Hajd pa miescach, dzie možna tradycyjna adśviatkavać Kalady
Siońnia kaladoŭščyki zredku chodziać ad chaty da chaty. Ale ŭ niekatorych muziejach možna paŭdzielničać u hetych abradach, pakaštavać tradycyjnyja stravy i pahladzieć batlejku.
Kalady ŭ Sule. Fota: parksula.by
Kalady ŭ tradycyjnaj biełaruskaj kultury byli časam, kali ŭ adnoj chacie suisnavali roznyja suśviety. Chryścijanskija malitvy i narodnyja ŭjaŭleńni, pobyt i čaraŭnictva nie supiarečyli adno adnamu. Da śviata chaty ŭpryhožvali sałamianymi «pavukami», jakija musili baranić dom, śpiavali kaladki.
Kaza, padrychtavanaja da abychodu. Časta jaje rolu vykonvali pieraadzietyja kaladniki. Fota aŭtara
Kaladny čas adkryvaŭ pieryjad zabaŭ i haściavańniaŭ: ludzi chadzili ŭ hości adzin da adnoha, śpiavali, tančyli i hulali. Asobnaje miesca zajmała varažba — asabliva siarod dziaŭčat, jakija sprabavali daviedacca pra budučaje zamužža, siamju i dziaciej. Na Homielščynie, naprykład, takoj varažby zafiksavana asabliva šmat.
Sałamiany pavuk nad krosnami — abaronca domu. Aršanski etnahrafičny muziej «Młyn». Fota aŭtara
Nižej — niekalki miescaŭ u Biełarusi, dzie tradycyjnyja kaladnyja abrady sprabujuć zachavać žyŭcom.
Muziej narodnaj architektury i pobytu pad Minskam
27 śniežnia, 13:00—14:30
Kalady ŭ Muziei narodnaj architektury i pobytu adnaŭlajuć nie jak šou, a jak abrad.
Asnova prahramy — kaladny abychod, u jakim mohuć paŭdzielničać i hości muzieja: kaladoŭniki vinšujuć haspadaroŭ, hučać abradavyja pieśni, u tym liku «Dzie kaza chodzić, tam žyta rodzić», źjaŭlajucca kaladnyja piersanažy i betlejemskaja zorka. Asobnaje miesca zajmaje batlejka — tradycyjny lalečny teatr.
Akramia abychodu, naviedvalniki zmohuć dałučycca da kaladnych zaniatkaŭ — hulniaŭ, tancaŭ, vyrabu ŭpryhažeńniaŭ, a taksama da varažby.
Vialikaje kniastva Suła
24 śniežnia i 6 studzienia, 19:00
U kompleksie «Vialikaje kniastva Suła» Kalady prapanujuć pieražyć u farmacie tematyčnaj viačery «Kaladnaja spadčyna Biełarusi». Padčas śviata hości nie prosta nazirajuć, a stanoviacca častkaj abradaŭ — u tym liku «Kaladnych caroŭ» i «Piačy kata».
Dla haściej rychtujuć śviatočnuju viačeru z tradycyjnych straŭ, jakija ŭ biełaruskaj kultury zvyčajna hatavali tolki raz na hod — padčas kaladnych tydniaŭ.
U Sule Kalady isnujuć pieravažna ŭ farmacie turystyčnaha dośviedu, dzie abrad adaptavany pad udzieł haściej.
Vietkaŭski muziej (filijał u Homieli)
25 śniežnia, 14:00
U filijale Vietkaŭskaha muzieja ŭ Homieli Kalady prapanujuć asensavać praz kamierny farmat majstar-kłasa. Tut možna zrabić kaladnuju śviečku z vaščyny — prosty, ale sensava nasyčany elemient, źviazany z chatniaj utulnaściu i čakańniem cudu.
Taki farmat — prykład taho, jak da kaladnaj tradycyi siońnia možna dakranucca nie tolki praz abrad, ale i praz asobnyja pradmiety i praktyki.
«Falvarak Raskoša» (Miadzielski rajon)
Ad 10 śniežnia pa 15 studzienia
U «Falvarku Raskoša» Kalady adznačajuć nie ŭ peŭny čas, a pa piaredniaj zamovie. Prahrama ich interaktyvu stvoranaja vakoł adnoŭlenaha abradu: z kaladnymi piersanažami, tancami, karahodami i hulniami.
Naviedvalnikam taksama hatujuć tradycyjny abied u karčmie, ładziać majstar-kłasy i prapanujuć zadańni i hulni.
Farmat śviatkavańnia raźličany na roznyja scenary, a pry žadańni možna zastacca na noč.