Kolki kaštuje pačać pracavać dalnabojščykam u Jeŭropie. Spojler: nie tanna
Pacikavilisia, kolki treba hrošaj, času i namahańniaŭ, kab biełarusu ŭładkavacca dalnabojščykam u Jeŭropie.

Doŭhi šlach pierad doŭhaj darohaj
Dla taho, kab stać dalnabojščykam u Jeŭropie i zarablać u siarednim kala 2000 jeŭra ŭ miesiac, adnaho tolki žadańnia i paśviedčańnia kiroŭcy z katehoryjaj SIE budzie niedastatkova.
A kali i adpaviednych katehoryj niama, to šlach da pracy ŭ dalnaboi budzie davoli praciahły.
Dla atrymańnia katehoryi SIE treba mieć nie mienš za dva hady stažu pa katehoryi V i na momant atrymańnia paśviedčańnia być nie maładziejšym za 21 hod. Ale za raz advučycca i atrymać SIE biez katehoryi S niemahčyma.
Pry ŭmovie, što ŭ čałavieka ŭžo jość pravy katehoryi V, navučańnie na katehoryju S abydziecca pryblizna ŭ 700—1000 rubloŭ. Kurs doŭžycca paŭtara miesiaca.
Zdača ekzamienu ŭ DAI i inšyja vydatki, uklučajučy vydaču paśviedčańnia kiroŭcy, ahułam kaštujuć 3,42 bazavaj vieličyni — z 1 studzienia 2026 hoda heta budzie 154 rubli.
To-bok tolki navučańnie i zdača na katehoryju S abydziecca ŭ siarednim u 1000 rubloŭ (kala 300 jeŭra).
Tolki paśla atrymańnia katehoryi S možna iści vučycca na SIE. Heta jašče paŭtara miesiaca navučańnia i 800—1200 rubloŭ za vučobu. Pa zaviaršeńni treba znoŭ zdavać ispyt u DAI i znoŭ płacić (154 rubli z 2026 hoda). To-bok heta jašče kala 1150 rubloŭ.

Ahułam atrymlivajecca, što tym, chto maje katehoryju V, na atrymańnie SIE daviadziecca vykłaści prykładna 2200 rubloŭ — heta kala 600 jeŭra — i zakłaści na heta minimum čatyry miesiacy. Stolki hrošaj i času pojdzie pry ŭmovie, što na abiedźvie katehoryi atrymajecca zdać ź pieršaj sproby.
Ludzi, jakija niadaŭna prachadzili navučeńnie, kažuć, što na ŭsio pra ŭsio — z ulikam miedycynskaj daviedki i mahčymych pierazdač — lepiej zakładać paŭhoda i da 2500 rubloŭ (kala 740 jeŭra).
Dalej — jašče daražej
Ale heta tolki pałova šlachu: bolšaja pa časie, ale mienšaja pa vydatkach.
Dla pracy ŭ Jeŭropie treba atrymać tak zvany 95‑y kod (Code-95) — siertyfikat, jaki dazvalaje pracavać kiroŭcam-mižnarodnikam u Jeŭrasajuzie.
Ceny i terminy navučańnia razhledzim na polskim prykładzie, bo mienavita ŭ Polščy pracuje bolšaść biełaruskich dalnabojščykaŭ (kala 55 tysiač).
Kali čałaviek atrymaŭ katehoryju S paśla 9 vieraśnia 2009 hoda i raniej nie prachodziŭ navučańnia pa 95‑m kodzie, to jaho čakaje tak zvany doŭhi kurs. Aproč navučańnia, treba atrymać miedycynskuju daviedku i prajści psichatesty — heta kaštuje kala 400 złotych (kala 95 jeŭra). Usio heta robicca vyklučna na terytoryi Polščy.
Termin navučańnia na praciahłym kursie — adzin miesiac. Padčas navučańnia kiroŭcam tłumačać, jak vykonvać režym pracy i adpačynku, karystacca tachohrafam, zapaŭniać CMR, macavać hruz i inšyja nieabchodnyja ŭ pracy dalnabojščyka aśpiekty.
Niekatoryja kampanii prapanujuć častku navučańnia anłajn, ale na praktyčnuju častku, miedahlad, psichatesty i finalny ekzamien treba budzie pryjechać u Polščy asabista.
Košt navučańnia na praciahłym kursie — 3000—3200 złotych (kala 700—750 jeŭra). Paśla zakančeńnia zdajecca ekzamien.
Aproč siertyfikata Code-95, jaki vydajecca terminam na 5 hadoŭ, kiroŭcu-mižnarodniku patrebnaja taksama karta kiroŭcy dla elektronnaha tachohrafa. Jana kaštuje 172 złotyja (kala 40 jeŭra).
Atrymlivajecca, što, vydatkavaŭšy minimum 600 jeŭra na atrymańnie katehoryi SIE ŭ Biełarusi, budučy dalnabojščyk musić zapłacić jašče kala 900 jeŭra za navučańnie ŭ Polščy. Ale heta tolki vydatki na vučobu i častku administracyjnych pracedur. Da ich treba dadać prajezd i pražyvańnie ŭ Polščy i inšyja vydatki.

Tamu, majučy na siońnia tolki katehoryju V, treba być hatovym inviestavać nie mienš jak 2000 jeŭra tolki na toje, kab apłacić navučańnie i nieabchodnyja dakumienty dla pracy na fury pa ES. Zakładvać na heta varta minimum 6‑7 miesiacaŭ.
Dla tych, chto ŭžo maje katehoryju S ci SIE, šlach budzie praściejšy. Asabliva, kali katehoryja S była atrymana da 9 vieraśnia 2009 hoda. U takim vypadku možna nie tolki zekanomić hrošy i čas na atrymańnie katehoryj, ale i značna spraścić atrymańnie siertyfikata Code 95. Karotki kurs prachodziać i tyja, chto raniej užo prajšoŭ praciahły kurs.
Karotki kurs doŭžycca kala tydnia, kaštuje 800—900 złotych (kala 200 jeŭra) i nie patrabuje zdačy ekzamienu.
Što na praktycy?
Čałaviek, jaki sioleta advučyŭsia na SIE i znajšoŭ praz znajomych firmu ŭ Polščy, jakaja vykonvaje rejsy tolki pa Jeŭropie i hatovaja brać ludziej biez dośviedu, kaža, što na navučańnie i zdaču ekzamienu ŭ Biełarusi vydatkavaŭ pad 2500 rubloŭ.
Dalej jon dasłaŭ usie nieabchodnyja dakumienty dla afarmleńnia zaprašeńnia na pracu. Hatovaje zaprašeńnie jon atrymaŭ praz dva tydni. Nastupnaja zadača — zapisacca na padaču i atrymać vizu.
«Hetaja firma prapanuje pasłuhi pa pracaŭładkavańni «pad kluč». U ich jość svaje kursy pa navučańni na 95‑y kod i navat svoj internat, dzie možna žyć, pakul budzieš prachodzić kurs», — tłumačyć surazmoŭca.
Pa jahonych padlikach, na ŭsie nieabchodnyja navučalnyja i administracyjnyja pracedury i apłatu za pražyvańnie ŭ jaho pojdzie 1650 dalaraŭ (kala 1400 jeŭra).

«Ale heta biez uliku vydatkaŭ na vizu, darohu i pražyvańnie ŭ Polščy padčas navučańnia», — dzielicca padlikami mužčyna.
Usie hetyja vydatki iduć za košt achvotnaha ŭładkavacca na pracu. Pa zaviaršeńni navučańnia firma hatovaja brać kiroŭcaŭ na pracu na nastupnych umovach.
Na čas stažyroŭki, jakaja ŭ zaležnaści ad zdolnaściej kiroŭcy doŭžycca ad 1 da 4 tydniaŭ, zarpłata budzie składać 40 jeŭra za sutki.
Pieršy miesiac paśla stažyroŭki — 2200 jeŭra. Druhi miesiac paśla stažyroŭki — 2400 jeŭra. Z treciaha miesiaca — 2600 jeŭra, i pačynajučy z čaćviortaha — 2700 jeŭra (pry ŭmovie dobraj pracy biez avaryj).
Kiroŭcam z dośviedam pracy pa Jeŭropie adrazu prapanujuć 90 jeŭra za sutki.
Pracoŭny hrafik prapanujuć na vybar: 6/2, 8/3, 12/4 (dzie pieršaja ličba — kolkaść tydniaŭ u rejsie, a druhaja — doma).
Pry hetym paśla ŭładkavańnia na pracu biełaruskamu kiroŭcu daviadziecca zamianić biełaruskija pravy na polskija, što taksama paniasie dadatkovyja vydatki.
Inšy dalnabojščyk, jaki prachodziŭ uvieś hety šlach paŭtara hoda tamu, raskazaŭ, što, majučy tolki katehoryju V, jon vydatkavaŭ 3500 dalaraŭ, kab pačać pracavać dalnabojščykam u Polščy.
Kamientary