Самый крупный побег из гетто на оккупированной территории Беларуси был в Шарковщине. В день ликвидации, а вернее не дожидаясь ее, из гетто бежало около 1000 узников. Руководил побегом председатель юденрата.
д-р Геннадий Винница
12.07.2025
Следует очевидно добавить информацию о еще одном крупном побеге на оккупированной территории СССР. Побег связан в ликвидацией гетто в Тучине(Ровенская область). В гетто было вооруженное восстание, которым руководил председатель юденрата. Бежало 600 узников. Утверждение о том, что побег в Новогрудке "самый масштабный в оккупированной нацистами Европе документированный побег" неверно. На оккупированной территории Беларуси был еще один крупный побег в местечке Мир. Узников рабочего гетто вывел Освальд Руфайзен. Оценки количества бежавших разнятся, но доходят до 300. Версия вполне имеет право на существование.
, Народзе, што тагды толькі зажывеш шчасліва, калі над табою Маскаля ўжэ не будзе
12.07.2025
дзед саша робіць падарункі авансам Д . Трампу і яго сям'е))
«…Браты мае, мужыкі родныя. З-пад шыбеніцы маскоўскай прыходзіць мне да вас пісаці, і, можа, раз астатні. Горка пакінуць зямельку родную і цябе, дарагі мой народзе. Грудзі застогнуць, забаліць сэрца, — но не жаль згінуць за тваю праўду… Няма ш, браткі, большага шчасця на гэтым свеце, як калі чалавек у галаве мае розум і науку… Но як дзень з ноччу не ходзіць разам, так не ідзе разам наука праўдзіва з няволяй маскоўскай. Дапокуль яна ў нас будзе, у нас нічога не будзе, не будзе праўды, багацтва і ніякай наукі, — адно намі, як скацінай, варочаць будуць не для дабра, но на пагібель нашу… Бо я табе з-пад шыбеніцы кажу, Народзе, што тагды толькі зажывеш шчасліва, калі над табою Маскаля ўжэ не будзе.
В Новогрудке подписали договор о создании Белорусского музея Холокоста
«…Браты мае, мужыкі родныя. З-пад шыбеніцы маскоўскай прыходзіць мне да вас пісаці, і, можа, раз астатні. Горка пакінуць зямельку родную і цябе, дарагі мой народзе. Грудзі застогнуць, забаліць сэрца, — но не жаль згінуць за тваю праўду… Няма ш, браткі, большага шчасця на гэтым свеце, як калі чалавек у галаве мае розум і науку… Но як дзень з ноччу не ходзіць разам, так не ідзе разам наука праўдзіва з няволяй маскоўскай. Дапокуль яна ў нас будзе, у нас нічога не будзе, не будзе праўды, багацтва і ніякай наукі, — адно намі, як скацінай, варочаць будуць не для дабра, но на пагібель нашу… Бо я табе з-пад шыбеніцы кажу, Народзе, што тагды толькі зажывеш шчасліва, калі над табою Маскаля ўжэ не будзе.
Твой слуга
Яська-гаспадар з-пад Вільні»