Lavončyk pra ŭciečku «Bajchełp»: Heta nie było pytańnie ŭzłomu našaj bazy. Heta byŭ čałaviečy faktar

Niadaŭna stała viadoma, što letam 2024 hoda ŭ fondzie «Bajchełp» zdaryłasia prablema ź biaśpiekaj. Zatrymali adnaho z vałancioraŭ, u jakoha była adčuvalnaja infarmacyja. Kiraŭnik «Bajchełp» Alaksiej Lavončyk u intervju «Našaj Nivie» prakamientavaŭ toj incydent.

Na kanfiedencyi «Novaja Biełaruś», 2024 hod. Fota: «Naša Niva»

«Naša Niva»: Ź niadaŭniaj spravazdačy Narviežskaha Chielsinskaha kamiteta stała viadoma, što letam 2024 hoda ŭ «Bajchełp» zdaryłasia prablema ź biaśpiekaj. Zatrymali adnaho z vałancioraŭ, u jakoha była adčuvalnaja infarmacyja. Čamu takaja pamyłka zdaryłasia?

Alaksiej Lavončyk: Heta nie było pytańnie ŭzłomu našaj bazy.

Heta byŭ čałaviečy faktar, jaki, na žal, my nie možam całkam praduchilić. Kali ty daješ kamuści infarmacyju ŭ ruki, z roznymi metami — acanić kiejs, apłacić kiejs, — heta infarmacyja tearetyčna moža niedzie zachavacca. Jość, kaniečnie, pratakoły pavodzinaŭ: nie spampoŭvać infarmacyju z bazaŭ, nie zachoŭvać i hetak dalej. I zbolšaha ŭ nas heta pracuje. Ale čałaviečy faktar jość čałaviečy faktar, ludzi mohuć zabycca, što ŭ ich na telefonie niešta jość. Tamu zdaryłasia jak zdaryłasia. 

Adzinaje što, jak vy bačycie, suprać atrymalnikaŭ našaj dapamohi kryminalnaj spravy nie było. Heta taksama dziakujučy pratakołam. Dla nas asnoŭnym kryteryjem usio ž taki źjaŭlajecca, kolki ludziej faktyčna trapiła ŭ turmu za atrymańnie našaj dapamohi. Byli pieratrusy, byli administracyjnyja spravy, ale kryminalnych — nul. 

Ale dumać, što ty možaš całkam pradkazać niebiaśpieku i ŭniknuć jaje — heta hłupstva. Naša zadača — minimizavać ryzyki. My znachodzimsia ŭ stanie hibrydnaj vajny. U mianie takoje adčuvańnie, što vielmi šmat ludziej, jakija vyjechali, zabylisia, z čym my majem spravu ŭnutry krainy. Niekatorym ludziam varta źniać ružovyja akulary.

«NN»: Na atrymalnikaŭ dapamohi kryminałak niama, ale asudzili troch čałaviek, jakich abvinavacili ŭ tym, što jany byli kurjerami «Bajchełp». Za heta pavinna nieści arhanizacyja adkaznaść? 

AŁ: Pa hetych ludziach ja nie mahu kamientavać.

Ale kali hipatetyčna kazać, ci niasie arhanizacyja adkaznaść za zatrymanych supracoŭnikaŭ — tak, biezumoŭna, niasie, bo hetyja ludzi davierylisia nam, jany pajšli da nas pracavać. Hladzicie, ja ž nie kažu, što my nie niasiem adkaznaść za atrymalnikaŭ dapamohi. My niasiem — my zabiaśpiečvajem maksimalnuju biaśpieku, da toj stupieni, da jakoj heta mahčyma, i dajem instrumienty, jak vybracca ź niebiaśpieki, kali takaja źjavicca.

My niasiem adkaznaść, ale nie možam kazać, što nichto nie siadzie. Tamu što, jašče raz kažu, idzie vajna, suprać nas pracuje paŭnavartasny aparat represij, jaki dobra apłačvajecca. I suprać jaho z našaha boku znachodzicca niekalki arhanizacyj, jakija musili ŭsiamu ekspresna navučycca za niekalki hadoŭ. 

My starajemsia vyvozić našych aktyvistaŭ ź niebiaśpieki, jak tolki takaja ŭźnikaje. I jak tolki zdarajucca pravały ŭ biaśpiecy, my pravodzim pracu nad pamyłkami. Naturalna, ja jak kiraŭnik fondu niasu adkaznaść za ŭsio, što adbyvajecca. Kali da nas prychodziać pracavać ludzi ŭnutry Biełarusi, my zaŭsiody tłumačym im navat u kudy bolš žorstkich terminach, što moža adbycca. My nie kažam, što heta budzie palot na ružovych słanach — my kažam, što heta moža być 10 hadoŭ kałonii, u zaležnaści ad taho, što vam pryšyjuć, nafiha vam heta pryhoda na vašu dupu. Voś realna, ja razmaŭlaju ŭ takim voś rečyščy.

«NN»: U spravazdačy zhadvałasia, što paśla hetaj prablemy ź biaśpiekaj nie byli papiaredžany ni vałanciory, jakija z vami pracavali, ni atrymalniki dapamohi. Čamu?

AŁ: Heta chłuśnia. Taja spravazdača abapirałasia na zajavy niekalkich čałaviek z arhanizacyj, jakija supracoŭničali pa datyčnaj z «Bajchełp». Ludzi, jakija fihuravali ŭ artykule «Jeŭraradyjo» jak vałanciory «Bajchełp», nie byli našymi vałanciorami i blizka. Heta źniešnija acenki. Heta pieršaje.

Druhoje — nidzie nie było prapisana, što my abaviazanyja papiaredžvać usich navokał, kali ŭ nas zdarajecca peŭny incydent.

Vałanciory ŭ našaj arhanizacyi i supracoŭniki byli papiaredžanyja ŭ toj samy momant, jak pra heta stała viadoma. Partniorskija arhanizacyi my nie infarmujem, pakul my nie zrazumiejem, što jość vialikaje pierasiačeńnie, kab zakranuła ich.

Ale pakolki ich metavaja aŭdytoryja — heta naša metavaja aŭdytoryja, my samaja vialikaja arhanizacyja, jakaja akazvaje hetuju dapamohu ŭnutry krainy, to my papiaredžvajem našych vałancioraŭ, uklučajem peŭny pratakoł, što treba kazać paciarpiełym u vypadku, kali adbyvajecca niejkaja ŭciečka.

Bolš za toje, nas, naprykład, nichto nie papiaredžvaje ab niejkich prablemach ź biaśpiekaj u inšych arhanizacyjach u siektary. 

To-bok naša pieršaja zadača — zaścierahčy padapiečnych, druhaja — zaścierahčy našych vałancioraŭ. Heta było zroblena. I jašče adzin momant — my ŭsio ž papiaredzili našych dvuch partnioraŭ, kali stała viadoma, što heta sapraŭdy aryšt i što za nastupstvy jon ciahnie. Kali jany śćviardžajuć inačaj, u mianie navat pierapiska jość.

Čytajcie całkam: «Niekatorym ludziam varta źniać ružovyja akulary». Lavončyk — pra Mielnikavu, uciečku ŭ «Bajchełp», biełyja palito i hrošy na 1300 palitviaźniaŭ

***

Što za incydent byŭ? Jak pisała «Jeŭraradyjo», u žniŭni 2024 hoda ŭ Biełarusi siłaviki zatrymali vałanciora «Bajchełpa», jaki zajmaŭsia raźmierkavańniem dapamohi siarod vyzvalenych palitviaźniaŭ i ich siemjaŭ. Na jaho kampjutary jany znajšli ŭsiu infarmacyju pra atrymalnikaŭ dapamohi. 

Siłaviki, atrymaŭšy z kampjutara bazu danych, z kastryčnika pa śniežań nibyta praviali vobšuki i dopyty ŭ bolš jak 50 čałaviek, što atrymali dapamohu. Heta byli pieravažna eks-palitviaźni i ich svajaki. Ludziej prymusili viartać atrymanyja hrošy i płacić dadatkovy štraf. Usie jany prachodzili pa administracyjnych artykułach.

Pa kryminalnaj spravie asudzili troch čałaviek, jakich abvinavacili jak kurjeraŭ (Luboŭ Drahiel, Alaksandr Jakuškoŭ i Jaŭhien Bojka).

Kamientary da artykuła