«Cichanoŭski nam viarnuŭ samaje hałoŭnaje pytańnie». Pra što kaža Čały?
Analityk Siarhiej Čały acaniŭ upłyŭ vyzvaleńnia Cichanoŭskaha na biełaruskaje hramadstva.
«Cichanoŭski viarnuŭ nam ciapier u dyskurs pytańnie, jakoje naŭprost nie stavicca, ale jakoje majecca na ŭvazie absalutna va ŭsich abmierkavańniach, jakija źviazanyja z voś hetaj novaj situacyjaj, — što ž sapraŭdy było ŭ 2020 hodzie? (…) 2020 hod heta što? Pieramoha ci paraza?»
— adznačyŭ ekanamist Siarhiej Čały ŭ novym vypusku jutub-prajekta «Obyčnoje utro».
Adzinaha adkazu na hetaje pytańnie ŭ hramadstva niama.
Na asabisty pohlad Čałaha, padziei 2020 hoda mieli charaktar buržuazna-demakratyčnaj revalucyi, za jakoj nastupiła dastatkova chutkaja kontrrevalucyja.
Čały padkreślivaje, što pratesty 2020 hoda nielha nazvać nacyjanalna-vyzvalenčaj baraćboju:
«Ja asabista pamiataju, što na mitynhu Cichanoŭskaj, samym značnym, jaki sabraŭ kala 60 000 ludziej na [płoščy] Banhałor, byŭ i čyrvona-zialony ściah, i bieł-čyrvona-bieły, i jeŭrapiejski. Byli roznyja ściahi, i nie hetaje pytańnie stajała. Heta nie było pytańnie hieapalityčnaha vybaru. Heta było pytańnie buržuazna-demakratyčnyj revalucyi, tamu što my nasamreč mieli spravu ź nieafieadalizmam».
«Tak pieramoha heta ci paraza? Padmanuli nas ci heta ŭsio ž taki historyja, jakoj nam treba hanarycca, a nie apłakvać i haravać z hetaj nahody pastajanna? Heta pytańnie da hetaj pary nie vyrašana. Ja baču, što jość ludzi, jakija prytrymlivajucca vielmi roznych punktaŭ pohladu».
Čały prapanuje kancepcyju, jak možna stavicca da tych padziej, — «revalucyi, jakaja pieramahła, ale była skradziena».
U hetym kantekście analityk nahadvaje historyju Polščy, jakaja viedaje šmat prykładaŭ paŭstańniaŭ, jakija byli zadušanyja:
«Usia historyja paraz była ŭkładziena ŭ słavutuju historyju Polščy ab tym, kali b my tady «siadzieli na žopie roŭna i nie abaraniali svaju hodnaść, u nas nie było b taho, što ŭ nas jość ciapier».
Čały adznačaje, što mienavita adziny pohlad na svajo minułaje źjaŭlajecca hałoŭnym kryteryjem dla vyznačeńnia nacyi:
«Davajcie pasprabujem jakoje-niebudź vyznačeńnie, jaki-niebudź samy hałoŭny kryteryj. (…) Abaviazkova vyśvietlicca, što my znachodzim vypadak, kali nacyja isnuje, a hety kryteryj nie źjaŭlajecca vyznačalnym. Ale jość adzin, jak mnie zdajecca, bieź jakoha nacyja žyć nie moža — ahulny pohlad na svajo histaryčnaje minułaje, adziny naratyŭ, jaki apisvaje, jak jana naradziłasia, jak jana žyła, dzie znachodzicca ciapier i kudy jana ruchajecca dalej. I voś biez hetaha naratyvu niama nasamreč nacyi».
Na pohlad analityka, ciapier biełaruskaje hramadstva maje niekalki roznych punktaŭ hledžańnia na hety kont, što ŭnosić raskoł u hramadstva. I heta nie prablema, jakuju stvaryŭ Cichanoŭski, jon tolki jaje vyjaviŭ:
«Kali my nie možam vyznačycca pa padziejach 2020-2025 hadoŭ, to-bok tych, jakija prosta lažać pierad nosam, to, biezumoŭna, my majem situacyju raskołu. I nie Cichanoŭski jaho ŭnios. Jon jaje tolki prajaviŭ».
Tolki paśla adkazu na hetaje pytańnie, padkreślivaje Čały, možna iści dalej:
«Kali my paličym, što heta paražeńnie, ale toje samaje paražeńnie, bieź jakoha niemahčymy nijakija inšyja pieramohi, to tady my pavinny, jaki minimum, zrabić niejkija ŭroki. To-bok, jaki faktar byŭ [rašajučym], čamu hetyja vybary byli vyjhrany, a ŭsie papiarednija (…) prajhrany. I na hetaje pytańnie treba adkazvać».
Čały zaŭvažaje, što ŭ jaho jość svoj adkaz na pastaŭlenaje pytańnie, jaki moža šmat kamu nie spadabacca:
«Taktyčna, čamu pieramoha adbyłasia, tamu što była stvorana šyrokaja kaalicyja. Ściahi byli roznyja, movy byli roznyja, ludzi byli z roznymi hieapalityčnymi aryjentacyjami, moža być, z roznymi kaštoŭnasnymi ŭstanoŭkami, ale jany abjadnalisia ŭ situacyjnuju kaalicyju dziela adzinaj mety. I voś heta źjaŭlajecca hałoŭnym vynikam 20-ha hoda i našym dasiahnieńniem — što heta kaalicyja mahčyma (…) pavierch tych barjeraŭ, jakija pamiž nami isnujuć».
Pavodle analityka, viartańnie Cichanoŭskaha vymahaje nie zamoŭčvać, a vykazvać toje, što dahetul zastałosia niavykazanym:
«Ja liču, što ciapier suśvietna-histaryčnaje značeńnie Cichanoŭskaha ŭ tym, što jon prajaviŭ, jak raniej havaryli fatohrafy (jość prajaviciel i jość zamacavalnik), rečy, jakija isnujuć, ab jakich nieabchodna havaryć».
Ciapier čytajuć
Kamientary
V 2020 priedostaviłsia poślednij šans, no
i jeho prosraliim nie vospolzovaliś.