Anarchisty sfarmulavali čatyry punkty, jakija pavinien vykanać Stryžak, kab vyrašyć kanflikt
Na fonie haračaj dyskusii vakoł pavodzin Andreja Stryžaka hrupa biełaruskich anarchistaŭ u Varšavie vykazałasia ŭ padtrymku paciarpiełych žančyn i prapanavała svoj ałharytm vyrašeńnia prablemy.
Andrej Stryžak. Fota: Siarhiej Saciuk
Tekst pad nazvaj «Šlach da vyrašeńnia situacyi z damahańniami z boku Andreja Stryžaka. Anarchisckaje rašeńnie» hrupa biełaruskich anarchistaŭ u Varšavie raźmiaścili na sajcie Pramen.io.
Jak śćviardžajecca, pazicyja aŭtaraŭ hruntujecca na pryncypach transfarmatyŭnaha pravasudździa, jakoje stavić metaj źmienu jak čałavieka, tak i supolnaści — dla taho, kab jana stała bolš biaśpiečnaj i likvidavała ŭmovy, u jakich uźnikaje hvałt.
Aŭtary krytykujuć praktyku «admieny» — poŭnaj izalacyi čałavieka, bo «izalacyja i admiena mohuć stvaryć umovy dla novych vypadkaŭ hvałtu». Jany raskazvajuć, što ŭ anarchisckim asiarodździ, kali adbyvajecca hvałt, vykarystoŭvajuć instrumient koł-ina (ad anh. call in — zaprašać, zaklikać) — zaprašeńnie z boku supolnaści dałučycca da transfarmacyjnaha pracesu.
Naprykład, blizkija siabry abo kalehi Stryžaka mahli b źviarnucca da jaho, vyrazna vykazać niazhodu ź jaho pavodzinami i prapanavać pačać praces asabistaj adkaznaści i źmieny.
Kali b Stryžak pačaŭ supraciŭlacca i admaŭlacca ad udziełu ŭ pracesie, možna było b prymianić koł-aŭt (ad anhł. call out — vykryvać, kidać vyklik) — maksimalna publičnuju zajavu ab nienarmalnaści jaho pavodzin i čakańniach supolnaści i paciarpiełych ad kryŭdziciela.
Aŭtary padkreślivajuć, što ŭ transfarmacyjnym pracesie, jaki tyčycca situacyi z Stryžakom, pavinny ŭdzielničać try baki: paciarpiełyja žančyny, Stryžak, supolnaść (fieministy, dyjaspara, Bajsoł, žurnalisty i miedyja).
Čatyry kroki, jakija pavinien vykanać Stryžak
1. Pryznać škodu biez usialakich «tak, ale…» i «tak, ale heta ŭsio tamu što…». Navat kali heta było zroblena nienaŭmysna i biez złoha namieru.
2. Uśviadomić i pryznać nastupstvy svaich pavodzin dla paciarpiełych i supolnaści aktyvistaŭ.
3. Suraźmierna kampiensavać škodu paciarpiełym i supolnaści. Siarod takich krokaŭ aŭtary nazyvajuć prabačeńni, praktyčnyja kampiensacyi (naprykład, apłata psichaterapii), admovu ad zaniaćcia ŭładnych pasad. Kankretnyja dziejańni jany prapanujuć vyznačyć paciarpiełym i supolnaści.
4. Pačać asabistuju transfarmacyju: raźvivać navyki i viedy, kab źmianić svaje pierakanańni i pavodziny i praduchilić paŭtareńnie padobnych situacyj u budučyni. Heta moža być psichaterapija, razmovy ź blizkimi, vyvučeńnie miechanizmaŭ pracy patryjarchatu i charasmientu, raspaznańnie roznych form hvałtu, vyvučeńnie pryncypaŭ kultury zhody i hetak dalej.
Prapanovy pa arhanizacyi pracesu
Aŭtary vykazvajucca ab nieabchodnaści stvareńnia dźviuch hrup padtrymki:
Hrupa padtrymki paciarpiełych: dapamahaje žančynam sfarmulavać svaje patreby, abaraniaje ich pazicyju ŭ miedyja, źbiraje resursy na dapamohu.
Hrupa padtrymki Stryžaka: nie «admazvaje» jaho, a supravadžaje ŭ pieramienach, kantraluje, dapamahaje nie sychodzić z kursu. Ludzi ŭ hetaj hrupie pavinny być emacyjna blizkimi, ale patrabavalnymi.
«U takuju hrupu nie mohuć uvachodzić ludzi, jakija ličać, što Stryžak pryhažun i pakutuje ni za što», — davodziać aŭtary.
Ad treciaha baku pracesu — supolnaści — patrabujecca nie tolki čakać, ale i brać adkaznaść: stvarać hrupy padtrymki, vieści publičnuju kamunikacyju, farmavać spraviadlivy dyskurs. Rehularnyja abnaŭleńni ad hrup dapamohuć bačyć, ci adbyvajucca źmieny, i sačyć za pracesam — naprykład, praź śpiecyjalny sajt.
Kali vakoł paciarpiełych žančyn ci vakoł Stryžaka nie sfarmujucca nijakija hrupy padtrymki, aŭtary ŭpeŭnieny, što jon moža samastojna pryniać rašeńnie mianiacca i infarmavać ludziej ab hetym, atrymlivać fidbek ź inšych krynic, prachodzić terapiju i hetak dalej.
«Važna, kab tyja, chto nanieśli škodu, razumieli i svaju adkaznaść pierad supolnaściu, a nie pasiŭna čakali, pakul niechta im arhanizuje prastoru dla źmienaŭ. (…) Samo žadańnie i namier niešta zrabić z prablemaj — užo transfarmuje nas i tych, z kim my ŭstupim u kantakt. U hetym moža być šmat frustracyi, ale i šmat siły i ahulnaści», — ličać anarchisty.