасцях. Аднойчы трапіў цікавы варыянт: на адным з дзяржаўных аўкцыёнаў прапанавалі недарагую двушку ў сталінцы на вуліцы Якуба Коласа. Удакладнялася, што кватэра была адабрана ва ўладальніка за даўгі.
Бонусам да таннага лота ішоў нюанс — суседка‑пенсіянерка, зарэгістраваная ў кватэры, якая не спяшалася з’язджаць. Аляксандр узважыў усе «за» і «супраць» і вырашыў узяць удзел у таргах: жыць чацвярых у пакоі інтэрната ўжо надакучыла. Чым скончылася гэта авантура? Нічым добрым, піша Onliner.by.
— У судзе я даведаўся нюансы, ад якіх, мякка кажучы, быў у шоку.
Двушка з высокімі столямі і плошчай каля 60 «квадратаў» прапаноўвалася па сапраўды спакуслівай цане — таргі стартавалі з 112 000 рублёў, або 37 900 $ паводле курсу. Калісьці аб'ект быў адабраны за даўгі ў кампаніі ААТ «Трэст Белсантэхмантаж №1». Аўкцыён, які мусіў прайсці імкліва, быў прызначаны на май 2023 года.
— Параіліся з жонкай і вырашылі паспрабаваць шчасця, тым больш двушка знаходзіцца ва ўдалай лакацыі. Праўда, бачылі мы яе толькі на фота, — згадвае Аляксандр. — На той момант складана было прадбачыць, наколькі лот вырасце ў цане, таму я загадзя абзваніў усіх сваякоў, каб зразумець, якую суму яны могуць нам пазычыць.
Дарэчы, перад пачаткам анлайн‑таргоў я ўдакладніў, як хутка змагу выпісаць зарэгістраваную жыхарку. Мне запэўнілі, што з гэтым не будзе праблем.
Якія‑небудзь іншыя дэталі адносна аб'екта даведацца не ўдалося: судоваму выканаўцу нельга раскрываць інфармацыю.
У раніцу ў дзень «ікс» пара села перад маніторам і чакала старту таргоў. Аўкцыён абяцаў быць гарачым: на кватэру прэтэндавалі адразу сем ахвотных.
— «Бітва» доўжылася да вечара: у выніку кватэра дасталася мне за 156 211 рублёў, або каля 52 800 $ па курсе. Жонка абрадавалася і ўжо ў думках расставіла ў доме мэблю, — працягвае мужчына.
— Трохі пазней я аформіў права ўласнасці і пракансультаваўся з юрыстам наконт далейшых дзеянняў. Спачатку адправіў Ірыне (імя зменена), зарэгістраванай у кватэры, ліст, у якім паведаміў, што планую заехаць у кватэру з сям’ёй і прашу яе добраахвотна вызваліць жыллё. Адказу не было. Тады мы паспрабавалі трапіць у кватэру, але дзверы ніхто не адкрыў ні падчас аднаго з нашых візітаў. У тэорыі я мог бы, як уласнік, узламаць замкі і памяняць іх, але вырашыў развязаць сітуацыю мірным шляхам.
Пасля некалькіх марных спробаў дамовіцца з Ірынай Аляксандр падаў пазоў аб высяленні пенсіянеркі праз суд:
— Ужо на судовым пасяджэнні я даведаўся шмат новага. Напрыклад, што Ірыну засялілі ў двушку на вуліцы Якуба Коласа па рашэнні суда як члена сям’і былога наймальніка. Праўда, ёсць нюанс: суд абавязаў уладальніка — ААТ «Белсантэхмантаж №1» — заключыць з жанчынай бестэрміновую дамову найму, але гэтага не зрабілі. Як мне вядома, жанчына адмовілася плаціць арэнду ў 750 рублёў, аднак працягвала жыць у кватэры і аплачваць камуналку. Пасля таго, як кватэра трапіла на таргі і змяніла ўласніка, у тэорыі дагавор найму павінен быць заключаны ўжо са мной.
Пры гэтым я быў перакананы, што маю права выселіць пенсіянерку па законе, бо яна не з’яўляецца ўласніцай долі — проста ў нулявых атрымала права жыць у кватэры.
У гэтай гісторыі шмат нюансаў, але вынік адзін — суд адмовіў ва ўсіх маіх патрабаваннях, спаслаўшыся на тое, што закон не мае зваротнай сілы (Ірыну засялілі судовым рашэннем па старым заканадаўстве, а па новым выселіць яе ўжо нельга і няма куды).
Забягаючы наперад, адзначу, што ключы ад кватэры я атрымаў толькі ў сакавіку 2024 года. Цяпер мы павінны жыць з пенсіянеркай у адной кватэры і нікога не хвалюе, што ў мяне двое непаўналетніх дзяцей, — ў адчаі разводзіць рукамі мужчына.
Паводле слоў Аляксандра, ён падаў апеляцыю ў гарадскі суд, які пакінуў рашэнне папярэдняй інстанцыі без зменаў.
— Падчас разбору я даведаўся, што Ірына мела яшчэ адну кватэру, якую пасля аўкцыёна падарыла сыну.
Сітуацыя ўскладняецца тым, што мы з жонкай і двума дзецьмі жылі ў інтэрнаце на вуліцы Солтыса. Паколькі мы вырашылі сітуацыю з жыллём і набылі кватэру, праз два месяцы нам прыйдзецца выехаць з інтэрната. Але куды? У невялікі пакой без рамонту, дзе будзе жыць чужы чалавек ва ўзросце? Гэта абсурд.
Я ўжо задумваюся здаць кватэру камусьці. Іншага варыянту пакуль не бачу. Адразаць камунікацыі, памяняць замкі? Не, усё ж такі хачу пры любых абставінах заставацца чалавекам, — адзначае суразмоўца. Мужчына кажа, што пенсіянерка прапанавала кампраміс, які ўпіраецца ў круглую суму.
— Ірына прапанавала заплаціць ёй 25 000 $ па курсе, пасля чаго яна вызваліць жыллё. А дзе мне ўзяць такія грошы? Каб набыць гэтую двушку, прыйшлося залезці ў даўгі, якія я дагэтуль вяртаю.
Насамрэч я набыў ката ў мяшку, за што суджуся ўжо другі год. Чаму пенсіянерку нельга перасяліць у арэнднае жыллё або інтэрнат? Фактычна ў яе ёсць бестэрміновая дамова найму: у тэорыі нібы арандуе гэтую кватэру, але ў рэчаіснасці жыве ў ёй бясплатна гадамі, — падвёў вынік Аляксандр.
«Я тут жыла, жыву і буду жыць» — што кажа другі бок
Журналісты звязаліся з Ірынай, каб даведацца яе меркаванне адносна сітуацыі. Пенсіянерка, даведаўшыся пра сутнасць размовы, рашуча заявіла: «Усе пытанні — да адваката».
— Магу вам каротка растлумачыць, у чым сутнасць — дадала жанчына. — У гэтай кватэры я жыла па дакументах з 2008 года, з мужам і яго бацькамі. Але на самой справе заехала сюды раней. Мяне тут засялілі як члена сям’і па рашэнні суда.
— Я тут жыла, жыву і буду жыць. Аляксандр, купляючы кватэру, ведаў пра ўсю сітуацыю: я паказвала яму судовае рашэнне, дзе чорным па белым напісана, што маю на гэта права. Я прапанавала вырашыць пытанне мірным шляхам, але ён адмовіўся. Аляксандр хоча, каб я вызваліла жыллё і пайшла ў нікуды, але так не бывае. Выбачайце, у мяне болей няма часу.
Юрыст: Статус жыхара адносна ўласніка не вызначаны
Журналісты папрасілі юрыста, знаёмую з матэрыяламі справы, даць каментар:
— Аляксандр набыў кватэру, якая знаходзілася ва ўласнасці ААТ «Белсантэхмантаж №1», у 2023 годзе. Жыллё прадавалася праз аўкцыён, з зарэгістраваным жыхаром — Ірынай. Яна прапісалася ў двухпакаёвай кватэры ў 2009 годзе на падставе рашэння суда як член сям’і наймальніка. У 2022 годзе (пасля смерці мужа) суд прыняў рашэнне прымусіць ААТ «Белсантэхмантаж №1» заключыць з ёй бестэрміновую дамову найму.
Да таго як кватэра была рэалізавана праз таргі, рашэнне суда аб заключэнні дагавора найму не было выканана.
Дарэчы, як высветлілася пазней, у жанчыны была яшчэ адна кватэра ў Мінску. Яна здала сваё жыллё пасля таго, як кватэру на вуліцы Якуба Коласа выставілі на таргі.
Аляксандр падаў судовы пазоў, абгрунтаваўшы патрабаванне аб высяленні Ірыны тым, што ён з’яўляецца новым уласнікам кватэры і не мае намеру заключаць з ёю дамову найму.
Суд адмовіў у пазове. Справа ў тым, што нормы Жыллёвага кодэкса Рэспублікі Беларусь у дзеючым выглядзе надаюць новаму ўласніку жылога памяшкання права не толькі не заключаць дагавор найму, але і разарваць яго, калі такі заключаны. Аднак гэтыя нормы ўведзены ў 2012 годзе. Ірына ж была зарэгістравана ў жыллі як член сям’і наймальніка ў 2009 годзе, а сам наймальнік — у 1957 годзе.
Пры тым, пры прыняцці новага Жыллёвага кодэкса ў 2012 годзе не было агаворак аб недапасаванасці артыкула 63 на адносіны, якія працягваліся пасля ўступлення ў сілу кодэкса, закон не ўказаў такога.
У 2025 годзе Аляксандр зноў падаў пазоў аб высяленні Ірыны. Свае патрабаванні ён абгрунтаваў п. 2 арт. 89 Жыллёвага кодэкса: «Былыя члены сям’і ўласніка жылога памяшкання, іншыя грамадзяне, якія маюць права валодання і карыстання жылым памяшканнем і не маюць долі ў праве агульнай уласнасці на гэта жыллёвае памяшканне, падлягаюць высяленню па патрабаванні ўласніка жылога памяшкання без прадастаўлення іншага жылога памяшкання, калі іншае не ўстаноўлена дагаворам або пісьмовай дамовай аб парадку карыстання жылым памяшканнем, а таксама законнымі актамі».
Паводле юрыста, на сёння сітуацыя вызначаецца наступным чынам: статус Ірыны адносна ўласніка не вызначаны. Невядома, кім яна з’яўляецца адносна ўласніка кватэры і членаў яго сям’і.
Таксама не зразумела, ці абавязаны Аляксандр заключаць з ёю дамову найму (і на якіх умовах), уплачваць падатак або прызнаваць яе членам сям’і. Яшчэ няясна, ці будуць на жанчыну распаўсюджвацца іншыя нормы Жыллёвага кодэкса, якіх не было ў кодэксе 1999 года і жыллёвым заканадаўстве 1957 года.
— Пры гэтым яна працягвае жыць у кватэры без аплаты, г. зн. захоўваць уласныя сродкі за кошт іншых асоб, — падвяла выснову спецыяліст.
Каментары