Zianon Paźniak: Zaraz intaresy režymu ŭ niejkaj stupieni supadajuć z nacyjanalnymi intaresami

Vieteran biełaruskaha ruchu Zianon Paźniak u intervju «Biełsatu» prakamientavaŭ pieramovy Alaksandra Łukašenki z Kitam Kiełaham. I pryjšoŭ da niečakanaj vysnovy.

Zianon Paźniak

— Vy krytykujecie Jeŭrapiejski sajuz za palityku ŭ dačynieńni Biełarusi, i adnačasova chvalicie amierykanskija inicyjatyvy adnosna našaj krainy. Na vašuju dumku, što adbyvajecca ciapier na linii hetaj Minsk-Vašynhton, čamu ludzi Donalda Trampa, jak my bačyli, pryjazdžali ŭ Minsk?

— Nie treba mieć iluziju, što amierykancy vielmi zacikavilisia našymi ŭnutranymi prablemami. Ale administracyja amierykanskaha prezidenta infarmavanaja ab situacyi z ekanamičnymi sankcyjami, infarmavanaja ab palityčnych źniavolenych, ab mahčymaści abmienu, taksama ab mahčymaściach inviestycyj u biełaruskuju ekanomiku, heta važna dla prezidenta Trampa, jon biźniesmien i heta razumieje. Nu, i pytańnie samaje istotnaje — heta pytańnie hieapalityčnaha stanovišča.

Tamu što toj, chto budzie prysutničać u Biełarusi, toj budzie vałodać pytańniami biaśpieki ŭ Jeŭropie.

— Ale nie vyhladaje, što amierykancy chacieli by vypichnuć rasijan ź Biełarusi, prynamsi publična dekłarujecca — režym sam pra heta zajaŭlaŭ, što ni suprać Rasii, ni suprać Kitaja jany nie pojduć.

— Amierykanskaja palityka na paradak vyšej, čym u Jeŭropie. Amierykancy vielmi razumnyja ŭ palitycy. I takija rečy, jak vy havorycie, nikoli naŭprost i navat namiokami nie havoracca. Havorycca ab druhich spravach, ale vynik dasiahajecca toj, jaki patrebny.

Tamu nie adrazu ŭsio robicca, ale toje, što amierykancy pasłali svajho pradstaŭnika, što jany pačuli našaje mierkavańnie, heta śviedčyć ab tym, što jany razumiejuć situacyju i razumiejuć, što niejak treba jaje ŭsio ž taki vykarystoŭvać.

U pryvatnaści, vielmi istotna ŭ luboj situacyi niejak adryvać hety režym ad Rasii. Zaraz heta ciažka, ale nie niemahčyma.

Pa-druhoje, jość taksama peŭnyja kroki ŭ kirunku taho, kab daviedacca, jak možna praz Łukašenku ŭpłyvać na Pucina. A treciaje — heta Kitaj. Heta dla Amieryki vielmi važna, bo Kitaj dobra pastaviŭ svaju łapu ŭ Biełarusi. Kompleks hetych voś usich pytańniaŭ dobry tamu, što Amieryka hetym zacikaviłasia. Tamu što Biełaruś zaraz znachodzicca ŭ takim stanie, što jana ŭvohule moža stracić svaju subjektnaść. Tamu navat dadzienaja takaja infarmacyja, jana dumaju zafiksavana, što vielmi važna ŭ hetaj situacyi, kali buduć mirnyja pieramovy, kab jany adbylisia ŭ Minsku.

— Ale ci nie Rasija heta choča?

— Rasija hetaha choča, Amieryka nie budzie suprać, ale Ukraina na heta nie pojdzie. U pryncypie, kaniešnie, kab ukraincy razumieli stratehiju daloka napierad, to na heta treba było by iści. Ale heta chod kaniom, heta absalutna nie tradycyjny chod.

Ale tut, ja dumaju, imi buduć vałodać pačućci, tamu što minskija pieramovy 15-ha hoda dali nie charošy vynik. Ale ŭ pryncypie dla Ukrainy vielmi važna, kab byŭ nadziejny susied paŭnočny. Važna, kab tam była demakratyja, ale važna i niejkim čynam adarvać hetaha susieda ad Rasii. Vielmi važna, kab jon byŭ niejtralizavany, kab adtul znoŭ nie pačalisia niejkija ŭzbrojenyja nastupy. Heta stratehična dla Ukrainy, i jana pavinna była pravodzić śpiecyjalnuju palityku dypłamatyčnuju, jakoj nie bačna…

Ja chaču jašče raz padkreślić, što vizit Kiełaha pakazaŭ, što amierykancy razumiejuć hetyja prablemy. Dumaju, što moža być praciah, daj Boh kab jon byŭ, dla nas heta važna, bo situacyja takaja, što my prosta možam stracić dziaržavu. A voś uciahvańnie jaje ŭ mižnarodnyja adnosiny, u pieramovy, u kantakty, u intaresy śviedčyć ab tym, što imidž budzie palapšacca, što jaje subjektnaść pavialičvajecca.

Zaraz my znachodzimsia ŭ takoj situacyi, kali ŭ niejkaj stupieni intaresy režymu supadajuć z nacyjanalnymi intaresami

— Ci pavialičvajecca ŭ hetym vypadku subjektnaść samoha Łukašenki ŭ vačach amierykanskaj administracyi?

— Ja dumaju, amierykancy cudoŭna viedajuć, chto taki Łukašenka. Viedajučy ichnuju palityku, dumaju, što jany cudoŭna vyvučyli jahony charaktar, viedajuć što ad jaho možna čakać. Tamu nijakich spadziavańniaŭ, što Łukašenka ŭ hetym niešta vyjhraje, niama. Ale Amieryka pravodzić svaju palityku, jana maje vopyt pracy z dyktatarskim režymami i hety vopyt stanoŭčy, kali pahladzim na ŭsiu mižnarodnuju palityku amierykanskuju. Ja dumaju, što kali hetaja paśladoŭnaja palityka budzie pradaŭžacca, to peŭnyja vyniki buduć. Ale niečaha vialikaha spadziavacca nie prychodzicca.

Vielmi hłyboka zaviaz hety režym u Rasiju, i radykalnyja źmieny mohuć być tolki tady, kali budzie vajennaja paraza Rasii. Idzie vajna, tamu ŭsialakija razmovy, što mirnym šlacham možna vyrašyć niejkija pytańni ŭ Biełarusi, heta iluzii.

Vajna pakazvaje, što hetaje pytańnie moža być vyrašana tolki radykalnym šlacham. Nie tolki vajennym, ale što radykalnym — tak. Dumaju, amierykancy heta taksama razumiejuć, ale pravodziać vielmi razumnuju i strymanuju palityku.

Kamientary da artykuła