«Mnie nie było dzie i za što žyć». Madeljer Saša Varłamaŭ raskazaŭ pra svaju emihracyju ŭ Hiermaniju
Biełaruski madeljer Saša Varłamaŭ apošnija try hady žyvie ŭ Hiermanii. Zajmajecca zdaroŭjem, piša kazki i redka vychodzić u ludzi. Pra pryčyny pierajezdu, $100 piensii i svaje budni ŭ Bierlinie jon raspavioŭ «Našaj Nivie».
Saša Varłamaŭ uspaminaje, što apošnim časam u Biełarusi jamu było asabliva ciažka.
«Žyć mnie akazałasia niama dzie. Kvatera, u jakoj my žyli ź siastroj, heta mamina. Pakul ja 26 miesiacaŭ u turmie znachodziŭsia, treba było advakatu płacić. Plamieńnica pradała svaju adnapakajovuju kvateru — voś hetymi hrašyma i pakryvali vydatki.
Plamieńnica była vymušana pierajechać da svajoj mamy — majoj siastry. A kali ja vyjšaŭ, dzie mnie było žyć — tam ža? Heta prablema».
U tyja hady jon zapuściŭ novy prajekt — teatr mody «Šafa». Staviŭ śpiektakli.
«Ludziej, jakija da mianie paciahnulisia, stali pieraśledavać. Pravodzili pravierki. Majoj vučanicy, jakaja adkryła svajo ahienctva, raptam admovili ŭ arendzie. I tak niekalki razoŭ. A potym šapnuli: pakul budzieš z Varłamavym, buduć admovy.
Adzin raz ja pravodziŭ repietycyju ź dziećmi, mianie vyklikali ŭ kalidor. Kažuć: usio, vam u hetym budynku bolš nie dazvolena zajmacca. Vynieśli maje rečy, vyvieli dziaciej. I my ź imi ŭ skviery kala stancyi mietro «Traktarny zavod» repietavali».
Varłamava aburała takoje staŭleńnie. Jon zhadvaje, što za konkurs «Młyn mody» praktyčna ni razu nie atrymaŭ zarobak jak arhanizatar i aŭtar. Tym bolš kryŭdna było bačyć, jak pad čužyja prajekty (centr mody i pryhažości «Kryštalnaja nimfa», Tydzień mody ŭ Minsku) u biudžecie znachodzili resursy, a dla jaho prajekta — nie.
U madeljera 38 hadoŭ stažu, u piensijnym paśviedčańni jon zapisany jak vieteran pracy. Kaža, što piensija — $100. Ź ich pałovu kožny miesiac zabirajuć u košt pahašeńnia arendy pamiaškańniaŭ BDU, jakuju sud naličyŭ Varłamavu.
«U mianie zastavałasia $50 — na ich chiba možna pražyć? Chapała tolki kab kamunalnyja zapłacić. A na leki jašče, na ježu treba było.
Mnie dapamahała niekalki čałaviek, jakija kaliści sa mnoj byli źviazany, čyje dzieci ŭ mianie zajmalisia. Jany prosta ŭ kanviercie kidali hrošy ŭ paštovuju skryniu. Ja navat časam nie viedaŭ, chto. Šmat hrošaj nie było, ale hałodnym taksama nie zastavaŭsia».
U madeljera prablemy z chrybietnikam. Jon pieranios čatyry apieracyi. Trapić u balnicu na lačeńnie, pavodle jaho słoŭ, z kožnym hodam stanaviłasia składaniej.
«Kali ja pryjšoŭ u RNPC traŭmatałohii, dzie mnie rabili apieracyju, tam skazali: niama miescaŭ. Ja prajšoŭ pa adździaleńni — tut łožki pustyja, tam pustyja. Rablu zaŭvahu: miescy ž jość. «Nie, heta nie dla vas», — uspaminaje Saša Varłamaŭ.
Pra sumnuju situacyju jon raspavioŭ pryjacielam ź Bierlina. Tyja i prapanavali pryjechać pahaściavać. Ź lutaha 2017 hoda madeljer u Hiermanii.
«Žyvu ŭ znajomych. Jany kormiać, apłačvajuć mnie miedycynskaje absłuhoŭvańnie — dziakuj Bohu, u ich jość takaja mahčymaść. Ciapier staić pytańnie ab surjoznaj apieracyi na šyjnym adździele chrybietnika. Praz paru tydniaŭ ja budu na pryjomie ŭ prafiesara, jaki daść kančatkovaje zaklučeńnie.
Ja vuču niamieckuju movu. Patrochu, bo mnie 65 hadoŭ, i ŭžo ciažkavata.
Napisaŭ try vialikija kazki, ciapier staić pytańnie ab vydańni — na niamieckaj i na ruskaj movach. Vydavać tut budu, jość ludzi, jakim spadabałasia. Pra hanarar, viadoma, havorki nie idzie».
Varłamaŭ pryznajecca, što jamu niaprosta było pryvykać da čužoj kultury.
«Siudy cikava ŭ hości pryjechać, pabyć miesiac. Mnie niaprosta paŭsiul — ja saviecki čałaviek. Nastalhii pa Savieckim sajuzie niama, ale jość nastalhija pa ludziach taho času. My nie začyniali dźviery na zamok, i fortki tady va ŭsich byli adčynienyja — nie bajalisia damušnikaŭ.
A ciapier ludzi absalutna inšyja. Nie chočacca navat hladzieć na ich. Voś i chadžu tam, dzie narodu mienš. Nie tamu, što ja bajusia kahości. Prosta demanstracyja samoha siabie nadakučyła ŭžo. Bolš chočacca spakoju, i zusim nie chočacca pakazuchi, teatra».
Z sacsietak madeljer vydaliŭsia. Kaža, tam sucelnaja chłuśnia i chamstva, jamu hetaha nie treba.
Pa rodnym Minsku jon nie sumuje.
«Tamu što Minsk inšy staŭ, — tłumačyć. — Sprava voś u čym: Łukašenka sam pravincyjał. I da siabie ŭ akružeńnie kliča nie minčukoŭ, a tych, chto ź pieryfieryi. Tyja pryjazdžajuć u Minsk z metaj: a voś my tut ciapier siabie pakažam. Ni adzin minčuk sapraŭdny tak by siabie nie pavodziŭ».
Ci vierniecca ŭ Biełaruś, Saša Varłamaŭ nie viedaje. «Mianie nie kličuć», — zaŭvažaje. Śfieru mody jon pakinuŭ.
«Razumiejecie, u čym sprava: mody, jakoj jana była ŭ 20 stahodździ, prosta niama. Novaje pakaleńnie asabliva nie navučanaje vybirać kolery, formy. Jany aby-što nadzieli i pabiehli. Navat nie zadumvajucca, što dobra ci drenna z punktu hledžańnia harmonii i bałansu. Syšła nieabchodnaść u prafiesijanałach, metrach, da čyjho mierkavańnia prysłuchoŭvalisia. Siońnia prafiesijanały zastalisia tolki ŭ miedycynie, dyj tam usiakija traplajucca. U astatnich śfierach panuje dyletanctva», — razvažaje Varłamaŭ.
U svaje 65 madeljer adzinoki, jon tak i nie stvaryŭ siamju.
«Siamja — heta dosyć surjozna. Jana ž ad Boha dajecca. A žyć z čałaviekam, ź jakim daviadziecca sabačycca z ranicy da viečara, — chiba heta siamja? Ja sam z saboj čaściakom harmoniju znajści nie mahu — kažuć, u mianie ciažki charaktar.
Mnie padabajucca słovy Cheminhueja: nie ŭsiakaje ziernie pavinna ŭzyści. Ale ŭ kožnaha jość svajo pryznačeńnie. Žyćcio nie idzie dakładna pa zadadzienaj schiemie — usie pavinny ažanicca ŭ stolki, u stolki pamierci. U kožnaha svoj los, ja fatalist na 100%. Ničoha vypadkovaha nie byvaje.
Moža, i Łukašenka pryjšoŭ da ŭłady, kab narod narešcie pračnuŭsia? Nielha ž usio žyćcio treścisia ad strachu pierad duraściu — heta kašmar, strašny son. Pračynacca para».
Ciapier čytajuć
«Heta ryzykoŭna dla Biełarusi». Zialenski zajaviŭ, što Rasija raźmiaščaje abstalavańnie dla naviadzieńnia šachiedaŭ na dachach biełaruskich šmatpaviarchovikaŭ2121
«Heta ryzykoŭna dla Biełarusi». Zialenski zajaviŭ, što Rasija raźmiaščaje abstalavańnie dla naviadzieńnia šachiedaŭ na dachach biełaruskich šmatpaviarchovikaŭ21
«Hienierał Biada vylecieŭ praz bakavoje škło «Čajki». Małaviadomaja avaryja 1976 hoda, u jakoj zahinuli druhi čałaviek u BSSR i bajavy lotčyk-hienierał33
Kamientary