Kultura

Vitaŭtu Kipielu — 95 hadoŭ

Siońnia śviatkuje jubilej patryjarch biełaruskaj emihracyi, baćka biełaruskaha emihracyjaznaŭstva Vitaŭt Kipiel.

Jon naradziŭsia 30 maja 1927 hoda ŭ siamji Jaŭchima i Maryi Kipielaŭ. Paśla aryštu baćki maci z małym synam vyjechała śledam za im u Rasiju ŭ vysyłku (Nalinsk, Kiraŭ, Aroł).

Kipieli zmahli viarnucca ŭ Minsk tolki ŭ 1942 hodzie. A ŭ 1944 hodzie znoŭ siamja była vymušanaja była jechać u vyhnańnie, hetym razam na Zachad. Takim čynam u Biełarusi Vitaŭt Kipiel pražyŭ tolki vosiem hadoŭ svajho žyćcia.

U paślavajennaj Niamieččynie Vitaŭt Kipiel skončyŭ Biełaruskuju himnaziju imia Ja. Kupały ŭ Rehiensburhu, vučyŭsia va ŭniviersitecie ŭ Ciubinhienie. U Lovienskim katalickim univiersitecie ŭ Bielhii zdabyŭ stupień doktara minierałohii. U siaredzinie 1950-ch pierabraŭsia ŭ ZŠA. U Ńju-Jorku jon ažaniŭsia z Zoraj Savionak, što stała viernaj spadarožnicaj žyćcia i adnadumcaj.

Razam Kipieli sabrali i sistematyzavali najbahaciejšuju kalekcyju emihracyjnaj biełaruskaj pieryjodyki i druku, vydadzienych na Zachadzie.

171 skrynia kaštoŭnych materyjałaŭ była pieradadzienaja na zachavańnie ŭ Ńju-Jorskuju publičnuju biblijateku. Hety zbor staŭ asnovaj fundamientalnaj pracy «Biełaruski j biełarusaviedny druk na Zachadzie» — nastolnaj knihi historykaŭ emihracyi i ŭsich zacikaŭlenych biełarusistykaj.

Sam Vitaŭt Kipiel doŭhi čas byŭ vykanaŭčym dyrektaram Daśledčaha centra navuki i technałohii Ńju-jorskaj publičnaj biblijateki.

Z 1982 hoda dziejač zajmaje pasadu staršyni adnoj z najbolš upłyvovych biełaruskich navukovych ustanoŭ zamiežža —Biełaruskaha instytuta navuki i mastactva ŭ Ńju-Jorku.

Jon byŭ stvaralnikam i dyrektaram biełaruskich fiestyvalaŭ u Ńju-Džersi, na praciahu 1960—1980-ch stała supracoŭničaŭ ź biełaruskaj redakcyjaj «Radyjo Svaboda».

U 1972—1982 hh. jon zajmaŭ pasadu staršyni Fiederacyi biełaruskich respublikanskich kłubaŭ, a ŭ 1974 hodzie byŭ abrany staršynioj Respublikanskaj fiederacyi etničnych kłubaŭ štata Ńju-Džersi. U 1978—1982 hadach doktar Kipiel byŭ staršyniom Etničnaj rady štata Ńju-Džersi.

Adnym z najvažniejšych akademičnych unioskaŭ Vitaŭta Kipiela źjaŭlajecca praca «Biełarusy ŭ ZŠA», nadrukavanaja pa-biełarusku ŭ 1993 hodzie i pa-anhlijsku ŭ 1999 hodzie. Aŭtar skrupulozna źbiraŭ infarmacyju pra biełarusaŭ pa kožnym amierykanskim štacie. U 2018 i 2020 hh. kniha była surjozna dapracavanaja i pieravydadzienaja ŭ Minsku.

Vitaŭt Kipiel — aŭtar knihi ŭspaminaŭ «Žyć i dzieić», jakaja pabačyła śviet u Minsku ŭ 2015 hodzie i dzie adlustravanyja pierypietyi žyćcia biełarusaŭ u XX st., šlachi zachavańnia nacyjanalnaj samaśviadomaści i pašyreńnia biełaruščyny.

My vinšujem Vitaŭta Kipiela z 95-hodździem i zyčym jamu zdaroŭja i jašče doŭhich hadoŭ žyćcia i pracy na biełaruskaj nivie!

Kamientary

Ciapier čytajuć

Tramp zajaviŭ, što jon «u niejkim sensie» pryniaŭ rašeńnie nakont pastavak Ukrainie rakiet Tomahawk4

Tramp zajaviŭ, što jon «u niejkim sensie» pryniaŭ rašeńnie nakont pastavak Ukrainie rakiet Tomahawk

Usie naviny →
Usie naviny

Vacłaŭ Haveł taksama admoviŭsia vyjści z turmy pry ŭmovie vyjezdu za miažu. Ale jon byŭ zusim niepadobny da lidaraŭ biełaruskaj apazicyi19

Siońnia pačynajecca abviaščeńnie nobieleŭskich premij2

Navukoviec: Ludzi mohuć žyć nie daŭžej za 120‑150 hadoŭ. A azempik patencyjna karysny suprać stareńnia6

«Žyćciovy cykł šturmavika — 12 dzion». Z-błohier ščyra pryznaŭsia, čamu nie padpisvaje kantrakt ź Minabarony25

Fiodar Paŭlučenka: U čym nie maje racyi Julija Mickievič? Turma što, robić kahości lepšym? Pryhažejšym? Bahaciejšym?24

Polšča zamarožvaje terminy razhladu spraŭ pa mižnarodnaj abaronie da sakavika 2026 hoda11

Prosty truk, jak vybrać škarpetki patrebnaha pamieru5

Pad Kijevam «mabilizavali» kata. Vajskoviec chacieŭ padaryć dziciaci kata z prytułku, ale zabraŭ na vulicy čužoha3

Ci patrebna biełarusam mocnaja ruka? Ekanamist Lvoŭski adkazaŭ24

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Tramp zajaviŭ, što jon «u niejkim sensie» pryniaŭ rašeńnie nakont pastavak Ukrainie rakiet Tomahawk4

Tramp zajaviŭ, što jon «u niejkim sensie» pryniaŭ rašeńnie nakont pastavak Ukrainie rakiet Tomahawk

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić