Matyvy dziejańniaŭ Trampa, Vensa i Maska — nie prymityŭnyja. Jany sapraŭdy chočuć revalucyjna źmianić śviet, zhodna sa svaimi idejami — ci zvyšidejami, piša Vital Cyhankoŭ.
Kolki dzion tamu pa sacsietkach tryumfalna prajšoŭ čarhovy emacyjny i pałymiany dopis z tłumačeńniem Trampa i sprobaj dać adkaz na pytańnie, čamu razumnyja i adukavanyja ludzi (hieroi dopisa) jaho padtrymlivajuć, piša ŭ fejsbuku žurnalist Vital Cyhankoŭ.
Mnohija pierapoščvali z zachapleńniem, «i v vozduch čiepčiki brosali». Voś niekatoryja samyja pakazalnyja cytaty:
«Strach stracić toje, što, na ich dumku, kaliści naležała im: sacyjalny status, kulturnuju pieravahu, etničnuju abo nacyjanalnuju identyčnaść, pačućcio kantrolu, vieru ŭ toje, što śviet maje sens i što ŭ ich jość u im miesca»;
«Kali śviet mianiajecca… niekatoryja ludzi nie bačać u hetym prahresu. Jany bačać u hetym kradziež»;
«Tamu jany abjadnoŭvajucca vakoł mocnych hetaha śvietu, jakija abiacajuć viarnuć usio jak było».
«Daśledavańnie Karen Stenier, pryśviečanaje aŭtarytarnym typam asoby, pakazvaje, što niekatoryja ludzi prosta zaprahramavanyja bajacca parušeńnia normaŭ».
Nu, takoje tradycyjnaje «tłumačeńnie» u style Chiłary («košyk ubohich»). Pryznajusia, troški stamlaje hetaja pałymianaja stereatypnaja prymityŭnaść.
Nu, pa punktach.
Pa-pieršaje, strach niešta stracić, što tabie naležyć — całkam narmalnaje čałaviečaje pačućcio, ułaścivaje ludziam lubych palityčnych pohladaŭ.
Strach stracić pracu, siamju, status, krainu — naturalnaje pačućcio, i asudžać jaho davoli tupa. Voś my, biełarusy ci ŭkraincy, naprykład, baimsia stracić svaje niezaležnyja krainy, baimsia, što ich zachopić Rasieja. Aj, kak niecharašo?
Druhoje — samaje śmiešnaje, pa-mojmu. Arhumient pra «jany bajacca stracić status-kvo» jakraz lusterkava pavaročvajecca naadvarot, na tych, suprać kaho Tramp zmahajecca. I, jak padajecca, da ich jon našmat lepš padychodzić.
Bo biednyja redneki ź iržavaha pojasa, hieroi knihi Vensa, naŭrad ci bajacca stracić svaje «biełyja pryvilei», jakija isnujuć tolki va ŭjaŭleńni aŭtaraŭ artykułaŭ pa rasavaj teoryi, prafiesaraŭ univiersitetaŭ, jakim, jak i dziaržaŭnym słužačym, jakraz jość što hublać.
Treciaje — pra «viarnuć usio jak było». Nu što za stereatypnaja fihnia? Što Tramp źbirajecca viarnuć, jakija hady? 1950-ja, jak niekatoryja pišuć? Jakoje minułaje chočuć viarnuć tyja IT-aliharchi, jakija sabralisia kala jaho? U jakoje minułaje choča viarnucca Piter Tyl, sponsar Vensa, zasnavalnik PayPal i adzin ź pieršych inviestaraŭ fejsbuka, jaki žyvie ŭ zarehistravanym homaseksualnym šlubie?
Mianie hetyja stereatypnyja arhumienty pra «viarnucca ŭ minułaje» razdražniali daŭno, jašče pry tłumačeńniach Pucina. Maŭlaŭ, jon choča viarnuć savok, časy svajoj maładości. Jaki savok u hetaha amatara biełych hienierałaŭ i prafašysckaha fiłosafa Iljina? U jakim SSSR mahčymaja była vajna Rasiei suprać Ukrainy?
Pucin kinuŭ vyklik tamu status-kvo, u jakim u jaho i ŭ jahonaj Rasiei ŭsio rasło i kałasiłasia ad 2000 da 2012-ha. Pałamaŭ usio dziela niejkaj zvyšidei.
A jašče hety viečny arhumient pra hrošy. «Pucin nikoli nie napadzie na Ukrainu, bo ŭ jaho hrošy na Zachadzie lažać». Toje ž samaje zaraz čuju pra Maska. B*. «Jon pajšoŭ u palityku, kab zarabić». Dvajnoje b*. Mask chiba nie viedaje, što «hrošy lubiać cišyniu»?
Prablema Maska ŭ tym, što jon revalucyjanier, jon choča radykalna źmianić status-kvo. Jak i Pucin, Maa, Če Hievara. I, mahčyma, Tramp. I prablema Trampa (chacia chutčej — nas usich) — što Tramp zaraz łamaje śviet z hracyjoznaściu biehiemota.
U jaho, vidać, taksama jość ideja-fiks: pra toje, što ŭvieś śviet nibyta nažyvajecca na ZŠA — jon śćviardžaŭ heta jašče ŭ 1980-ch.
Dyk strašna nie toje, što jon nibyta choča niešta zachavać, pałochajuć jakraz tyja revalucyjnyja pieramieny, jakija jon pačaŭ i źbirajecca ažyćciavić. Prablema ŭ tym, što, vypraŭlajučy pierahiny, jon pierahinaje ŭ inšy bok (spasyłka na frazu Maa «nie pierahnieš — nie vypraviš»). Ale raŭnavahi znoŭ niama.
A ŭ niekatorych płaścinka zakliniła, bo adyści ad stereatypnaha myśleńnia jany nie mohuć — «bu-bu-bu-bu, kansiervatary, bajacca pieramienaŭ, im by tolki hrošy, chočuć viarnuć staroje».
Kamientary