Rasijskaja nieanacystka, jakaja adsiadzieła 16 hadoŭ za zabojstva advakata i žurnalistki: Jon naprošvaŭsia svaimi pohladami na čačenskuju kampaniju

Jaŭhienija Chasis, asudžanaja za saŭdzieł u zabojstvie ŭ 2009 hodzie advakata Stanisłava Markiełava i žurnalistki Anastasii Baburavaj, dała pieršaje intervju paśla vyzvaleńnia, u jakim raskazała, čym jaje rasčaravaŭ padzielnik i były žanich Mikita Cichanaŭ, prysudžany da pažyćciovaha źniavoleńnia, piša The Insider.

Jaŭhienija Chasis. Skrynšot ź videa

19 studzienia 2009 hoda ŭ centry Maskvy byli zastrelenyja advakat Stanisłaŭ Markiełaŭ i žurnalistka «Novaj haziety» Anastasija Baburava. U listapadzie taho ž hoda pa abvinavačvańni ŭ ich zabojstvie byli aryštavanyja Mikita Cichanaŭ i Jaŭhienija Chasis.

Cichanaŭ i Chasis uvachodzili ŭ Bajavuju arhanizacyju ruskich nacyjanalistaŭ (BORN) — hrupoŭku, jakaja ŭčyniła sieryju zabojstvaŭ pa matyvach palityčnaj i rasavaj nianaviści. Hetaja arhanizacyja ličyłasia siłavym kryłom nieanacysckaj arhanizacyi «Ruski vobraz», zasnavanaj Mikitam Cichanavym i Illoj Haračavym.

U mai 2011 hoda Masharsud prysudziŭ Cichanava da pažyćciovaha źniavoleńnia, Chasis — da 18 hadoŭ kałonii. U 2022 hodzie Viarchoŭny sud skaraciŭ jaje termin da 17 hadoŭ, vyklučyŭšy abvinavačvańnie ŭ zachoŭvańni zbroi z-za zakančeńnia terminu daŭniny. Z Chasis było taksama źniataje abvinavačvańnie ŭ saŭdziele ŭ zabojstvie Baburavaj — śledstva paličyła hibiel žurnalistki «ekscesam vykanaŭcy». Pa viersii śledstva, Cichanaŭ stralaŭ u achviar, a Chasis pieradała jamu pa racyi sihnał ab źjaŭleńni Markiełava i kirunku jahonaha ruchu. 

28 listapada 2025 hoda Chasis vyjšła na volu. U pieršym paśla vyzvaleńnia intervju, jakoje jana dała Ksienii Sabčak, Chasis upieršyniu pryznała svaju vinu ŭ zabojstvie Markiełava ŭ 2009 hodzie, choć i adznačyła, što, pavodle prysudu suda, nie vinavataja ŭ hibieli Baburavaj. Na sudzie ŭ 2011 hodzie žančyna całkam admaŭlała svajo dačynieńnie da złačynstva.

Ciapier Jaŭhienija Chasis raskazała pra padziei 19 studzienia 2009 hoda, kali byli zastrelenyja Baburava i Markiełaŭ. Ź jaje słoŭ, napiaredadni viečaram jana nie viedała pra apieracyju, jakaja mieła adbycca — jaje hramadzianski muž Mikita Cichanaŭ paprasiŭ supravadžać jaho, tamu što nie zmoh źviazacca ź inšym saŭdzielnikam. Zadačaj Chasis było paviedamić pa racyi kirunak ruchu Markiełava paśla vychadu z pres-kanfierencyi.

Pryznaŭšy saŭdzieł u złačynstvie, Chasis paćvierdziła, što razumieła mahčymaść zabojstva, ale nie ŭśviedamlała da kanca, što jano adbudziecca mienavita ŭ toj momant. Jana raskazała, što bačyła Baburavu, jakaja vychodziła razam z Markiełavym, ale nie paviedamiła pra heta Cichanavu — vykanała tolki pramuju instrukcyju ab paviedamleńni kirunku ruchu advakata.

Akramia taho:

• Chasis raskazała, što ŭ jaje kałonii prapanoŭvali adpravicca na vajnu dobraachvotnikami, jana padpisała kantrakt, ale ŭ vyniku nikoha z tych, chto jaho padpisaŭ, nie vyvieźli. Jana taksama daviedałasia, što Cichanaŭ i Illa Haračaŭ, kiraŭnik BORN, taksama prasili adpravić ich na front, ale atrymali admovu.
• Zajaviła, što apošni raz mieła znosiny ź Cichanavym asabista ŭ 2012 hodzie na etapavańni pa spravie Illi Haračava. U 2022 hodzie na videasuviazi ŭ Viarchoŭnym sudzie jon nazvaŭ jaje «zmoŭščycaj», što, ź jaje słoŭ, pastaviła kropku ŭ ich stasunkach.
• Patłumačyła ideałohiju «Ruskaha vobraza» jak «ekstremalnuju formu patryjatyzmu», raskazała pra suviazi arhanizacyi z administracyjaj prezidenta Rasii praz Uładzisłava Surkova i Leanida Simonina. Pavodle jaje słoŭ, Illa Haračaŭ atrymlivaŭ hranty na moładzievuju palityku i dazvoły na praviadzieńnie nacyjanalistyčnych kancertaŭ i šeściaŭ, u tym liku pad ścienami Krasnaj płoščy ŭ Dzień narodnaha adzinstva.
• Raskazała pra sistemu kanśpiracyi ŭ BORN: telefony z čužymi SIM-kartami zachoŭvalisia asobna ad miescaŭ pražyvańnia, suviaź padtrymlivałasia raz u niekalki dzion, vykarystoŭvalisia forumy dla pierapiski pad vyhladam abmierkavańnia biaskryŭdnych tem.
• Apisała vybar celaŭ dla zabojstvaŭ jak sprobu pryciahnuć uvahu da «balučych temaŭ hramadstva». Markiełaŭ staŭ mišeńniu nibyta z-za abarony intaresaŭ čačencaŭ i krytyki dziejańniaŭ rasijskaj armii. Jak skazała Chasis, «jon naprošvaŭsia svaimi dziejańniami».
• Daviedałasia padčas intervju, što jaje były siabar Alaksiej Baranoŭski, jaki davaŭ iłžyvyja pakazańni dla jaje alibi, ciapier vajuje na baku USU ŭ składzie lehijona «Svaboda Rasii». Chasis skazała, što hetaja infarmacyja jaje šakavała.
• Raskazała pra sprobu samahubstva na sudzie jak častku stratehii abarony — kab adkłaści pasiadžeńni da majskich śviataŭ i raspuścić kalehiju prysiažnych praz mahčymuju niajaŭku kahości ź ich paśla praciahłaha pierapynku.
• Pryznałasia, što pakazańni ŭ 2014 hodzie pa spravie BORN dała paśla prapanovy siłavikoŭ: albo raskazać usio i atrymać zamienu pažyćciovaha terminu Cichanavu na luby inšy nie ŭmoŭny, albo praciahvać «upiracca» i sutyknucca z nastupstvami.
• Zajaviła pra hłybokaje raskajańnie: «Mianie pierakroili, sšyli nanoŭ. Ja raskajvajusia. Ja dakładna razumieju, za što ja adbyvała pakarańnie». Asabliva, pa jaje słovach, jana škaduje pra hibiel Baburavaj: «Jana nie pavinna była stać achviaraj u hety dzień».
• Chasis zachavała «patryjatyčnyja pohlady», zajaviła pra padtrymku «SVA» i dziejańniaŭ rasijskaj armii. Pryznałasia, što čačenskaja kampanija i vykazvańni Markiełava dahetul vyklikajuć u jaje emocyi, ale adznačyła, što 16 hadoŭ u kałonii «prycišyli» jaje radykalizm.

Kamientary da artykuła