«Biełarusaŭ faktyčna vycieśnili z ekspazicyi sučasnaj ideałohijaj»: na Bujnickim poli budujuć Muziej Słavy Mahiloŭščyny
Pad Mahilovam na terytoryi miemaryjalnaha kompleksu «Bujnickaje pole» budujuć Muziej Słavy Mahiloŭskaj vobłaści. Dach muzieja budzie ŭ formie ordena Ajčynnaj vajny, adnak pavodle kancepcyi ŭstanova budzie pryśviečana nie tolki padziejam Druhoj suśvietnaj, ale i davajennamu i paślavajennamu žyćciu rehijona, i sučasnym jaho dasiahnieńniam, piša reform.news.
Zdymačnaja hrupa TRK «Mahiloŭ» zrabiła siužet pra chod budoŭli. Sam budynak užo staić, robicca ŭnutranaje azdableńnie.
Naprykład, ciapier mastaki afarmlajuć zały «Mahiloŭ davajenny», «Mahiloŭ u akupacyi».
U faje płanujecca rośpis, pryśviečany trom bitvam — kala vioski Lasnaja, Sułtanaŭka i na Voinskim poli. Cikavy chod — uznavić u inter‘iery tahačasnyja budynki. Naprykład, u pieršaj zale (usiaho płanujecca 16) pakažuć davajenny Mahiloŭ, a multymiedyjnaje abstalavańnie uzmocnić pahružeńnie ŭ atmaśfieru 1930-ch hadoŭ. Dziakujučy čamu naviedvalniki, da prykładu, zmohuć u virtualnaj realnaści prahulacca pa davajennym parku Horkaha. Abo, apynuŭšysia ŭ Mahilovie 1940-ha hoda, kupić bilet na sieans u kinateatr «Rodina». Efiekt apuskańnia ŭ minułaje budzie dasiahacca z dapamohaj prajekcyj i videasiužetaŭ na ścienach.
Dla budynkaŭ šukajuć sapraŭdnyja frahmienty architektury, niešta ŭznaŭlajuć pa starych fotazdymkach.
Buduć uznoŭleny frahmienty Parka Horkaha, kinateatra «Rodina», piachotnaha vučylišča, mižkrajovaj škoły NKUS/NKDB. To-bok, pavodle aficyjnaj kancepcyi, ramantyčnaja postać kursanta na łavačcy ŭ parku i budynak škoły NKUS adekvatna pieradaje atmaśfieru pieradvajennaha Mahilova.
Škoła była stvorana ŭ 1939, paśla pačatku vajny častka vykładčykaŭ i kursantaŭ była ŭklučana ŭ skład hrup, jakija farmiravalisia NKDB BSSR dla pracy ŭ tyle praciŭnika. U dalejšym takija hrupy pasłužyli jadrom partyzanskich atradaŭ, jakija dziejničali na terytoryi BSSR, kursanty škoły prymali ŭdzieł i ŭ abaronie Mahilova ŭ lipieni 1941 hoda. Vajavali jany ŭ składzie bataljona NKUS.
U 1944 pracu Mahiloŭskaj mižkrajavoj škoły NKDB SSSR uznavili, bo ź‘iaviłasia vostaja patreba ŭ kadrach dla udziełŭ ŭ čekiscka-vajskovych apieracyjach suprać antysavieckaha padpolla, jakoje razharnułasia ŭ roznych rajonach Biełarusi.
Apynucca naviedvalniki zmohuć nie tolki ŭ mirnym davajennym Mahilovie, ale i na darozie ź biežancami ŭ pačatku vajny, i navat u epicentry boju na Bujnickim poli.
Žurnalisty paprasili adnaho ź biełaruskich historykaŭ prakamientavać siužet telekanała:
«Uražańni tolki sumnyja. U pieršuju čarhu — vybar klučavych bitvaŭ, jakija buduć reprezientavanyja ŭ ekspazicyi. Vidavočna, što heta ideałahičny vybar na karyść «słavy» ruskaj zbroi. Biełaruski siehmient vajennaj historyi tut prosta ihnarujecca — niama mahiloŭskaha paŭstańnia 1661 hoda, bitvy na Basi, šmatlikich inšych sutyknieńniaŭ vojskaŭ VKŁ i RP z Maskoŭskaj dziaržavaj na terytoryi rehijona. Biełarusaŭ faktyčna vycieśnili z ekspazicyi sučasnaj ideałohijaj.
Sa słovaŭ supracoŭnikaŭ Mahiloŭskaha abłasnoha krajaznaŭčaha muzieja, jakija kuryrujuć prajekt, zrazumieła, što budzie adnaŭlacca atmaśfiera 1930-ch hadoŭ, i ź niejkaj pryčyny ŭ ekspazicyju ŭbudujuć frahmienty fasadaŭ budynkaŭ, jakija i tak isnujuć u žyvym vyhladzie.
Dla azdableńnia čamuści pryvieźli lištvu ź Minskaha rehijona, choć na Mahiloŭščynie, zdajecca, svaja jašče nie zakončyłasia.
Što da atmaśfiery 1930-ch hadoŭ u Mahilovie, dumaju, što było b spraviadliva adlustravać u ekspazicyi taksama i jamu kala miasakambinata, dzie NKUS ździajśniaŭ masavyja rastreły haradžan».
Kaleha pamierłaha vykładčyka Ščukina: Jaho kinuła žonka ź dziećmi, pačałasia depresija. U vyniku zvolnili za prahuły9
Kamientary