U Budapiešcie, niahledziačy na zabaronu, z rekordnaj kolkaściu ŭdzielnikaŭ prajšoŭ ŁHBT-prajd
U centry Budapiešta 28 červienia adbyŭsia ŁHBT-prajd, niahledziačy na aficyjnuju zabaronu z boku palicyi. Pavodle arhanizataraŭ, na marš sabrałasia ad 180 da 200 tysiač čałaviek — što stała rekordnaj kolkaściu dla Budapiešckaha prajda. Raniejšaja maksimalnaja ŭdzielnaść nie pieravyšała 35 tysiač čałaviek.
Pavodle arhanizataraŭ, na marš sabrałasia ad 180 da 200 tysiač čałaviek. Fota: Balint Szentgallay / NurPhoto via Getty Images
Zabarona była abhruntavana pryniaćciem u sakaviku 2025 hoda zakona, jaki zabaraniaje «prapahandu ŁHBT» siarod niepaŭnaletnich, i mierkavańniem palicyi, što niemahčyma harantavać adsutnaść dziaciej na maršrucie maršu. Adnak mer Budapiešta Hierhiej Karačoń, jaki pradstaŭlaje apazicyjnuju partyju «Dyjałoh — Partyja zialonych», zajaviŭ, što marš nie patrabuje asobnaha dazvołu, bo arhanizujecca haradskoj radaj.
Prajd adbyŭsia bieź siłavoha ŭmiašańnia, jak i abiacaŭ premjer-ministr Viktar Orban, choć napiaredadni jon papiaredziŭ pra «jurydyčnyja nastupstvy» dla ŭdzielnikaŭ.
Orban padkreśliŭ, što choć palicyja maje prava razhaniać niezakonnyja mierapryjemstvy, «Vienhryja — cyvilizavanaja kraina, u nas hramadzianskaja supolnaść. My nie škodzim adno adnamu».
Jon adnačasova daŭ zrazumieć, što ŭłady mohuć skarystać technałohii raspaznavańnia tvaraŭ dla identyfikacyi ŭdzielnikaŭ. Arhanizataram pahražaje da adnaho hoda źniavoleńnia, udzielnikam — štraf da 200 tysiač foryntaŭ (kala 500 jeŭra).
U hetym hodzie prajd staŭ mižnarodnaj padziejaj — u im udzielničali pradstaŭniki bolš čym 30 krain, u tym liku palityki: ministr kultury Ispanii, mery Amsterdama i Brusiela, były premjer Irłandyi. Heta źviazana z rostam krytyki ŭ adras vienhierskaha ŭrada.
U mai 2025 hoda 17 krain ES, uklučajučy Niamieččynu i Francyju, zaklikali Jeŭrakamisiju pakarać Vienhryju za pryniatyja abmiežavańni.
Staršynia Jeŭrakamisii Ursuła fon der Lajen zaklikała Orbana nie pieraškadžać praviadzieńniu prajda, na što toj adkazaŭ zaklikam da centralnych orhanaŭ ES «nie ŭmiešvacca ŭ pravaachoŭnuju śfieru» krain ES.
Ludzi źbirajucca na Marš Honaru ŭ Budapiešcie, Vienhryja, 28 lipienia. Fota: Balint Szentgallay / NurPhoto via Getty Images
Viktar Orban i jaho kiroŭnaja partyja «Fides» z 2010 hoda paśladoŭna pravodziać nieprychilnuju palityku adnosna ŁHBT-supolnaści. Zakon ab zabaronie «prapahandy ŁHBT» byŭ pryniaty ŭ 2021 hodzie, u 2020 hodzie zabaranili ŭsynaŭleńnie dla adnapołych par, a z 2012 hoda ŭ Vienhryi zabaronieny adnapołyja šluby, choć zarehistravanyja partniorstvy dazvoleny z 2009 hoda. U pieryjad z 2009 pa 2024 hod hetym skarystalisia bolš za 1500 par.
Arhanizatary i ŭdzielniki razhladajuć prajd jak formu supracivu dziaržaŭnaj dyskryminacyi i sprobu śćvierdzić pravy ŁHBT-supolnaści va ŭmovach narastajučaha cisku.