«Дзякуй за карту. Як бы мне яе забраць?» Стэнаграма сустрэчы ў Белым доме лідараў Еўропы і ЗША

У Белым доме 18 жніўня адбыліся важныя перамовы з удзелам Дональда Трампа, Уладзіміра Зяленскага і еўрапейскіх лідараў, якія прыехалі падтрымаць прэзідэнта Украіны. Прапануем стэнаграму адказаў на пытанні журналістаў прэзідэнта ЗША Дональда Трампа, прэзідэнта Украіны Уладзіміра Зяленскага, выступленняў лідараў краін Еўропы і генеральнага сакратара НАТА Марка Рутэ.

Уладзімір Зяленскі і Дональд Трамп у Авальным кабінеце 18 жніўня 2025 года. Фота: Anna Moneymaker / Getty Images

Трамп і Зяленскі ў Авальным кабінеце. Уступная частка

Трамп: Гэта гонар для нас прыняць прэзідэнта Украіны. У нас было шмат добрых абмеркаванняў. Мы дасягнулі вельмі значнага прагрэсу. У нас была сустрэча з прэзідэнтам Расіі. Ёсць шанец, што з гэтага нешта выйдзе. Сёння вельмі важная сустрэча. Дзякуй.

Зяленскі: Дзякуй, спадар прэзідэнт. Калі дазволіце, падзякую вам за ваша запрашэнне і намаганні, каб спыніць гэтыя забойствы. Карыстаюся магчымасцю, каб падзякаваць першай лэдзі ЗША за яе ліст Пуціну пра нашых выкрадзеных дзяцей. Перадайце ёй ліст ад першай лэдзі Украіны. (Трамп бярэ ліст). Гэта не вам, гэта — ёй (смяюцца). Дзякуй, што падтрымалі фармат з еўрапейскімі лідарамі.

Пытанні.

Прэзідэнт Зяленскі сказаў, што Расія павінна завяршыць вайну, якую сама пачала. Прэзідэнт Трамп, вы сказалі, што Зяленскі можа завяршыць вайну амаль неадкладна, калі захоча?

Трамп: Так, я думаю, гэта праўда. Сёння ў нас сустрэча, і калі ўсё спрацуе, у нас будзе трохбаковая сустрэча і будзе шанец завяршыць вайну.

Гэта канец амерыканскай падтрымкі для Украіны, у залежнасці ад таго, будзе сёння здзелка ці не будзе?

[Трамп]: Я ніколі не магу так сказаць. Гэта ніколі не канец дарогі. Людзей забіваюць, а мы хочам гэта спыніць. Так што я не скажу, што гэта канец дарогі, не. Я думаю, у нас добры шанец зрабіць гэта. Я веру, што Пуцін хоча скончыць гэта.

У каго больш карт, у Расіі ці Украіны?

Трамп: Я не хачу гэтага казаць. Я тут, каб… Глядзіце, гэта не мая вайна, гэта вайна Джо Байдэна. І мы хочам гэта скончыць. І мы хочам гэта скончыць добра. Украінскі народ жахліва пацярпеў.

Прэзідэнт Зяленскі, вы гатовыя адпраўляць вашы войскі на смерць яшчэ на працягу пары гадоў ці пагодзіцеся перакрэсліць карты?

Зяленскі: Дзякуй за ваша пытанне. Вы ведаеце, мы жывем кожны дзень пад абстрэламі. Сёння было шмат абстрэлаў, шмат параненых. Загінула дзіця. Паўтара года. Нам трэба спыніць гэтую вайну, спыніць Расію. Нам патрэбная падтрымка Амерыкі і Еўропы. Мы зробім усё, што зможам для гэтага, мы пакажам, што мы моцныя людзі і падтрымліваем ідэі, якія прэзідэнт Трамп прапануе асабіста, каб спыніць вайну дыпламатычным шляхам. Мы гатовыя да трохбаковага саміту. Гэта добры сігнал ад прэзідэнта.

Прэзідэнт Трамп, калі здзелка будзе дасягнута, вы гатовыя адправіць міратворцаў ва Украіну?

Трамп: Мы будзем працаваць з Украінай і ўсімі астатнімі, каб забяспечыць, што калі настане мір, то ён будзе доўгатэрміновым. Вельмі доўгатэрміновым. Мы не гаворым пра мір на 1-2 гады, каб зноў апынуцца ў гэтым месіве. Мы будзем працаваць з Украінай, з Расіяй. Калі мы даб'ёмся міру, гэта спрацуе, ніякіх сумневаў.

Наконт амерыканскіх войскаў — мы скажам вам пазней, калі сустрэнемся з цудоўнымі лідарамі цудоўных краін. Усе яны будуць уцягнутыя. Будзе шмат дапамогі, калі гаворка ідзе пра бяспеку. Еўропа — першая лінія абароны, але мы ім дапаможам таксама. Мы будзем уцягнутыя.

Пуцін сказаў, што вайна не скончыцца, калі не будуць ліквідаваныя «першапрычыны крызісу»? У вас ёсць разуменне, што маецца на ўвазе пад гэтым?

Трамп: Вайна скончыцца. Калі яна скончыцца, я не скажу вам. Але яна скончыцца. Гэты джэнтльмен [Зяленскі] хоча, каб яна скончылася, Уладзімір Пуцін хоча, каб яна скончылася, увесь свет стаміўся ад гэтага. Я ўрэгуляваў шэсць войнаў. Я думаў, што гэта будзе самая лёгкая, але яна аказалася складанай.

Прэзідэнт Трамп, вы лічыце, што гэта будзе сумленны мір, калі Украіна здасць свае тэрыторыі, якія Расія яшчэ не заваявала?

Трамп: Я адкажу толькі на першую частку вашага пытання: у нас будзе доўгатэрміновы мір. Спадзяюся, гэта будзе неадкладна і ўсе ў свеце будуць шчаслівыя.

Прэзідэнт Зяленскі, вы выглядаеце бездакорна ў гэтым касцюме.

Трамп: Я сказаў тое ж самае. (Зяленскаму): Гэта той хлопец, які прычапіўся да цябе мінулым разам.

Зяленскі: Я памятаю. А вы ў тым жа касцюме. Я памяняў касцюм, а вы — не.

Уладзімір Зяленскі і Дональд Трамп у Авальным кабінеце, 18 жніўня 2025 года. Фота: Anna Moneymaker / Getty Images

Прэзідэнт Зяленскі, вы адкрытыя да выбараў у вашай краіне?

Зяленскі: Так, канечне. Нам трэба зрабіць бяспечныя ўмовы. І нам трэба зрабіць некаторую працу ў парламенце, таму што падчас вайны мы не можам праводзіць выбары. І нам трэба перамір'е — усюды: на небе, у моры, каб людзі маглі правесці дэмакратычныя легальныя выбары.

Трамп: Дык вы кажаце, што ў вас не можа быць выбараў падчас вайны? Дык што, калі мы будзем ваяваць з кімсьці, то больш ніякіх выбараў? Цікава, што скажуць на гэта фэйк ньюс.

Зяленскі: Ха-ха-ха. Вам спадабалася гэтая ідэя.

Трамп: Нават калі б я атрымаў Маскву і Санкт-Пецярбург, фэйк ньюс усё роўна сказалі б, што гэта дрэнная здзелка.

(Зяленскаму): Справа не ў вас, хоць гэта ў нейкай ступені і грае вам на карысць. Але якую б здзелку я б ні заключыў, яны скажуць: «Трамп быў абсалютна жахлівы». Але я ўсё жыццё жыву з гэтым.

Прэзідэнт Трамп, вы сказалі, што калі не будзе спынення агню, Расія панясе суровыя наступствы.

Трамп: Я не думаю, што нам трэба спыненне агню. Паглядзіце на шэсць войнаў, якія я ўрэгуляваў — там ішла вайна, там не было спынення агню. Было б добра мець спыненне агню. Але ёсць адна краіна, якая хоча, і іншая, якая не хоча.

У чым сэнс гарантый у стылі 5-га артыкула НАТА, не прымаючы Украіну ў НАТА?

Трамп: Задоўга да Пуціна было зразумела, што мы не прымем Украіну ў НАТА. Мы будзем абмяркоўваць гэта сёння, мы дадзім ім вельмі добрую абарону і бяспеку. Там нас чакаюць лідары, якія хочуць даць абарону, і мы дапаможам ім з гэтым. Гэта вельмі важна.

Прэзідэнт Трамп, колькі дапамогі вы гатовыя даць Украіне. І, прэзідэнт Зяленскі, колькі вы хочаце?

Трамп: Мы цяпер не даём нічога, мы прадаём. Гэта ўсё Джо Байдэн, карумпаваны, неразумны чалавек. Калі б я быў прэзідэнтам, гэтага б не здарылася, і, дарэчы, для Зяленскага так таксама было б лепш, таму што ён прайшоў праз пекла — гэтага б не было.

Зяленскі: Цяпер у нас ёсць магчымасць купляць узбраенне, і мы ўдзячныя за гэта, за PURL (Пералік прыярытэтных патрэб Украіны — НН). Гэта таксама будзе часткай гарантый бяспекі.

Прэзідэнт Зяленскі, якія гарантыі вы хочаце атрымаць ад прэзідэнта Трампа, каб заключыць здзелку? Амерыканскія войскі, разведданыя, абсталяванне, што?

Зяленскі: Усё:) Першая частка — моцная ўкраінская армія. Другая частка — абмяркуем з партнёрамі, гэта залежыць ад вялікіх краін — ад ЗША і многіх нашых сяброў.

Прэзідэнт Трамп, што б вы сказалі ўкраінцам, якія пакутуюць ад расійскіх удараў?

Трамп: Я ведаю ўкраінцаў шмат гадоў. Гэта цудоўныя людзі, яны разумныя, энергічныя, яны любяць сваю краіну. Але я люблю ўсіх людзей. Я люблю расіян таксама. Я люблю ўсіх. Я хачу, каб вайна спынілася.

Прэзідэнт Трамп, у вашай дыскусіі з Пуціным было нешта, што пакінула вас расчараваным?

Трамп: Мы сёння размаўлялі з Пуціным, не наўпрост. Пасля гэтай сустрэчы ў нас будзе званок. У нас можа быць трохбаковая сустрэча. А можа і не быць. Калі трохбаковай сустрэчы не будзе, то вайна працягнецца. Але Пуцін чакае майго званка.

Падчас сустрэчы Трампа і Зяленскага з еўрапейскімі лідарамі. Фота: AP Photo / Alex Brandon

Сумеснае пасяджэнне васьмі лідараў

Уступная прамова Трампа:

— Паспяховы дзень. Добрыя дыскусіі, каб спыніць забойствы. Мы ўсе над гэтым працуем. Вельмі простая мэта — спыніць забойствы, урэгуляваць. У мяне была частка абмеркаваць гэта з Зяленскім. Потым у нас будзе размова з Пуціным. Мы паспрабуем прапрацаваць трохбаковую сустрэчу, каб паглядзець, ці можам мы гэта скончыць, укласці гэта спаць.

Саміт на Алясцы ўмацаваў маю веру, што хоць мір і цяжкі, але дасяжны, я веру ў гэта. Пуцін пагадзіўся прыняць гарантыі бяспекі для Украіны. Гэта тое, што нам трэба разгледзець, і мы абмяркуем, хто што будзе рабіць.

Я аптымістычны наконт таго, што мы калектыўна можам дасягнуць пагаднення, якое стрымае любую будучую агрэсію супраць Украіны. Насамрэч я думаю, што яе больш не будзе, што гэта пераацэнена. Але мы ўбачым. Еўрапейцы возьмуць на сябе вялікі цяжар, а мы дапаможам ім.

Таксама нам трэба абмеркаваць магчымыя абмены тэрыторый, прымаючы пад увагу цяперашнюю лінію фронту.

Вельмі сумна глядзець на гэта. У мяне ёсць пачуццё, што вы з прэзідэнтам Пуціным зможаце нешта выпрацаваць. Але гэта рашэнне, якое можа быць прынята толькі прэзідэнтам Зяленскім і народам Украіны пры працы над мірным пагадненнем з прэзідэнтам Пуціным.

Я арганізую сустрэчу з Пуціным. Калі захочаце — я пайду туды. Не тое каб я вельмі хачу ісці туды, але я пайду туды, таму што мы выратуем мноства людзей.

Канечне, мы б хацелі неадкладнага спынення агню, пакуль мы працуем над доўгатэрміновым мірам. Але ў дадзены момант гэта не адбываецца. Зяленскі і Пуцін змогуць пагаварыць пра гэта. Але я спыніў шэсць войнаў, а там не было папярэдняга спынення агню, так што я не ведаю, ці трэба гэта.

Думаю, што мірнае пагадненне цалкам дасягальнае і можа быць узгоднена ў найбліжэйшай будучыні.

Я думаю, сёння мы прыйдзем да рашэння амаль па ўсіх пытаннях, уключаючы бяспеку.

Дональд Трамп, Уладзімір Зяленскі і Моніка Кроўлі, кіраўніца службы пратакола Белага дома, а за імі — еўрапейскія лідары, 19 жніўня 2025. Фота: AP Photo / Alex Brandon

Затым Трамп звярнуўся да Зяленскага:

— Спадар прэзідэнт, вы хочаце сказаць нешта? Перад вамі СМІ. Калі хочаце — падыходзьце, можаце выкарыстоўваць мой мікрафон, як вам камфортна.

Зяленскі падзякаваў Трампу і вырашыў выступіць з месца:

— Вялізны дзякуй. Я думаю, у нас вельмі добрая размова з прэзідэнтам Трампам. (Трамп: Вельмі добрая). Можа быць, найлепшая. А можа, найлепшая будзе ў будучыні, але яна была вельмі добрая.

Мы гаварылі пра адчувальныя пытанні. Першае — гарантыі бяспекі. І мы вельмі шчаслівыя, што ўсе лідары тут. Бяспека Украіны залежыць ад вас. Ад тых лідараў, якія ў нас у сэрцах. Вельмі важна, што ЗША пасылае такі моцны сігнал пра гатоўнасць да гарантый бяспекі.

Другі момант — а можа ён і першы і самы важны — гуманітарны, а менавіта абмен палоннымі. Я думаю, прэзідэнт дапаможа, і я вельмі ўдзячны вашай жонцы за гэты ліст.

Уладзімір Зяленскі падчас сустрэчы. Фота: Win McNamee / Getty Images

Вельмі важна, што пытанні гарантый бяспекі мы абмяркуем на трохбаковай сустрэчы, якую паспрабуе арганізаваць прэзідэнт Трамп. Я не ведаю, ці захочаце вы, але Украіна была б радая вашаму ўдзелу. (Трамп: Калі вы гэтага хочаце, я буду там.)

Я паказаў прэзідэнту многія дэталі на карце баявых дзеянняў. Дзякуй за карту, дарэчы, яна была цудоўная, я сабе думаю, як бы мне яе забраць. (Трамп: Мы аддамо яе вам.)

Я ўдзячны ўсім лідарам. Вы вельмі дапамагаеце. І мы рады, што ў нас такое адзінства сёння.

Трамп: — Вам дзякуй. Я думаю, што прэзідэнт Пуцін таксама хоча нешта зрабіць. Я думаю, калі мы арганізуем гэта — калі, а не калі — вы ўбачыце пазітыўныя рэчы.

Я ведаю, што ў вас каля тысяч палонных, і яны адпусцяць іх вельмі хутка.

Наступным слова ўзяў генеральны сакратар НАТА Марк Рутэ:

— Буду коратка. Удзячны вам, дарагі Дональдзе. Вы рассеклі тупік. Калі мы добра разыграем нашы карты, мы скончым гэта. Трэба спыніць забойствы і ўдары па ўкраінскай інфраструктуры.

Давайце зробім максімум, што мы можам сёння. Я ўпэўнены, што з сённяшняга дня мы прыйдзем да спынення гэтага як мага хутчэй.

(Зяленскаму): Таксама, Уладзімір, дзякую вам за ваша лідарства. Тое, што вы робіце, а таксама ўсе еўрапейскія калегі, гэта фундаментальна.

(Трампу): А ваша згода браць удзел у гарантыях бяспекі — гэта вялікі крок і прарыў, гэта робіць розніцу.

Урсула фон дэр Ляен падчас сустрэчы. Фота: Win McNamee / Getty Images

Наступнай выступала кіраўніца Еўракамісіі Урсула фон дэр Ляен:

— Вялікая радасць быць тут. Важны момант. Мы тут, еўрапейцы, як сябры і саюзнікі.

У нас быў фантастычны саміт НАТА. Затым мы заключылі самую вялікую гандлёвую здзелку ў гісторыі паміж дзвюма самымі вялікімі эканомікамі свету. Цяпер мы, каб працаваць над доўгатэрміновым мірам.

Рада чуць, што мы працуем над гарантыямі бяспекі па тыпу 5-га артыкула НАТА. Але таксама я рада, што вы згадалі пра тысячы выкрадзеных дзяцей. Як мама і бабуля, я ведаю, як важна, каб кожнае дзіця вярнулася дадому.

Выступае Фрыдрых Мерц. Фота: Win McNamee / Getty Images

Пятым слова ўзяў канцлер Германіі Фрыдрых Мерц:

— Дональдзе, дзякуй. Рады чуць, што ў вас дваіх была такая цудоўная сустрэча сёння. Наступны крок — самы складаны.

Шлях адкрыты. (Трампу): Вы адкрылі яго. Але цяпер настануць самыя складаныя перамовы.

Мы б усе хацелі ўбачыць спыненне агню яшчэ да наступнай сустрэчы. Я не магу ўявіць, што наступная сустрэча адбудзецца без спынення агню.

Давайце працаваць над гэтым. І давайце ціснуць на Расію. Таму што ад таго, як мы гэта будзем рабіць, залежыць спыненне агню, залежыць сур'ёзнасць перамоў».

Трамп:

— Будзе магчымасць у прэзідэнта [Зяленскага] пагаварыць з прэзідэнтам [Пуціным]. Паглядзім, як гэта спрацуе. Калі ласка, Джорджа.

Выступае Джорджа Мелоні. Фота: Win McNamee / Getty Images

І перадаў слова прэм'ер-міністру Італіі Джорджы Мелоні:

— Дзякуй, спадару прэзідэнце.

Гэта важны дзень. Гэта новы этап. Тры з паловай гады мы не бачылі ніякіх прыкмет, што яны хочуць дыялогу. Дзякуючы вам нешта мяняецца. Дзякуй таксама за «Старлінкі» на полі бою для Украіны. Гэта дасягнута дзякуючы адзінству ўсіх нас. Трэба памятаць: калі мы хочам дасягнуць міру і гарантаваць справядлівасць, трэба рабіць гэта адзінымі.

(Зяленскаму): Вы можаце разлічваць на нас. Як і з самага пачатку, мы — на баку Украіны.

Мы пагаворым пра гарантыі бяспекі. Як забяспечыць, каб гэта не паўтарылася. Мы пачнём абмеркаванне з прапановы мадэлі 5-га артыкула НАТА. Першапачаткова гэта была італьянская ідэя.

Эмануэль Макрон сядзеў праваруч ад Дональда Трампа. Фота: Win McNamee / Getty Images

Наступным выказаўся прэзідэнт Францыі Эманюэль Макрон:

— Дзякуй за вашу ўцягнутасць, прэзідэнце. Шмат было сказана, але трэба сказаць адно: усе тут выступаюць за мір. Мы працуем усе гэтыя гады, каб дасягнуць міру: трывалага і доўгатэрміновага. Таму ідэя трохбаковай сустрэчы вельмі важная — гэта адзіны спосаб вырашыць гэта. Гэта бяспека ўсяго еўрапейскага кантынента, таму мы аб'яднаныя тут з Украінай.

Ёсць неабходнасць спынення агню, каб спыніць забойствы. І ёсць неабходнасць гарантый бяспекі Украіны.

Першае — гэта надзейная ўкраінская армія на гады і дзесяцігоддзі наперад. Другое — уцягнутасць усіх нас. Таму «кааліцыя рашучых» працуе над гэтым.

(Трампу): Вы можаце разлічваць на нас. Як і мы можам разлічваць на вас, каб дамагчыся надзейнага міру для Украіны і Еўропы».

Трамп: Дзякуй, Эмануэль.

Кір Стармер. Фота: Win McNamee / Getty Images

Далей узяў слова прэм'ер-міністр Вялікабрытаніі Кір Стармер:

— Мы хочам міру. Вайна мае велізарны ўплыў, асабліва для ўкраінцаў, якія ўтрымліваюць фронт. Але таксама яна ўплывае і на Еўропу і Вялікабрытанію.

Таму калі мы гаворым пра бяспеку — гаворка не толькі пра Украіну, але і пра бяспеку Вялікабрытаніі і Еўропы. Мы шмат гаварылі па тэлефоне, цяпер у нас ёсць магчымасць абмеркаваць гэта за сталом.

Я адчуваю, што з правільным падыходам мы можам дамагчыся значнага прагрэсу, асабліва па гарантыях бяспекі.

Абмеркаванне 5-га артыкула супадае з тым, што мы робім у рамках «Кааліцыі рашучых».

З гэтай сустрэчы можа атрымацца гістарычны крок у плане бяспекі.

Я адчуваю, што мы можам дамагчыся і прагрэсу на шляху да доўгатэрміновага міру на трохбаковым саміце, што выглядае як адчувальны наступны крок.

Трамп: Дзякуй. Цікава, што ўпершыню ў нас столькі кіраўнікоў еўрапейскіх дзяржаў у Белым доме. Слова вам, Алексе. Вы малады, моцны чалавек.

Аляксандр Стуб сядзеў праваруч ад Уладзіміра Зяленскага. Фота: Win McNamee / Getty Images

Прэзідэнт Фінляндыі Аляксандр Стуб:

Я запомню ваш наратыў [пра маладога і моцнага чалавека] і паспрабую пераканаць маю жонку:)

Той факт, што мы — за гэтым сталом, сімвалічны ў тым, што ў нас «Каманда Амерыка» і «Каманда Еўропа», якія дапамагаюць Украіне разам. Мы чакаем прагрэсу наконт гарантый бяспекі і руху да трохбаковай сустрэчы.

Міжнародныя СМІ, напэўна, пытаюцца, чаму я тут. Прычына ў тым, што мы, хоць і маленькая краіна, але маем доўгую мяжу з Расіяй. 800 міль. І, канечне, у нас свой гістарычны досвед з Расіяй з часоў Другой сусветнай вайны.

Калі паглядзець на той пробліск, які з'явіўся цяпер у нас, мы знайшлі рашэнне ў 1944-м, і я ўпэўнены, што мы зможам знайсці рашэнне ў 2025-м, каб скончыць расійскую агрэсіўную вайну. Сітуацыя вельмі складаная. Але для гэтага мы тут і сабраліся.

Трамп: Дзякуй. Наша сустрэча працягнецца некаторы час. Мы абмяркуем некаторыя праблемы.

Я сапраўды веру, што… У мяне заўсёды былі добрыя адносіны з [Пуціным], і ён таксама хоча знайсці адказ на гэта. Так што на працягу тыдня ці двух мы, відавочна, даведаемся, ці зможам мы вырашыць гэта, ці гэтая жахлівая вайна працягнецца.

Ёсць такая магчымасць, што мы і не зможам гэта зрабіць. Гэта магчыма. Але калі ў нас атрымаецца, мы выратуем тысячы жыццяў. Як мінімум мы павінны зрабіць усё, што ад нас залежыць.

Мы зараз пяройдзем у Авальны кабінет. Там будзем абмяркоўваць усе нашы тэмы.

Дзякуй медыя, якія сёння былі вельмі сумленныя да нас. Гэта ўсё, што мы просім ад іх.

Каментары да артыкула