U jakich krainach biełarusam možna chutčej atrymać hramadzianstva?

Polšča, dzie žyvie asnoŭnaja častka biełaruskich mihrantaŭ, płanuje zrabić bolš strohimi patrabavańni da atrymańnia svajho hramadzianstva. Dla mnohich biełarusaŭ, jakich režym Łukašenki pazbaviŭ mahčymaści padaŭžać abo mianiać pašpart za miažoj, heta moža aznačać jašče adzin pierajezd — u krainu, dzie atrymać hramadzianstva možna praściej i chutčej. «Biełsat» paraŭnaŭ umovy atrymańnia hramadzianstva ŭ Jeŭropie dla biełarusaŭ, u jakich niama svajakoŭ, partnioraŭ i karanioŭ u inšych krainach — tolki ciarplivaść.

Fota ilustracyjnaje

Atrymańnie hramadzianstva krain ES: paraŭnańnie ŭmoŭ dla hramadzian Biełarusi

U mnohich krainach Jeŭropy patrabavańni da atrymańnia hramadzianstva vielmi padobnyja: adsutnaść surjoznych pravaparušeńniaŭ, minimalnaje viedańnie movy, historyi i kultury krainy, a taksama peŭny termin pražyvańnia ŭ krainie.

Ale akurat ciapier mnohija krainy mianiajuć svaju palityku ŭ dačynieńni da vydačy pašpartoŭ zamiežnikam: Hiermanija skaraciła termin i dazvoliła mieć druhoje hramadzianstva, a voś Šviecyja, Finlandyja, Partuhalija i Polšča płanujuć zrabić patrabavańni bolš strohimi.

Dla biełarusaŭ barjeraŭ jašče bolš. Mnohija krainy ES patrabujuć admovicca ad raniejšaha hramadzianstva, što dla bolšaści biełarusaŭ źjaŭlajecca nievykanalnaj umovaj — dla hetaha treba budzie pajechać u krainu, dy i daloka nie fakt, što ŭłady Biełarusi vaša rašeńnie ŭchvalać (naprykład, byłaja palitźniavolenaja Halina Dzierbyš niekalki razoŭ prasiła sud pazbavić jaje biełaruskaha hramadzianstva — joj admovili). Pa-druhoje, patrebna daviedka ab niesudzimaści ŭ Biełarusi — i mnohija jeŭrapiejskija čynoŭniki nie robiać vyklučeńnia dla palitasudžanych.

Ale nie ŭsio stračana: niekatoryja krainy majuć dastatkova prostyja patrabavańni dla naturalizacyi. Navat kali pačać svajo žyćcio znoŭku ŭ adnoj z hetych krain prosta zaŭtra, vialikaja vierahodnaść atrymać novy pašpart chutčej, čym u Litvie ci Hruzii.

Praŭda, uličvajcie, što praktyčna ŭ kožnaj jeŭrapiejskaj krainie vam daviadziecca doŭha čakać svajho pašparta: terminy razhladaŭ zajavy na hramadzianstva časam zajmajuć adzin-dva hady.

Hiermanija

Niamiecki pašpart pa svajoj sile zajmaje treciaje miesca ŭ śviecie ŭ rejtynhu pašpartoŭ, jon daje prava na biaźvizavyja padarožžy ŭ 174 krainy. Pry hetym naturalizavacca ŭ krainie ŭ paraŭnańni ź inšymi krainami ES davoli prosta.

U červieni 2024 hoda Hiermanija pryniała zakon, jaki zrabiŭ krainu adnoj z najbolš dastupnych dla atrymańnia hramadzianstva ŭ Jeŭropie. Urad skaraciŭ minimalny termin pražyvańnia z 8 da 5 hadoŭ i admianiŭ nieabchodnaść admovy ad pieršaha hramadzianstva. Ciapier dastatkova piaci hadoŭ znachodžańnia ŭ krainie na lubych lehalnych padstavach.

Dla atrymańnia hramadzianstva treba zdać ekzamien na viedańnie niamieckaj movy na ŭzroŭni nie nižej B1 (siertyfikat abo test) i ekzamien pra palityku, sacyjalnuju śfieru, historyju (usiaho 300 pytańniaŭ, na teście — 30 ź ich).

Taksama niemcy zrabili vyklučeńnie dla biełarusaŭ — ciapier u hramadzian krainy nie patrabujuć apastyli na dakumienty i najaŭnaść daviedki ab niesudzimaści.

Francyja

Francyja taksama viadomaja svaim łajalnymi praviłami atrymańnia hramadzianstva. Dla naturalizacyi zamiežniku treba pražyć u krainie nie mienš za 5 hadoŭ na lubych padstavach, a taksama paćvierdzić viedańnie movy na ŭzroŭni nie nižej V2.

Adnak jość i drennyja naviny dla mnohich biełarusaŭ: dla atrymańnia hramadzianstva patrebien dziejny pašpart Biełarusi, tak što varyjant nie padydzie tym, u kaho jon praterminavany. A jašče patrebna daviedka ab niesudzimaści z usich krain, dzie vy žyli ŭ apošnija 10 hadoŭ.

U vypadku zakančeńnia francuzskaj VNU termin źnižajecca da 2 hadoŭ. A dla tych, kamu Francyja nadała status biežanca, pražyty cenz zusim nie spatrebicca: možna adrazu padacca na hramadzianstva (ale tut jość šmat inšych kryteryjaŭ, jakija pryjdziecca vykanać).

Śpiecyjalnaha ekzamienu pa historyi Francyi niama, ale pravodzicca sumoŭje z prefiekturaj, dzie aceńvajecca viedańnie kultury, kaštoŭnaściaŭ i pravoŭ hramadzianina.

Taksama ŭličvajecca intehracyja ŭ francuzskaje hramadstva — najaŭnaść pracy, udzieł u sacyjalnym žyćci, adsutnaść praciahłaha atrymańnia sacyjalnych dapamoh.

Druhoje hramadzianstva nie stanie pieraškodaj — ad biełaruskaha admaŭlacca nie treba.

Što raduje, dyk heta stabilnaść: radykalnych reformaŭ, jak u Polščy ci Niderłandach, u Francyi daŭno nie było i pakul nie płanujecca. Asnoŭnaja źmiena, jakaja nabyła moc jakraz u 2025 hodzie, — heta pavyšeńnie patrabavanaha ŭzroŭniu vałodańnia francuzskaj movaj z B1 da B2.

Bielhija

Dla atrymańnia hramadzianstva Bielhii treba pražyć u krainie bieśpierapynna nie mienš za 5 hadoŭ, na momant padačy mieć kartu rezidenta ES abo PMŽ, zdać ekzamien na viedańnie niderłandskaj, francuzskaj abo niamieckaj movy na ŭzroŭni nie nižej za A2, a taksama paćvierdzić sacyjalnuju intehracyju i ekanamičnuju aktyŭnaść (navučańnie abo pracu ŭ krainie abo zakančeńnie kursaŭ intehracyi).

Biez vykanańnia ŭmoŭ intehracyi termin pavialičvajecca da 10 hadoŭ. Ale na praktycy bolšaść naturalizujecca paśla 5 hadoŭ, vykanaŭšy astatnija kryteryi.

Taksama Bielhija dazvalaje zachoŭvać papiaredni pašpart. Ale, jak i amal usiudy, patrebnaja daviedka ab adsutnaści ciažkich złačynstvaŭ u krainach, dzie vy raniej žyli.

Šviecyja

Dla atrymańnia hramadzianstva samaj demakratyčnaj skandynaŭskaj krainy treba nie tak šmat: 5 hadoŭ pražyvańnia ŭ Šviecyi (dla biežancaŭ — 4 hady), a taksama najaŭnaść PMŽ abo karty rezidenta ES na momant padačy. Znachodžańnie pavinna być bieśpierapynnym: na praciahu hoda možna znachodzicca za miažoj nie bolš za šeść tydniaŭ.

Dla prava na atrymańnie šviedskaha pašparta ŭ vas nie pavinna być niepahašanych sudzimaściaŭ, štrafaŭ, zapazyčanaściaŭ. Kali vy ździejśnili złačynstva, nieabchodny minimalny termin moža być pavialičany (adsiedzieli ŭ turmie 6 hadoŭ — treba pražyć paśla vyzvaleńnia ŭ krainie nie mienš za 10 hadoŭ).

Tym, chto žadaje naturalizavacca ŭ Šviecyi, navat nie treba viedać šviedskuju movu: moŭnaha abo intehracyjnaha ekzamienu pakul niama. Padvojnaje hramadzianstva taksama dazvalajecca, tamu admaŭlacca ad biełaruskaha nie abaviazkova.

Adnak Šviecyja maje namier značna zrabić bolš žorstkimi patrabavańni — pavialičyć nieabchodny staž da 8 hadoŭ pražyvańnia i ŭvieści abaviazkovyja ekzamieny: test na viedańnie šviedskaj movy i asnoŭ hramadstva. Taksama chočuć stražej aceńvać dobranadziejnaść (admaŭlać pry sudzimaściach abo bujnych zapazyčanaściach), ale pakul heta tolki płany.

Pry hetym u praviłach paznačana, što praterminavany pašpart mohuć pryniać u jakaści paśviedčańnia asoby.

Partuhalija

Partuhalija zajmaje druhoje miesca ŭ ES paśla Šviecyi pa kolkaści naturalizavanych hramadzian. U hetaj jeŭrapiejskaj krainie doŭhi čas byŭ samy karotki minimalny termin lehalnaha pražyvańnia (naroŭni z Francyjaj) — 5 hadoŭ. Ciapier na podpisie ŭ prezidenta lažyć novy zakon ab hramadzianstvie, zhodna ź jakim hety termin chočuć padźniać da 10 hadoŭ. Ale navat pry hetym Partuhalija vyhladaje kudy bolš prostym varyjantam dla atrymańnia hramadzianstva, čym Polšča ŭ vypadku ŭzmacnieńnia strohaści anałahičnych praviłaŭ.

Što važna: termin na hramadzianstva adličvajecca z momantu atrymańnia vizy typu D abo DNŽ, a nie z momantu atrymańnia PMŽ.

Akramia taho, u Partuhalii šmat palohkaŭ dla naturalizacyi pry vykanańni niekatorych umoŭ. Naprykład, kali ŭ vas pry najaŭnaści DNŽ naradziłasia ŭ hetaj krainie dzicia, termin adličvajecca z momantu, kali vy realna pačali žyć u krainie.

U Partuhalii možna naturalizavacca pa vizie D7 — dla tych, chto pracuje na inšyja krainy, ale pry ŭmovie kupli abo arendy nieruchomaści, atrymańnia pasiŭnaha prybytku nie mienš za 870 jeŭra ŭ miesiac i niekatorych inšych umovach.

Taksama dla hramadzianstva patrabujecca paćvierdzić viedańnie partuhalskaj movy na ŭzroŭni A2 (bazavy). Kali zakon prymuć u prapanavanaj redakcyi, z 2026 hoda ŭviaduć jašče i ekzamien pa intehracyi.

Partuhalija dazvalaje druhoje hramadzianstva, tamu admaŭlacca ad biełaruskaha pašparta nie spatrebicca, ale treba budzie dać daviedku ź Biełarusi ab adsutnaści sudzimaści za złačynstvy, za jakija ŭ Partuhalii praduhledžana pakarańnie na termin bolš za try hady.

Luksiemburh

Praktyčna pałova krainy z nasielnictvam kala 700 000 čałaviek — heta mihranty. Što całkam łahična: atrymać hramadzianstva tut kudy praściej, čym u mnohich inšych jeŭrapiejskich krainach. Bolš za toje, patrabavańni da hramadzianstva apošnim časam tolki źnižalisia. Naprykład, termin pražyvańnia skaracili z 7 da 5 hadoŭ (bieśpierapynnych, ź ich apošni hod — abaviazkova biez vyjezdu). Patrabujecca taksama mieć PMŽ da momantu padačy.

Sa składanaściaŭ: abaviazkova treba zdać ekzamien pa luksiemburhskaj movie, joj treba vałodać na ŭzroŭni A2 (vusnaja mova) i B1 (piśmovaja). Ale pry naležnym ciarpieńni (a taksama viedańni niamieckaj) heta całkam mahčyma: prynamsi, statystyka śviedčyć, što 70% suiskalnikaŭ hramadzianstva paśpiachova hety ekzamien zdajuć.

Taksama treba budzie albo prajści kurs pa hramadzianskaj intehracyi (24 hadziny), albo zdać test pa viedach pra hramadstva i dziaržaŭny ład Luksiemburha.

Dadatkovyja ŭmovy: nieabchodna mieć čystaje minułaje (surjoznyja złačynstvy pryvodziać da admovy). Aceńvajecca ahulny ŭzrovień intehracyi, najaŭnaść pracy ci inšych zakonnych srodkaŭ da isnavańnia vitajucca.

Druhoje hramadzianstva taksama dazvolena — Luksiemburh u 2009 hodzie admianiŭ patrabavańnie admaŭlacca ad raniejšaha hramadzianstva.

Malta

Pavodle zakonu dla naturalizacyi ŭ papularnaj turystyčnaj krainie z kolkaściu žycharoŭ, roŭnaj nasielnictvu Homiela, dastatkova pražyć nie mienš za 5 hadoŭ na lubych zakonnych padstavach.

Adnak na praktycy ŭsio pracuje krychu inakš: ułady Malty vielmi nieachvotna dajuć hramadzianstva praz 5 hadoŭ i vielmi staranna praviarajuć stupień intehracyi zajaŭnikaŭ nie z krain Jeŭraźviazu. Kab naturalizavacca, kandydatu nieabchodna budzie prademanstravać hłybokuju i tryvałuju suviaź z krainaj i vysokuju stupień intehracyi. Tamu na praktycy mnohija atrymlivajuć hramadzianstva praz 7‑10 hadoŭ pražyvańnia.

Pa-druhoje, nadańnie hramadzianstva — heta nie aŭtamatyčnaje prava paśla 5 hadoŭ znachodžańnia, a vyklučna rašeńnie ministra. Bolš za toje, rašeńnie ministra ab nadańni ci nienadańni hramadzianstva nie padlahaje abskardžańniu ŭ sudzie.

Jość jašče i niekatoryja niezvyčajnyja patrabavańni. Naprykład, najaŭnaść charaktarystyk ad troch maltyjskich hramadzian-harantaŭ, jakija paćviardžajuć vašu dobranadziejnaść i intehracyju ŭ miascovuju supolnaść. Taksama zajaŭnik pavinien nie mieć sudzimaściaŭ.

Z dobrych navin: pakolki anhlijskaja — druhaja aficyjnaja mova Malty, dastatkovaje vałodańnie joj moža zadavolić patrabavańnie ŭ movie. Admaŭlacca ad biełaruskaha hramadzianstva nie abaviazkova.

Kraina ŭ apošni čas užo pravodziła źmieny ŭ praviłach naturalizacyi. Naprykład, admianiła «załatyja pašparty» dla rasijan i biełarusaŭ. Taksama byli płany ŭvieści farmalny ekzamien pa maltyjskaj movie dla tych, chto naturalizujecca, ale pakul abmiežavalisia tolki zajavami.

Vialikabrytanija

Dla naturalizacyi ŭ Vialikabrytanii treba lehalna pražyć u krainie nie mienš za 5 hadoŭ plus 1 hod paśla atrymańnia statusu pastajannaha rezidenta. Razam — 6 hadoŭ. Za hety čas možna adsutničać u krainie nie bolš za 450 dzion, ź ich nie bolš za 90 dzion — za apošni hod pierad padačaj.

Taksama nieabchodnaja adsutnaść surjoznych kryminalnych sudzimaściaŭ, štrafaŭ, parušeńniaŭ imihracyjnych praviłaŭ (naprykład, praterminavańnia vizy). Usio heta moža pryvieści da admovy.

Zatoje zdać kampjutarny test na viedańnie historyi, tradycyj i zakonaŭ i test na viedańnie anhlijskaj movy (uzrovień B1) nie budzie ciažka.

Vialikabrytanija dazvalaje druhoje hramadzianstva, tamu nie daviadziecca admaŭlacca ad biełaruskaha pašparta.

Ź inšych plusaŭ: možna padać zajavu na hramadzianstva sa skončanym biełaruskim pašpartam, zamiest jaho budzie prajazny dakumient.

Hruzija, Łatvija i Litva — ź minimalnymi šancami prajści hety kvest

Hetyja papularnyja ŭ biełarusaŭ krainy možna razhladać dla atrymańnia pašparta tolki pry vielmi vialikim žadańni i tolki ŭ vypadku, kali vy možacie pajechać u Biełaruś biez nastupstvaŭ. Ale navat u hetym vypadku šlach, na žal, budzie vielmi doŭhim i składanym.

Litva

Litva — adna z samych strohich krain u płanie naturalizacyi dla biełarusaŭ. Pačniem ź vialikaha terminu pražyvańnia: dla naturalizacyi ŭ Litvie treba pražyć tut nie mienš za 10 hadoŭ. Zajaŭnik da taho momantu pavinien mieć pastajanny dazvoł na žycharstva (jaho zvyčajna vydajuć praz 5 hadoŭ žyćcia pa časovym DNŽ).

Dla biežancaŭ Litva, u adroźnieńnie ad mnohich inšych krain, ilhot taksama nie robić — minimalny 10‑hadovy termin zastajecca raniejšym.

Akramia taho, patrabujecca zdać dva ekzamieny: pa litoŭskaj movie (piśmova i vusna) i pa asnovach Kanstytucyi. Uzrovień movy — prykładna B1. 

Patrabavańnie admovicca ad raniejšaha hramadzianstva dla mnohich biełarusaŭ zvodzić vierahodnaść naturalizacyi ŭ Litvie da nula. U 2019 hodzie ŭ Litvie prajšoŭ refierendum ab dazvole druhoha hramadzianstva dla emihrantaŭ, ale jon nie nabraŭ kvorumu.

Hruzija

Kab naturalizavacca ŭ Hruzii, treba pražyć u krainie jak minimum 10 hadoŭ (i adsutničać tam nie bolš za 90 dzion u hod). Taksama patrabujecca admovicca ad biełaruskaha hramadzianstva (a dla hetaha pajechać u Biełaruś i damahčysia vychadu z hramadzianstva) i viedać hruzinskuju movu na «dastatkovym uzroŭni». Vyraznaha paznačeńnia kankretnaha ŭzroŭniu (naprykład, A2 abo V1) niama: usio zaležyć ad subjektyŭnaj acenki ekzamienacyjnaj kamisii. Akramia taho, usie dakumienty pavinny być z apastylem.

Ale ŭličvajučy palityčnuju abstanoŭku ŭ Hruzii i toje, što kraina pakul nie dała mižnarodnuju abaronu nivodnamu biełarusu, šancy na atrymańnie hramadzianstva tut zvodziacca da nula.

Łatvija

Umovy da terminu pražyvańnia tut takija ž, jak u Litvie: 10 hadoŭ i najaŭnaść PMŽ/statusu rezidenta ES. Pry hetym treba zdać intehracyjny ekzamien i viedać movu minimum na A2 (heta nizki ŭzrovień dla ES, ale i mova nie z samych prostych).

Siudy treba dadać abaviazkovuju admovu ad biełaruskaha hramadzianstva i adsutnaść sudzimaściaŭ — i šlach dla mnohich biełarusaŭ dla naturalizacyi ŭ Łatvii budzie zakryty.

Kamientary da artykuła