Jak vučyć dziaciej karystacca štučnym intelektam?

Štučny intelekt užo staŭ častkaj našaha žyćcia, ale školnaja sistema nie paśpiavaje za hetymi źmienami. Što rabić baćkam u takoj situacyi? I što niebiaśpiečniej za ŠI? Svaim dośviedam i dumkami na hety kont u vypusku TOKu padzialiŭsia fizik, kandydat navuk, były dyrektar Liceja BDU Ihar Varaksa.

«Pakolki zaraz u škołach hetamu nie vučać, treba vučyć akurat praktykam krytyčnaha myśleńnia», — adznačaje Ihar Varaksa. Jon raspaviadaje, što sam arhanizavaŭ dla svaich dziaciej nievialiki tematyčny kurs, kab paznajomić ich z mahčymaściami štučnaha intelektu. Jon pakazvaŭ im roznyja sistemy: ad tekstavych čataŭ da hienieracyi videa, aŭdyja i muzyki. U vyniku hety ŭrok mieŭ i niečakany efiekt:

«Vielmi zasmuciłasia adna z dačok, siaredniaja, jakaja pabačyła heta. A jana lubić pamalavać, i jaje heta vielmi zasmuciła: «A jaki sens ciapier nam, mnie voś hetym zajmacca?»

«Ź inšaha boku, ty pakazvaješ, jak heta pracuje, pakazvaješ vyniki, vučyš. Na žal, pakul u školnych prahramach takoha niama, i tamu davodzicca brać takuju situacyju ŭ svaje ruki», — praciahvaje były dyrektar Liceja BDU.

Jon pryvodzić prykład Estonii, dzie ŭ škołach ukaraniajecca kurs pa krytyčnym myśleńni. Jon upeŭnieny, što ź ciaham času škoły i ŭ inšych kranach da hetaha pryjduć.

Ale heta nie vyrašyć prablemu sacyjalnych sietak, jakija, pa słovach Varaksy, pracujuć jak skryŭlenaje lusterka. Ich meta — maksimalna doŭha ŭtrymlivać karystalnika na płatformie, kab pakazać jamu bolš rekłamy. A što najlepš utrymlivaje ŭvahu? Jak pakazvaje praktyka, heta kantent, jaki vyklikaje mocnyja emocyi, čaściej za ŭsio — abureńnie. Tamu ałharytmy jaho padsoŭvajuć.

Varaksa pryvodzić u prykład daśledavańnie, praviedzienaje padčas vybaraŭ u niekalkich jeŭrapiejskich krainach, u tym liku ŭ Polščy i Rumynii. Daśledčyki stvaryli niekalki vypadkovych profilaŭ u TikTok i praanalizavali, jaki palityčny kantent im pakazvaje ałharytm.

Vynik byŭ ašałamlalnym: niezaležna ad taho, jakim byŭ profil (niejtralnym, levym ci pravym), suadnosiny palityčnych rolikaŭ pravaj nakiravanaści da ŭsich astatnich składali prykładna čatyry da adnaho.

Ilustracyjnaja vyjava. Fota: pixabay

«Kali ty nie maješ upłyvu na ałharytm, a jon maje ŭpłyŭ na realnyja vybary ludziej, to heta vialikaja prablema, — padkreślivaje Varaksa. — I nichto z karystalnikaŭ nie addaje sabie spravazdaču, što nasamreč heta nie jon vybiraje, a stužka, jakuju my matajem, hladzim, što tam, novy filmik, nižej, jašče, jašče, — heta ŭsio nie naš vybar, heta nam prapanujecca».

«Čym dalej heta ŭsio raźvivajecca, i tyja samyja sacyjalnyja sietki, i ŠI, usio mienš heta daje kantrolu čałavieku nad tym, što jon robić. Tamu ja jakraz dumaju, što heta prablema, jakaja budzie z nami na praciahu bližejšych hadoŭ, kali nie dziesiacihodździaŭ», — adznačaje Varaksa.

Svaje słovy jon paćviardžaje tryvožnymi danymi mižnarodnych daśledavańniaŭ. Vyniki PISA (Mižnarodnaj prahramy pa acency adukacyjnych dasiahnieńniaŭ vučniaŭ) apošnich piaci-šaści hadoŭ demanstrujuć trend na paharšeńnie viedaŭ školnikaŭ pa ŭsim śviecie. Heta razvarot histaryčnaj tendencyi.

«My majem trendy, jakija advaročvajuć nazad usio toje, da čaho my, čałaviectva, išli, — tłumačyć Ihar Varaksa. — Dzieci, kali prachodzili praz škołu, mieli bolš vysoki IQ, čym ich baćki. I hety trend byŭ na praciahu ŭsiaho XX stahodździa, i navat da pačatku XXI stahodździa».

Ale ciapier situacyja raźvivajecca ŭ advarotny bok. Pry teściravańni anałahičnych uzrostavych hrup pakazčyki pačali źnižacca.

«My bačym stolki danych, jakija ŭžo kažuć, što my dzieści nie tudy źviarnuli. I heta nie tyčycca niejkaj asobnaj krainy, treba šukać vyjście, — kanstatuje Varaksa. — Na žal, pakul hetyja daśledavańni — adzinaje, što jość, a sistemnych rašeńniaŭ niama».

Kamientary da artykuła