Культура

Нобэлеўскую прэмію міру атрымаў Марці Ахцісаары

Прэмія яму «даецца за трыццацігадовую дзейнасьць па ўрэгуляваньні канфліктаў у розных краінах сьвету». Ахцісаары мірыў Намібію і ПАР, Інданэзію і рух Ачэху, разьвязваў канфлікты паміж ІРА і Брытаніяй, у Босьніі, Косава. У 1994-2000 гг. ён быў прэзыдэнтам Фінляндыі.

Прэмія яму даецца за трыццацігадовую дзейнасьць па ўрэгуляваньні канфліктаў у розных краінах сьвету. Ахцісаары мірыў Намібію і ПАР, Інданэзію і сэпаратысцкі рух Ачэх, разьвязваў канфлікты паміж ІРА і Брытаніяй, працаваў у Босьніі й Косава, быў прэзыдэнтам Фінляндыі.

Пра гэта сёньня абвясьцілі ў Осла а 12-й паводле менскага часу. Прэмія будзе ўрачыста ўручана ў сьнежні, у сталіцы Нарвэгіі.

* * *

Марці Ойва Калеві Ахцісаары (Martti Oiva Kalevi Ahtisaari) нарадзіўся 23 чэрвеня 1937 г. у карэльскім горадзе Війпуры, што тады быў у складзе Фінляндыі (ад 1940 г. гэта Выбарг, Расея).

З 1965 г. ён стаў працаваць у аддзеле па аказаньні дапамогі краінам трэцяга сьвету МЗС Фінляндыі.

У 1973 г. Марці Ахцісаары быў прызначаны надзвычайным і паўнамоцным паслом у Танзаніі, а ў 1975 г. узначаліў, па сумяшчальніцтве, фінляндзкую дыпмісію ў Замбіі, Самалі, Мазамбіку.

У 1977—1984 гг. упаўнаважаны ААН па вырашэньні канфлікту ў Намібіі.

У 1984 г. вярнуўся ў Фінляндыю, працаваў у Міністэрстве замежных спраў.

У 1987 г. Ахцісаары стаў намесьнікам генэральнага сакратара ААН па гаспадарчых і адміністрацыйных пытаньнях. У 1989—1990 гг. кіраваў у Намібіі UNTAG (United Nations Transition Assistance Group) – васьмітысячным ваенным і цывільным кантынгентам ААН, які займаўся падрыхтоўкай дэмакратычных выбараў.

З 1991 г. – міністар замежных Фінляндыі. У 1992—1993 гг – старшыня рабочай групы па ўрэгуляваньні канфлікту ў Босьніі.

У 1994—2000 гадах прэзыдэнт Фінляндыі.

Увесну 1999 году стаў адным з пасярэднікаў падчас вайны ў Югаславіі, прапанаваў тады мірны плян вырашэньня канлфікту ў Косава, зь якім пагадзіўся Бялград.

У 2000 г. заснаваў няўрадавую арганізацыю "Ініцыятыва па пераадоленьні крызысаў».

У 2000-2001 гадах інспэктаваў склады ўзбраеньня Ірлдяндзкай рэспубліканскай арміі.

У 2005 годзе пры пасярэдніцтве Ахцісаары быў падпісаны мірны дагавор, які паклаў канец трыццацігадовай вайне паміж урадам Інданэзіі і сэпаратысцкім рухам у правінцыі Ачэх.

У 2005 г. прызначаны спэцыяльным пасланьнікам генэральнага сакратара ААН па кіраваўніцтве працэсам вызначэньня будучыні Косава.

У 2007 годзе падрыхтаваў плян мірнага урэгуляваньня канфлікту, які праз пазыцыію Расеі і Кітаю быў адкінуты ААН.

Ахцісаары жанаты, мае сына.

Каментары

Цяпер чытаюць

Вучняў, якія з матам парвалі экзаменацыйныя білеты па гісторыі Беларусі, прымусілі выбачацца каля манумента Перамогі40

Вучняў, якія з матам парвалі экзаменацыйныя білеты па гісторыі Беларусі, прымусілі выбачацца каля манумента Перамогі

Усе навіны →
Усе навіны

«Мы не дзеці з Пуціным. Пуцін — забойца, які прыйшоў забіваць дзяцей»: Зяленскі рэзка адказаў Трампу на заяву пра вайну7

Былы спікер Генштаба УСУ заклікаў насельніцтва Сум эвакуявацца з-за наступу Расіі

На чайным грыбе зарабіў у Польшчы першыя мільёны рэстаратар з Брэста, бізнэс якога ўлады разграмілі ў 2020-м10

У Бельгіі забілі жонку і 6-гадовую дачку ўкраінскага вайскоўца6

Ціханоўская: Кадэбісты сказалі, што дзяцей лёгка вярнуць у Беларусь40

У мінскім «Бургер кінгу» памёр мужчына

Пасажыры беларускага цягніка самі прыбралі бярозу, што ўпала на рэйкі ФОТА

Сіноптыкі перадалі аранжавы ўзровень небяспекі на сёння

Радзіна: Ціханоўская хлусіць пра абставіны выезду з Беларусі ў жніўні 202084

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Вучняў, якія з матам парвалі экзаменацыйныя білеты па гісторыі Беларусі, прымусілі выбачацца каля манумента Перамогі40

Вучняў, якія з матам парвалі экзаменацыйныя білеты па гісторыі Беларусі, прымусілі выбачацца каля манумента Перамогі

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць