Культура

Нобэлеўскую прэмію міру атрымаў Марці Ахцісаары

Прэмія яму «даецца за трыццацігадовую дзейнасьць па ўрэгуляваньні канфліктаў у розных краінах сьвету». Ахцісаары мірыў Намібію і ПАР, Інданэзію і рух Ачэху, разьвязваў канфлікты паміж ІРА і Брытаніяй, у Босьніі, Косава. У 1994-2000 гг. ён быў прэзыдэнтам Фінляндыі.

Прэмія яму даецца за трыццацігадовую дзейнасьць па ўрэгуляваньні канфліктаў у розных краінах сьвету. Ахцісаары мірыў Намібію і ПАР, Інданэзію і сэпаратысцкі рух Ачэх, разьвязваў канфлікты паміж ІРА і Брытаніяй, працаваў у Босьніі й Косава, быў прэзыдэнтам Фінляндыі.

Пра гэта сёньня абвясьцілі ў Осла а 12-й паводле менскага часу. Прэмія будзе ўрачыста ўручана ў сьнежні, у сталіцы Нарвэгіі.

* * *

Марці Ойва Калеві Ахцісаары (Martti Oiva Kalevi Ahtisaari) нарадзіўся 23 чэрвеня 1937 г. у карэльскім горадзе Війпуры, што тады быў у складзе Фінляндыі (ад 1940 г. гэта Выбарг, Расея).

З 1965 г. ён стаў працаваць у аддзеле па аказаньні дапамогі краінам трэцяга сьвету МЗС Фінляндыі.

У 1973 г. Марці Ахцісаары быў прызначаны надзвычайным і паўнамоцным паслом у Танзаніі, а ў 1975 г. узначаліў, па сумяшчальніцтве, фінляндзкую дыпмісію ў Замбіі, Самалі, Мазамбіку.

У 1977—1984 гг. упаўнаважаны ААН па вырашэньні канфлікту ў Намібіі.

У 1984 г. вярнуўся ў Фінляндыю, працаваў у Міністэрстве замежных спраў.

У 1987 г. Ахцісаары стаў намесьнікам генэральнага сакратара ААН па гаспадарчых і адміністрацыйных пытаньнях. У 1989—1990 гг. кіраваў у Намібіі UNTAG (United Nations Transition Assistance Group) – васьмітысячным ваенным і цывільным кантынгентам ААН, які займаўся падрыхтоўкай дэмакратычных выбараў.

З 1991 г. – міністар замежных Фінляндыі. У 1992—1993 гг – старшыня рабочай групы па ўрэгуляваньні канфлікту ў Босьніі.

У 1994—2000 гадах прэзыдэнт Фінляндыі.

Увесну 1999 году стаў адным з пасярэднікаў падчас вайны ў Югаславіі, прапанаваў тады мірны плян вырашэньня канлфікту ў Косава, зь якім пагадзіўся Бялград.

У 2000 г. заснаваў няўрадавую арганізацыю "Ініцыятыва па пераадоленьні крызысаў».

У 2000-2001 гадах інспэктаваў склады ўзбраеньня Ірлдяндзкай рэспубліканскай арміі.

У 2005 годзе пры пасярэдніцтве Ахцісаары быў падпісаны мірны дагавор, які паклаў канец трыццацігадовай вайне паміж урадам Інданэзіі і сэпаратысцкім рухам у правінцыі Ачэх.

У 2005 г. прызначаны спэцыяльным пасланьнікам генэральнага сакратара ААН па кіраваўніцтве працэсам вызначэньня будучыні Косава.

У 2007 годзе падрыхтаваў плян мірнага урэгуляваньня канфлікту, які праз пазыцыію Расеі і Кітаю быў адкінуты ААН.

Ахцісаары жанаты, мае сына.

Каментары

Цяпер чытаюць

Бліжэйшым часам будуць вызвалены больш за 150 палітзняволеных

Бліжэйшым часам будуць вызвалены больш за 150 палітзняволеных

Усе навіны →
Усе навіны

На тры гады падоўжылі тэрмін ільготаў для электрамабіляў

Трамп думае стварыць альтэрнатыву G7 з удзелам Расіі12

«Чалавекам года» па версіі Time сталі адразу васьмёра «архітэктараў штучнага інтэлекту»2

Ці маюць права ў краме не прадаць цукеркі з алкаголем непаўналетнім?1

Жонка 89‑гадовага пенсіянера выгнала кур'ера махляроў, але мужчына ўсё адно знайшоў спосаб перадаць ім свае ашчаджэнні

Парык, грым і рыбацкая лодка: як нобелеўская лаўрэатка таемна збегла з Венесуэлы ў Осла10

У спіс культурнай спадчыны ЮНЕСКА ўключылі ўсю італьянскую нацыянальную кухню. Гэта першы такі выпадак у гісторыі4

МАРГ заклікае беларусаў кожную пятніцу размаўляць па-беларуску і слухаць беларускую музыку43

Урад Літвы не атрымліваў паведамлення пра намер Ціханоўскай пакінуць Вільню3

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Бліжэйшым часам будуць вызвалены больш за 150 палітзняволеных

Бліжэйшым часам будуць вызвалены больш за 150 палітзняволеных

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць