«Na varotach sierp i mołat, a ŭ chacie śmierć i hoład»
24 krasavika historyki Iryna Ramanava dy Iryna Kaštalan raskažuć pra hoład 1930—40-ch u Biełarusi.
Hoład byŭ štodzionnaj realnaściu dla žycharoŭ Biełarusi praktyčna ŭvieś pieryjad SSSR, chiba ad 1960-ch hetaja prablema ŭžo nie była aktualnaj: «za Brežnievym pajeli kaŭbaski», — kažuć respandenty.
Samym strašnym časam dla ludziej stali 1932—1933 hady, kali ad hoładu pamierli tysiačy sialanaŭ. Voś takija spravazdačy prychodzili tady ź miescaŭ: «Čakajuć śmierci i prosiać roznych asobaŭ zabrać u ich dziaciej i vyratavać ich ad hałodnaj śmierci».
Hoład byŭ pradkazalnym vynikam kalektyvizacyi i žorstkaj palityki datyčnaj sialanstva, jakaja dasiahnuła svajho represiŭnaha piku ŭ rašeńni ab «likvidacyi kułaka jak kłasu».
Niahledziačy na važnaść, tema hoładu daśledavana słaba.
Iryna Ramanava adzinaja, chto ščylna zajmałasia hetym siužetam 30-ch hh. u Biełarusi, nie tolki šukajučy archiŭnyja dakumienty, ale i apytvajučy niepasrednych śviedak. U svajoj lekcyi jana raskaža pra padziei 1932-1933 hh., a taksama praanalizuje pieradumovy ŭźniknieńnia hoładu.
Iryna Kaštalan u svaju čarhu źviernie ŭvahu pa paślavajenny hoład 1946-1947 hh. Daśledčyca raspaviadzie pra stratehii vyžyvańnia i rolu Zachodniaj Biełarusi ŭ hety čas.
Akramia taho na pasiedžańni budzie prezientavanaja kniha «Minskij mužik. Čto ja vidieł v Sovietskoj Rośsii? Iz moich ličnych nabludienij» — unikalnaja krynica daśledavańnia biełaruskaj štodzionnaści savieckaha pieryjadu.
Mierapryjemstva adbudziecca 24 krasavika ŭ 18.30 pa adrasie: vuł. Suchaja, 25 («Histaryčnaja majsternia imia Leanida Levina»). Uvachod volny.