Хто захоча стварыць сваю ядзерную зброю, калі амерыканцы здрадзяць Украіне

Пра гэта на старонках The Wall Street Journal піша Кейсі Мішэль, аўтар кнігі «Замежныя агенты: як амерыканскія лабісты і заканадаўцы пагражаюць дэмакратыі ва ўсім свеце».

Як адзначае аналітык, пакуль новая адміністрацыя Трампа аднаўляе пошукі міру ва Украіне, асноўная ўвага каментатараў засяроджаная на тым, чым давядзецца ахвяраваць Кіеву дзеля спынення вайны. Аднак значна менш увагі надаецца глабальным наступствам такіх прапаноў ЗША — у прыватнасці таму, як яны могуць стварыць стымул для распаўсюджвання ядзернай зброі.

На погляд аўтара, нават сам факт ціску на Украіну з мэтай перадачы часткі яе тэрыторый падштурхне няядзерныя дзяржавы да перагляду сваіх стратэгій бяспекі. Краіны, якія не маюць ядзернага арсенала, усё часцей задаюцца пытаннем, ці варта давяраць амерыканскаму «ядзернаму парасону».

Мішэль нагадвае, што менавіта Злучаныя Штаты ў 1990‑я гады прымусілі Украіну адмовіцца ад ядзернай зброі ў абмен на гарантыі бяспекі, якія з таго часу разваліліся. Эксперт падкрэслівае, што слабая рэакцыя прэзідэнта Барака Абамы на ўварванне Расіі ў Крым у 2014 годзе толькі заахвоціла Маскву да далейшай агрэсіі. Як заўважае аўтар, парадаксальна, але Абама, які імкнуўся пазбавіць свет ад ядзернай зброі, фактычна падрыхтаваў глебу для яе найбольшага распаўсюджвання за апошнія дзесяцігоддзі.

Амерыканскія інтарэсы ва Украіне, паводле меркавання Мішэля, выходзяць далёка за межы тэрытарыяльнай цэласнасці адной краіны. Галоўнае пытанне палягае ў тым, ці дазволяць ядзернай дзяржаве беспакарана расчляняць няядзернага суседа, і як на гэта адрэагуюць ЗША.

Цалкам заканамерна, што за апошнія гады ва Украіне рэзка ўзрасла ўнутраная падтрымка ідэі вяртання ядзернага статусу. Аднак гэтая тэндэнцыя не абмяжоўваецца адной краінай: па ўсім свеце саюзнікі ЗША пачынаюць пераасэнсоўваць сваю адмову ад зброі масавага знішчэння.

Найбольш востра дыскусія разгарнулася ва Усходняй Азіі. Саюзнікі Вашынгтона ў рэгіёне назіралі, як камуністычны Кітай паглынуў Тыбет і Ганконг, а цяпер скіраваў позірк на Тайвань.

Праводзячы прамыя паралелі паміж расійскай агрэсіяй і кітайскімі амбіцыямі, Паўднёвая Карэя і Японія ўзважваюць мэтазгоднасць стварэння ўласных арсеналаў. Характэрна, што ў Карэі практычна любыя размовы на гэтую тэму сёння непазбежна зводзяцца да прыкладу Украіны.

Хваля сумневаў у надзейнасці Амерыкі дакацілася і да Аўстраліі, дзе ўсё часцей гучыць пытанне: ці не варта Канберы мець сваю бомбу? Не засталася ў баку нават Канада, якая вымушаная разглядаць нават сцэнары патэнцыйнага амерыканскага экспансіянізму.

Асаблівую ўвагу аўтар звяртае на Казахстан. Гэтая краіна, якая таксама адмовілася ад савецкай ядзернай зброі, знаходзіцца ў такім жа ўразлівым становішчы перад расійскай агрэсіяй, як і Украіна. Улічваючы наяўнасць у Казахстане адных з найбуйнейшых запасаў плутонію, прыдатнага для вырабу ядзернай зброі, Мішэль лічыць цалкам верагодным, што Астана можа задумацца пра аднаўленне сваёй праграмы.

У Еўропе дыскусіі пра ядзерны статус вяртаюцца ў Германію і Польшчу. Аўтар нагадвае: уступленне Польшчы ў НАТА ў 1990‑х часткова разглядалася як спосаб прадухіліць стварэнне Варшавай уласнай бомбы. Як успамінаў адзін амерыканскі чыноўнік, палякі казалі прама:

«Калі вы не пусціце нас у НАТА, мы створым ядзерную зброю. Мы не давяраем рускім».

На думку Кейсі Мішэля, Польшча мела рацыю, не давяраючы Расіі. Але цяпер, калі Амерыка падштурхоўвае Украіну да саступак тэрыторый дзеля хісткага міру, узнікае новае пытанне: ці варта давяраць самім амерыканцам? У такіх умовах, падсумоўвае аўтар, саюзнікі могуць прыйсці да высновы: адзіная надзейная абарона ад ядзернага імперыялізму — гэта ўласны ядзерны арсенал.

• 32
• 0
• 0
• 1
• 3
• 2
• 0
• 0