Stała viadoma, jak budzie vyhladać budynak staličnaha teatra paśla rekanstrukcyi.
Baniery z rendarami prajektnych rašeńniaŭ paviesili na aharodžy budoŭli. Na heta źviarnuŭ uvahu telehram-kanał «Spadčyna».
Na rendarach pakazana, što ścieny za porcikam vyrašyli častkova pryvieści da vyhladu, jaki jany mieli da pierabudovy budynka ŭ styli savieckaj nieakłasiki.
Pieršapačatkova budynak teatra pa vulicy Vaładarskaha byŭ Charalnaj sinahohaj, pabudavanaj u nieamaŭrytanskim styli z charakternaj pałasataj muroŭkaj. Jaŭrei ŭsprymali časy panavańnia maŭraŭ na Ibieryjskim paŭvostravie jak «załaty viek», bo nie viedali pieraśledu, jaki źviedali paśla Rekankisty. Hanieńni pry chryścijanskich vaładarach skončylisia vyhnańniem jaŭrejaŭ ź Ispanii.
Paśla Kastryčnickaj revalucyi budynak sinahohi pryvatyzavali i ŭ 1923 hodzie sinahohu pieraabstalavali ŭ Nacyjanalny jaŭrejski teatr BSSR. U čas vajny i nacysckaj akupacyi teatr amal nie paciarpieŭ. Paśla vajny budynak byŭ da niepaznavalnaści pierabudavany ŭ duchu savieckaj nieakłasiki pad Ruski dramatyčny teatr imia Maksima Horkaha, jaki raźmiaščajecca ŭ im dahetul.
Pra sinahohu nahadvali tolki dvarovyja fasady z charakternymi voknami i pałasataj muroŭkaj. Ciapier nieamaŭrytanski styl vyrašyli častkova viarnuć i na hałoŭny fasad.
Abapał hałoŭnaha ŭvachoda na pieršym paviersie raskryjuć padkovapadobnyja akonnyja prajomy. Voknam na druhim paviersie nadaduć ichni histaryčny trochłopaścievy vyhlad. Trocharačnaje akno prama nad uvachodam taksama pryviaduć da taho vyhladu, jaki jano mieła, kali budynak byŭ sinahohaj. A voś pryhožuju łodžyju, na jakuju jano vychodziła, adnaŭlać nie płanujuć, choć ničoha hetamu nie zaminaje.
Taksama aktyvisty zaŭvažyli, što na rendarach bačnyja piłony, padobnyja da tych, što mieła kaliści aharodža pierad sinahohaj. Siońnia ad aharodžy nie zastałosia i śledu, i jaje poŭnaje adnaŭleńnie zaminała b naviedvalnikam teatra. Tamu bahata azdobnyja koŭkaj varoty, jakija na starych fota raźmiaščalisia pamiž hetymi piłonami, na rendarach zajmajuć trochi inšaje miesca — na ŭjezdach u dvor teatra.
Aŭtary kanała ličać, što budynku možna było b całkam viarnuć histaryčny vyhlad.
«Siońnia ŭ Minsku dastatkova pomnikaŭ savieckaj nieakłasiki, ale nieamaŭrytanskich — nivodnaha», — tłumačać jany svaju pazicyju.
Prajekciroŭščyki ž vyrašyli pakul nie admaŭlacca ad savieckaj nieakłasiki, a naadvarot dapoŭnić jaje: u frantonie porcika musić źjavicca lapnaja kampazicyja na teatralnuju temu — ź liraj, ściahami, viankami i hirlandami. Miarkujučy pa stylistycy, heta moža być elemient dekoru, jaki nie byŭ realizavany pry savieckaj rekanstrukcyi, ale zachavaŭsia ŭ prajektnych čarciažach.
Nasamreč Ruski teatr nie adziny pomnik nieamaŭrytanskaha stylu ŭ Minsku. U takim ža niepaznavalnym vyhladzie zachavaŭsia budynak ambułatoryi Minskaj jaŭrejskaj balnicy (ciapier 3-j haradskoj kliničnaj balnicy imia Ja. U. Kłumava) pa vulicy Lenina.
Ciapier čytajuć
Z Łondana Mielnikava vylecieła na Šry-Łanku, u jaje byŭ kachanak spartovaha vyhladu ź Biełarusi3
Kamientary