БЕЛ Ł РУС

У Чарнобылі знайшлі незвычайны чорны грыб, які сілкуецца радыяцыяй

2.12.2025 / 17:56

Nashaniva.com

У Чарнобыльскай зоне адчужэння навукоўцы знайшлі незвычайны мікраарганізм — чорны грыб Cladosporium sphaerospermum. Ён не толькі выжывае пры высокім узроўні радыяцыі, але і расце дзякуючы ёй хутчэй, піша выданне Science Alert.

Cladosporium sphaerospermum. Фота: Science Alert

Грыб быў знойдзены непасрэдна на канструкцыях разбуранага 4‑га энергаблока Чарнобыльскай АЭС. Аналіз паказаў, што гэты від валодае ўнікальнай здольнасцю выкарыстоўваць энергію іянізуючага выпраменьвання для падтрымання росту і метабалізму.

Навукоўцы лічаць, што ключавую ролю тут адыгрывае меланін — цёмны пігмент у сценках клетак. Мяркуецца, што меланін працуе як «біялагічная сонечная батарэя»: паглынае радыяцыю і ператварае яе ў хімічную энергію, якую грыб можа выкарыстоўваць для жыцця.

Хоць дакладны механізм так званага «радыёсінтэзу» яшчэ патрабуе пацвярджэння, лабараторныя эксперыменты паказваюць адназначна: радыяцыя не толькі не шкодзіць гэтаму грыбу, а якраз наадварот — паскарае яго рост. Гэта ставіць пад сумнеў традыцыйны погляд, што іянізуючае выпраменьванне заўсёды знішчальна дзейнічае на жывыя арганізмы.

Першыя цёмныя калоніі такіх грыбоў заўважылі яшчэ ў канцы 1990‑х гадоў на сценках саркафага разбуранага рэактара. Іх выключная ўстойлівасць да доз радыяцыі, смяротных для большасці формаў жыцця, выклікала вялікую цікавасць навукоўцаў.

Даследаванні паказалі падвышаную канцэнтрацыю меланіну ў гэтых арганізмах і іх здольнасць выдатна адчуваць сябе ў экстрэмальных умовах, якія раней лічыліся непрыдатнымі для існавання мікраарганізмаў.

Чытайце таксама:

«Пажаўцелі скура і вочы». Жанчына з-пад Гродна атруцілася грыбамі

Чарнобыль не дае пра сябе забыць. У грыбах з Веткі радыяцыя перавышала норму ў 82 разы

Беларуска ў сярэдзіне лістапада пайшла ў лес і вярнулася з кашом лісічак

Беларускі грыбны блогер знайшоў у лесе «ведзьміна масла»

Каментары да артыкула