«Pad mietrovym šurfam — kamiennaja šlifavanaja siakiera». Archieołahi raskazali pra važnyja vyniki sioletnich padvodnych raskopak

Biełaruskija archieołahi praciahvajuć padvodnyja daśledavańni. Sioleta na dźviuch placoŭkach znajšli artefakty roznych epoch, paviedamiŭ na pres-kanfierencyi navukovy supracoŭnik adździeła archieałohii pieršabytnaha hramadstva Instytuta historyi Nacyjanalnaj akademii navuk Biełarusi Siarhiej Linievič, piša «Lusterka».

Voziera Sialava. Zdymak ilustracyjny. Fota: vmselyava.by

«Kali ŭ minułyja hady my pracavali na hłybiniach niedzie 1,5 mietra, to ciapier — kala 2 mietraŭ. Ale ź inšaha boku, heta zabiaśpiečyła dobruju prazrystaść vady. Na hety momant my skončyli niekalki padvodnych ekśpiedycyj — na Kryvinskim tarfianiku, na voziery Sialava», — raskazaŭ Siarhiej Linievič.

Kryvinski tarfianik — heta ŭnikalny archieałahičny pomnik na terytoryi Jeŭropy sa stajankami epochi niealitu, jaki znachodzicca ŭ Sieńnienskim i Biešankovickim rajonach. Tam znachodzili artefakty siaredziny treciaha tysiačahodździa da našaj ery.

«Tam zachavałasia arhanika pad sterylnym płastom torfu na hłybini bolš za 2 mietry. Mała dzie ŭ Jeŭropie my možam zazirnuć u minułaje — litaralna ŭ akno niealityčnaj pabudovy, pahladzieć, jak tam raźmiaščalisia rečy. My majem spravu z adnym z samych staražytnych žyłych kompleksaŭ, jakija zachavalisia na našaj terytoryi, jon vielmi značny dla našaj historyi. U hetym hodzie źjavilisia novyja artefakty — nabor kaścianych upryhožvańniaŭ, pryłady pracy z kości i kamienia», — raskazaŭ navukoviec.

Voziera Sialava znachodzicca ŭ Krupskim rajonie. Tam na terytoryi haradzišča Klišyna raźmieščanyja najstaražytnyja mohiłki Biełarusi. Niadaŭnija znachodki chutčej za ŭsio naležać dniepra-dźvinskaj kultury, jakaja žyła na našych ziemlach z VIII stahodździa da našaj ery pa IV stahodździe našaj ery.

Kompleksnaja ekśpiedycyja z padvodnymi i naziemnymi daśledavańniami na Sialavie znajšła ŭ hetym hodzie vielmi bahaty materyjał. Tam «unikalnaja situacyja: pad mietrovym šurfam — kamiennaja šlifavanaja siakiera».

«U cełym unikalnyja artefakty ŭ Klišynskim mikrarehijonie. U pryvatnaści, na nievialikim piaresmyku šyrynioj 10-12 mietraŭ my ŭ vyniku šurfoŭki znachodzim materyjały, jakija zakranajuć faktyčna ŭsie epochi — ad miezalitu da žaleznaha vieku. Pierad nami staviacca novyja zadačy — jak hety abjekt vyvučyć i jak jaho zachavać dla budučych pakaleńniaŭ», — paviedamiŭ Linievič.

Kamientary da artykuła