Hihancki katłavan zamiest mahił. Voś jak vyhladaje budoŭla Akademii KDB na Załatoj Horcy
Servis Google Earth Pro abnaviŭ spadarožnikavyja zdymki biełaruskaj stalicy. Na śviežych kadrach možna ŭ detalach razhledzieć maštaby budaŭnictva na Załatahorskich mohiłkach.
Katłavan na miescy Załatahorskich mohiłak, dzie budujecca hebešnaja Akademii nacyjanalnaj biaśpieki. Fota: spadarožnikavyja zdymki Google Earth Pro
Na abnoŭlenaj karcie Minska (zdymki ad 26 vieraśnia 2025 hoda) vyrazna prahladajucca śvietłyja plamy najbolš maštabnych haradskich budoŭlaŭ — novy korpus Nacyjanalnaha histaryčnaha muzieja, rajon «Paŭnočny Bierah», elitny kvartał «Depo», a taksama raskapanyja vulicy, dzie prakładvajuć treciuju liniju mietro.
Adna z samych prykmietnych plam na spadarožnikavych fota — kvartał za kaściołam Śviatoj Trojcy (Śviatoha Rocha) na Załatoj Horcy. Tut viadziecca budaŭnictva novaha korpusa Akademii nacyjanalnaj biaśpieki — ustanovy, jakaja rychtuje kadry dla KDB.
Novyja zdymki paćviardžajuć, što raniejšyja acenki maštabaŭ hetaj amal sakretnaj budoŭli byli dakładnymi: hihancki katłavan «prahłynuŭ» praktyčna ŭsiu volnuju terytoryju kvartała. Heta aznačaje, što pad kaŭšami ekskavataraŭ apynułasia bolšaja častka histaryčnych Załatahorskich mohiłak, jakija isnavali tut jašče z kanca XVIII stahodździa.
Terytoryja Załatahorskich mohiłak (u biełym kontury) stanam na 1940‑ia hady, u tym liku častka mohiłak, źniščanaja pad trasu vulicy Kazłova i budaŭnictva Pałaca mastactva (ciamniejšym koleram). Čyrvonym konturam pakazanaja budaŭničaja placoŭka pad novy korpus Akademii nacyjanalnaj biaśpieki, a čyrvonaj plamaj — sam budynak, jak jon abaznačany na pašparcie budoŭli. Kałaž: «Naša Niva»
Pašpart abjekta sa schiemaj budoŭli. Fota z sacsietak
Choć u saviecki čas nadmahilnyja pomniki byli źniesienyja, sami pachavańni nikudy nie źnikli: hrunt vakoł kaścioła Śviatoha Rocha zachoŭvaŭ pareštki tysiač minčukoŭ. Ciapier, z ulikam pamieraŭ katłavana, hetyja płasty historyi faktyčna źniščanyja.
Raniej ŚMI i katalickija aktyvisty paviedamlali, što budaŭniki znachodziać čałaviečyja kostki. Adnak los vyjaŭlenych pareštkaŭ zastajecca nieviadomym: ci vyvoziać ich i časova składujuć niedzie, ci pieradajuć na pierapachavańnie — adkazaŭ niama. Za vysokim płotam i viedamasnym režymam sakretnaści schavanyja taksama i źviestki pra nadmahilnyja kamiani, jakija mahli b viarnuć imiony zabytych minčukoŭ. Zakon nie abaviazvaje zachoŭvać ich, tamu jany mohuć apynucca na zvałcy jak zvyčajnaje budaŭničaje śmiećcie.
Nahadajem, što budaŭnictva viadziecca nasupierak adrazu dvum zakonam. Pa-pieršaje, parušajecca Zakon «Ab pachavańni i pachavalnaj spravie», zhodna ź jakim terytoryju byłych mohiłak navat paśla pieranosu pareštkaŭ (čaho tut zroblena nie było) nielha zabudoŭvać budynkami — dazvalajucca tolki zialonyja nasadžeńni.
Pa-druhoje, ihnarujecca Kodeks ab kultury i zaćvierdžany Minkultam prajekt zon achovy. Učastak na Załatoj Horcy ŭvachodzić u achoŭnuju zonu, dzie zabaroniena kapitalnaje budaŭnictva, a na terytoryi samich mohiłak nielha prakładać navat inžyniernyja sietki.
Demantažnyja raboty na terytoryi byłych Załatahorskich mohiłak na pačatku budaŭnictva Akademii KDB. Fota: katolik.life
Ale dla siłavoha viedamstva pravavyja normy, vidać, nie stali pieraškodaj. U hetym bačycca vuścišny simvalizm ciapierašniaha času: naščadki struktury, jakaja vyrasła na represijach i kryvi, ciapier uzvodziać svaju navučalnuju ŭstanovu litaralna na kaściach minčukoŭ. Pakul vierniki molacca, «kab pareštki našych prodkaŭ nie byli źniščanyja», ekskavatary praciahvajuć pracu.