«Узмоцніцца марная гульня адцягвання Беларусі ад Расіі». Літоўскі эксперт спрагназаваў палітыку новай прэм’еркі Літвы
26 жніўня Сейм Літвы ўхваліў прызначэнне міністаркі сацыяльнай абароны і працы ад Сацыял-дэмакратычнай партыі Інгі Ругінене прэм’ер-міністаркай краіны. Новай кіраўніцы ўрада Літвы 44 гады, яна нядаўна ў вялікай палітыцы, што, на думку вядомага літоўскага журналіста Вітаўтаса Брувярыса, ускладняе прагназаванне яе дзейнасці на такой важнай пасадзе. Як мяркуе эксперт, недахоп значнага палітычнага досведу ў Інгі Ругінене дазваляе прагназаваць толькі яе будучую залежнасць ад вядомых палітычных доўгажыхароў Літвы, піша «Радыё Свабода».
Інга Ругінене пасля галасавання за яе кандыдатуру ў Сейме. Фота: AP Photo/Mindaugas Kulbis
«Будзе больш палітычнага хаосу»
«Бачна, што яна амбіцыйная, што ёй хапае ўпэўненасці ў сабе, але ўсё ж ніхто не ведае, якой яна будзе на пасадзе прэм’ера, бо за ёй няма нічога, каб рабіць такія прагнозы. Кажучы метафарай, Інга Ругінене толькі ўчора прыйшла ў вялікую палітыку. Наколькі я памятаю, такое здараецца ўпершыню ў Літве. А значыць, замест яе будуць кіраваць іншыя, тыя, хто яе прасунуў на пасаду.
Кажу пра аксакалаў Сацыял-дэмакратычнай партыі і найперш пра Віцяніса Андрукайціса, які выстаўляе сябе як прадстаўніка левай празаходняй палітыкі. Ясна, што ён не адзіны будзе на яе ўплываць, але вядома, што ён яе моцна падтрымліваў, і таму ягоны ўплыў можа захавацца», — мяркуе Вітаўтас Брувярыс.
«Калі вы спытаеце мяне, якой можа быць агульная палітыка новага ўрада, дык галоўнае — курс, якім пайшоў урад пасля апошніх парламенцкіх выбараў, калі кансерватары пацярпелі паразу, збольшага гэты курс не зменіцца. А што тады зменіцца? Мяркую, будзе яшчэ больш палітычнага хаосу», — сказаў эксперт.
Ён дадаў, што гэта ўжо назіралася пры ўключэнні ў кіроўную кааліцыю партыі «Нёманская зара» і Саюза сялян і зялёных Літвы, а таксама «Выбарчай акцыі палякаў у Літве — Саюза хрысціянскіх сем’яў».
«Гэта партыі, унутры якіх хапае самых радыкальных, самых антызаходніх элементаў, таму пра стабільнасць казаць цяжка. Напрыклад, не ўяўляю, як пры такім партнёрстве сацыял-дэмакраты будуць абараняць празаходнюю, пранатаўскую арыентацыю літоўскай дзяржавы. І ўвогуле ці будуць абараняць? Не думаю, што гэтая арыентацыя застанецца такой жа стабільнай, як была раней», — сказаў Вітаўтас Брувярыс.
Якой будзе знешняя палітыка ўрада
Вітаўтас Брувярыс таксама пракаментаваў пытанні замежнай палітыкі, якія закранула ў прамове ў Сейме новая кіраўніца ўрада Інга Ругінене. Эксперт нагадаў выказванне пра неабходнасць нармалізацыі адносін з Кітаем і абяцанне зрабіць першы афіцыйны візіт ва Украіну. Некаторыя словы новай прэм’еркі журналіст Брувярыс патлумачыў «звычайным папулізмам».
«Нас могуць усцешыць словы Інгі Ругінене пра першы візіт ва Украіну і яе ўспаміны пра дзяцінства ў Краматорску. Аднак адзначаю, што ў сацыяльных сетках раней яна чамусьці напісала, што Краматорск нібыта знішчаны вайной, а я два месяцы таму яго наведаў і ведаю: горад жывы і працягвае жыць і змагацца. Чаму такая недакладнасць у словах, мне цяжка патлумачыць», — адзначыў Брувярыс.
Беларускай дыяспары будзе больш складана
«Агулам павялічылася тэндэнцыя зноў згуляць у вядомую гульню пад назвай «давайце паспрабуем адцягнуць Беларусь ад Расіі». Маўляў, мы зараз прыцягнем яе да сябе, чымсьці Лукашэнку залагодзім. Мяркую, гэтай ілюзіі паддаліся не толькі ў Літве, і зноў пачнуцца танцы вакол Лукашэнкі, як некаторыя танчаць вакол Пуціна. Але, мяркую, гэта будзе неразумна.
Тут у мяне ўся надзея на прэзідэнцкі офіс, які апякае міністэрствы замежных спраў і абароны, каб захаваць праўкраінскі трэнд літоўскай палітыкі. Але ёсць і трывожныя сімптомы», — мяркуе эксперт.
Вітаўтас Брувярыс прагназуе новыя складанасці для беларусаў, якія жывуць у Літве, найперш для палітычных уцекачоў з Беларусі.
«Што да зменаў палітыкі адносна беларускай дыяспары, то мы бачым у пэўных колах тэндэнцыю да варожасці. З беларусаў галоўнай мішэнню гэтыя колы выбіраюць Святлану Ціханоўскую і яе мужа Сяргея. Лідар «Нёманскай зары» Рэмiгіюс Жамайтайціс ды некаторыя іншыя радыкалы з партыі сялян увогуле выказваюцца за тое, каб выгнаць штаб Ціханоўскіх з Літвы.
Мяркую, што цяпер, калі гэтыя арганізацыі апынуліся ў кіроўнай кааліцыі, падобныя размовы ўзмоцняцца. Канстатую, што пад уплывам такіх палітыкаў гэтая варожасць распаўсюджваецца ў грамадстве. Мне цяжка пакуль патлумачыць яе прычыны, але, магчыма, адна з іх — меркаванне, што лепш бы беларусы заставаліся ў сваёй дыктатуры, чым будавалі еўрапейскую дэмакратычную дзяржаву.
Нельга параўноўваць гэта з стаўленнем расейцаў да ўкраінцаў, але нешта такое ўсё ж і ў нашых людзях ёсць», — мяркуе Вітаўтас Брувярыс.
Эксперт не выключыў, што новы ўрад пад кіраўніцтвам Інгі Ругінене, як і папярэдні — Гінтаўтаса Палуцкаса, не пратрымаецца да канца сваёй кадэнцыі.
Мітынг пратэсту ў Вільні супраць новага ўрада. Фота: AP Photo/Mindaugas Kulbis
Шэсце і мітынг пратэсту, якія адбыліся ў Вільні 26 жніўня і сабралі, паводле падлікаў паліцыі, да 8 тысяч чалавек, Вітаўтас Брувярыс назваў «здаровай праявай дэмакратыі і нармальнай палітычнай барацьбой у Літве».
Чытайце таксама:
Наўседа падпісаў указ аб прызначэнні Інгі Ругінене прэм'ер-міністрам
Новай прэм’еркай Літвы мае стаць 44-гадовая прафсаюзніца
Міністарка працы Літвы: Без належнага кантролю міграцыя можа пагражаць бяспецы краіны