Łukašenka dakazvaje, što Biełaruś ruchajecca napierad, i stavić zadańnie pavialičyć kolkaść nasielnictva ŭ try razy
Alaksandar Łukašenka vystupiŭ sa štohadovym pasłańniem da narodu i parlamentu. «Temu ź viaźniami zakryvajem. Piaciora na svabodzie, adzin admoviŭsia. Jakija pretenzii?..» «U śviecie miljonam ludziej žrać niama čaho, a my pry lhoty...». «Litaści nikomu nia budzie, navat samym blizkim...» — i pahražaje 15 čynoŭnikam karupcyjnymi źviestkami.
Alaksandar Łukašenka vystupiŭ sa štohadovym pasłańniem da narodu i parlamentu. «Temu ź viaźniami zakryvajem. Piaciora na svabodzie, adzin admoviŭsia. Jakija pretenzii?..» «U śviecie miljonam ludziej žrać niama čaho, a my pry lhoty...». «Pavialičvajecca patok investycyj, pryčym my na ŭzroŭni prezydenta ŭžo vybirajem, kaho puścić u Biełaruś. Da mianie ŭ kabinet nie prychodzić miełačoŭka, a kity!..». «Zadača dziaržavy – dać čałavieku svaimi rukami zabiaśpiečyć sabie dabrabyt»... «Litaści nikomu nia budzie, navat samym blizkim...» — i pahražaje 15 čynoŭnikam karupcyjnymi źviestkami.
Pra suverenitet
My adstojvali svoj suverenitet paśla razvału SSSR. Išło pieraadoleńnie chraničnych chvarobaŭ, było ciažka. Ale suverennaja Biełaruś adbyłasia. Čas pakazaŭ, što my ŭsio rabili pravilna. Pavodle indeksu čałaviečaha raźvićcia AAN, my na sutyku siaredniaha i vysokaha ŭzroŭniu. Ale my pavinny ŭsio rabić, kab Biełaruś vyjšła z hrupy dahaniajučych, a stała ŭ hrupie lideraŭ. Chopić aryjentavacca na aŭtsajderaŭ.
Pra dziaciej i Sieciva
Dzieci pierastali čytać knihi, chadzić u teatry, a ŭvieś čas pravodziać u Internecie.
Pra medycynu
Daktary ŭ nas suśvietnaha ŭzroŭniu, tolki treba stvaryć u nas naležnyja ŭmovy. I tady da nas buduć jeździć, jak naprykład, niadaŭniaja aperacyja pa pieraščepcy piečani. ... Ale treba likvidavać čerhi ŭ paliklinikach. Treba ŭmavacavać materyjalnuju bazu ŭ balnicach. Niebiaśpieka – ŭzrovień zdaroŭja dziaciej. Zdarovy tolki kožny dziasiaty školnik. Zachavańnie zdaroŭja moładzi – hałoŭnaje».
Treba zabiaśpiečyć dastupnaść lekaŭ usim katehoryjam nasielnictva. Sioletni hod – hod dyspanseryzacyi. Treba dabicca surjoznaha pavyšeńnia praciahłaści žyćcia. Bolš za 13 % nasielnictva rehularna zajmajecca sportam. Heta bolej, čym u Rasiei i Ŭkrainie, ale ŭsio roŭna niedastatkova.
Ale ci ŭsie sabie mohuć dazvolić toj ža basejn, kali jaho naviedvańnie roŭnaje pałovie dzionnaha zarobku?
Pra alkahol, tytuń, narkotyki
Pracytavaŭ Lava Tałstoha: «Kab ludzi pierastali adurmańvać siabie ałkaholem, tytuniem, opijumam...» «My nia možam zabaranić pić, ale heta kiepska. Ahidna hladzieć, jak spojvajuć dziaciej». Vykazaŭsia za zabaronu kureńnia i raśpićcia śpirtnoha ŭ hramadzkich miescach.
«Raspaŭsiudziłasia narkamanija. Znachodziać šprycy ŭ restaranach, užyvajuć narkotyki ŭ škołach… Ale, kryj Boža, kłopat pra zdaroŭje pieratvaryć ŭ čarhovuju kampaniju. Kampaniejščyna zahubić lubuju reč.»
Pra siamju
Treba dumać pra dchuoŭnaje: siamju. Mieć paŭnavartasnuju siamju ź niekalkimi dziećmi pavinna być prestyžna. Kolkaść nasielnictva pavinna ŭzraści ŭ try razy!
Biełaja Ruś
«Siłu nabiraje «Biełaja Ruś», ja b nie staŭ akcentavać uvahi, kab nie spekulacyi na joj. Kažuć, Łukašenka stvaraje sabie partyju ŭłady. Ja nie prymaju takich struktur. Ja abapiraŭsia tolki na narod, daviaraju tolki narodnaj dumcy. U nas bolš za dźvie tysiačy hramadzkich arhanizacyj.
Ja nie źbirajusia ŭstupać u nijakuju partyju. Ja nie vychodziŭ z partyi. Ale, kryj Hospadzie, siłaj zahaniać u jakuju arhanizacyju. Ja jašče pahladžu, jakija tam čynoŭniki. Kali ŭžo ŭźnikła heta arhanizacyja, dyk nie zaminajcie joj, chaj jana stvarajecca źnizu. Kab zdaść ispyt, to dobra, kali nie — to budzie parciejkaj, jak niekatoryja siońnia».
Pra hramadzianskuju supolnaść
U nas niekatoryja dziejačy pieratvaryli hramadzkuju dziejnaść u chlebnuju dziejnaść. Pracuješ mała, atrymlivaješ mnoha. Na padački zachodnich dziadziej.
Zdarovaja hramadzianskaja supolnaść pavinna dbać pra hramadzian, a nie źviartacca, kab uviali sankcyi. A što takoje svabodnyja prafsajuzy?
A apazycyjnyja dziejačy, jakija hublajuć son, kali niechta skaža dobraje słova pra Biełaruś? Abo klajmiać zamiežnych investaraŭ, jakija iduć u Biełaruś? Bačačy, što apazycyjnyja akcyi nichto nie naviedvaje, ekspluatujuć inšyja rečy. Źjavilisia cełyja dynastyi apazycyjanieraŭ. Što było b, kab jany pryjšli da ŭłady?
Padabajecca Zachadu ci nie, ale stabilnaść budzie zabiaśpiečana
Padabajecca Zachadu ci nie, ale stabilnaść budzie zabiaśpiečana. U svaich krainach kiraŭniki Zachadu nie zadumvajučysia razhaniajuć svaje demanstracyi. A tut buchciać, kali ŭ nas razhaniajuć demanstracyi, na jakich źbivajuć prostych hramadzian.
Pra palitviaźniaŭ
Temu ź viaźniami zakryvajem. Piaciora na svabodzie, adzin admoviŭsia. Jakija pretenzii?
Pra adukacyju
Systema daškolnaj adukacyi ŭ nas unikalnaja. U dziciačych sadkach — 100 %.
Pra reformu škoły
Eksperymenty sa škołaj para skančać. Systema adukacyi nie pavinna być adarvana ad ekanomiki. Škoła apošnim časam aryjentuje na pastupleńnie ŭ VNU, ale brakuje rabočych kadraŭ. Nia mienš prestyžna stać rabočym, majstram, i zarpłaty ŭ ich dobryja.
Pra kino
Dajcie talenavity pradukt, i jon budzie ŭznaharodžany. Dajcie darohu maładym. Pra zorak biełaruskaha pachodžańnia nie pavinny viedać z Rasiei.
Pra źnikłyja nacyjanalnyja kaštoŭnaści
Važna viarnuć na Biełaruś źnikłyja kaštoŭnaści. Treba terminova aktyvizavać pracu ŭ hetym kirunku.
Pra relihii
Vialiki ŭkład u harmoniju hramadztva ŭnosiać pravasłaŭnaja i katalickaja kanfesii, a taksama judziejskaja i musulmanskaja. Ja ŭdziačny za heta śviataram.
Palaki nia zdradniki
Pamylajecca toj, chto razyhryvaje kartu palaka ci abaraniaje pravy nacyjanalnych mienšaściaŭ. U nas niama nacmienšaściaŭ. Palaki – 300 ci bolej tysiač – našy ludzi. Jany nia zdradniki. Heta palaki, ale heta našy palaki. Na žal, za miažoj hetaha nie razumiejuć... My samaja internacyjanalnaja kraina ŭ śviecie.
Pra ŚMI
Realnaje žyćcio ŭ hramadztvie treba nie fabrykavać, a adlustroŭvać. Kiepska, kali našyja ŚMI, pierajmajučy zachodnija, padajuć pošłaść.
Niama raźvićcia ŭ rehijanalnaj presy. Pačtyaješ takuju presu – minułaje stahoddźzie. Miascovyja ŚMI pavinny kantaktavać z zamiežnymi kalehami.
Sacyjalnyja zadačy
Hałoŭnaja zadača – pieraraźmierkavnanie pracoŭnych resursaŭ pa rehijonach.
Zadača dziaržavy – dać čałavieku svaimi rukami zabiaśpiečyć sabie dabrabyt. Adnačasova dziaržava pavinna pakłapacicca pra tych, chto nia moža sabie zabiaśpiečyć narmalnaje žyćcio.
Pra lhoty
Sacyjalnaja abaronienaść nia tolki nie źmianšajecca, ale pavialičvajecca. Rastuć zarobki, za minuły hod na 9 %, z 2000 hodu — u try razy. Treba pierahledzieć systemu padatkaŭ, a to niekatoryja na padatki pałovu zarobku addajuć.
Ad źmianšeńnia i ŭparadkavańnia lhotaŭ vyjhrali ŭsie. Pamier adrasnaj dapamohi vyras u try razy!
U śviecie miljonam ludziej žrać niama čaho, a my pry lhoty. Chočacie, kab było jak u 1990-ja, kali zarobak byŭ 10 dalaraŭ, i ŭsie kidalisia ŭ nohi junamu prezydentu? Piensijanieraŭ lhot pazbavaili... Dy ŭ pačatku 1990-ch jany 10 dalaraŭ atrymlivali!
60 hod dla mužyka – heta pensijanier? Biaspłatna ježdžu, biaspłatna ŭ apteku zachodžu. Treba pieraciarpieć, pa hetym šlachu prajšła ŭsia cyvilizacyja.
Pra ceny i zarobki
Utrymać ceny my nia možam. Kali jany buduć nižejšyja, čym u Rasiei i Ŭkrainie – u nas vyviezuć usie pradukty. Siarhiej Siarhiejevič [Sidorski], da kanca piacihodki treba siaredni zarobak – 700 dalaraŭ, 500 budzie mała. Inakš nie utrymajem stabilnaści.
Znoŭ i znoŭ viartajecca da lhotaŭ
Kažuć, dajcie biaspłatnyja leki. A što, my nie biaspłatna ŭ balnicach dziaržym?..
Usie srodki nakiroŭvajucca na pavieličeńnie zarobku: mety pavinny być adekvatnyja srodkam.
Pra ekanomiku
Siońnia rynki zbytu kalasalnyja: cybula, časnyk, soki, jabłyki. Dastatkova ŭ Rasieju vyvieźci. Treba bolš vyrabić, i pradać. Voś vam i uvieś menedžment.
Ukraina – užo niabiednaja, pobač mocnaja Rasieja.
My nie pradali BIEŁAZ, MTZ. Kali ja pieršy raz pryjechaŭ na BIEŁAZ, kolki ich było ŭ dvary? Ciapier čarha pa BIEŁAZY… MTZ 70 tysiač traktaraŭ vyrabić sioleta, ale treba bolej!
«Kažuć: Łukašenka pad Rasieju loh, hrošaj niama» [skazaŭ heta pa-biełarusku]. Niapraŭda. Jość hrošy. Niama prablem ź investycyjami — rabočych ruk niama. Nam, biestałkovym, pašancavała. [Pra «biestałkovych biełarusaŭ» try razy paŭtaryŭ za 5 chvilinaŭ.]
Siońnia, ŭ supespryjalny momant žyćcia, treba razharnucca, treba admučycca hetu piacihodku... Kali ŭ hetym hodzie dapuścim adstavańńnie, to ŭsio, saskočym.
Ceny na haz choć vysokija, ale prymalnyja, pavialičvajecca patok investycyj, pryčym my na ŭzroŭni prezydenta ŭžo vybirajem, kaho puśjicić u Biełaruś. Da mianie ŭ kabinet nie prychodzić miełačoŭka, a kity prychodziać! «Chajnekien», «Łukojł» investujuć sotni miljonaŭ, ciapier prychodzić «Kamercbank». My ŭžo možam vybirać!
Treba źviarnuć uvahu na tranzytnyja pasłuhi. Tranzyt – naš pryrodny resurs. Hranicu treba zrabić pryciahalnaj. I darožny servis pavinien być naležny. A nia łaŭki pad jełačkami...
Pra farmavańnie siaredniaje klasy
U Biełarusi niama rassłajeńnia na bahatych i biednych. Ciapier treba raźvivać siaredniuju klasu.
Kali pačaŭsia hvałt vakoł IP, ja skazaŭ, treba ŭsich u roŭnyja ŭmovy pastavić. Treba źniać usie barjery dla viadzieńnia biznesu. Šmat robicca dla spraščeńnia viadzieńnia biznesu, ale dziaržaparat pahraz u biurakratyźmie. Biaździejnaść hora-čynoŭnikaŭ dratuje. Vy što, chabaru čakajecie? Heta datyčyć usich, i taksama vas, Hienadź Niavyhłas. Haniajecie ludziej pa kabinetach.
Pra AES
Dadzienaja tema vyklikaje abvostranuju ŭvahu navat nie ŭ hramadztvie, a siarod damaroščanych palitykaŭ.
Harantuju, abiarem taki varyjant, dzie ryzyki buduć źviedzieny da minimumu. AES daść svoj enerhapradukt, i budzie stymulavać ekanomiku.
Budaŭnictva AES patrabuje cełaha kompleksu mierapryjemstvaŭ.
Važna nie zabyvacca pra ŭłasnyja enerharesursy: vuhal, nafta, słancy.
Pra siało
Letaś dasiahnutyja vysokija pakazčyki u APK, mienš stała stratnych prydpryjemstvaŭ, zbor ziernia pavialičyŭsia na 22 %, małaka atrymali bolš na 170 tys. ton. Sialanie i ŭ stanie sami zarablać dobryja hrošy. Kožnaja sielskahaspadarčaja arhanizacyja pavinna mieć ekspartny składnik.
Pra Šyhałava
Niadaŭna zatrymali adnaho vidnaha biznesoŭca. Zachodziŭ u rasšpilenym vyhladzie ŭ našy kabinety. 15 čynoŭnikaŭ da jaho jeździli pralnuju mašynu kupić z 60%-j skidkaj. Navošta heta robicie? Litaści nikomu nia budzie, navat samym blizkim. Siońnia 15 čałaviek, jakija zajmajuć samyja vysokija pasady ŭradavych čynoŭnikaŭ i Administracyi prezydenta, pahruźli ŭ karupcyi. Cełyja tablicy [karupcyjnych schiemaŭ] siońnia mnie namalavali i nieŭzabavie ŭsich zaprašu. Heta datyčyć i niekatorych parlamentaroŭ.
Iznoŭ da pytańnia pra Zachad
Biełaruś suverenitetam nie handluje. Źviartajusia da ZŠA i ES. Chaču vam zadać vam adno pytańnie: «Nazavicie vam choć adzin fakt, kali ja kazaŭ adno, a rabiŭ druhoje? Nazavicie choć adzin fakt!» Toje, pra što siońnia kažu, heta nie ekspromt Łukašenki, a ŭzvažanaja palityka... Ale tanki prosta tak na Maskvu praź Biełaruś nia pojduć. Tam našyja braty-rasijanie žyvuć... Ale kali vy [ES] nia chočacie kantaktu, ja nasilna leźci nia budu. Budziem šukać inšych sajuźnikaŭ... Ja ž historyk, i nie historyki pamiatajuć, što našych ludziej u łapciach kidali to ŭ adnu krainu (Polšča), to ŭ Litvu...
Iznoŭ viarnuŭsia da Kazulina i nastojvańniaŭ Zachadu, kab Biełaruś zastałasia niezaležnaj
My nikomu nie dastaŭlali prablem. Tym bolš našaj Rasiei, heta brackaja dziaržava... Kab nie pastavili nam pytańnie [ustupajcie da nas], my b dalej prasunulisia [ŭ intehracyi]. My budziem farmiravać sajuznuju dziaržavu, my budziem iści hetym šlacham, a ciapier prosta prytarmazili. I ŭ ciapierašniaha, i ŭ budučaha kiraŭnictva Rasiei jość razumieńnie [imknieńnia Biełarusi zachavać niezaležnaść]. Našto ŭstupać kudyści? My našy pytańni možam vyrašyć i na siońniašnim uzroŭni.
Zachad nastojvaje, kab my zastalisia niezaležnyja. I heta pravilna. Ale nie panukajcie. Nie kažycie: to palitviaźnia vypuścicie, taho... Dzie heta vidana, kab prezydent viaźniaŭ vypuskaŭ?.. Kali amerykancy dumajuć, što buduć uvodzić sankcyi, a my ŭpadziem — łuchta. My pałovu naftu ŭ ES pampujem praź Biełaruś, 30 % hazu. My što, vam prablemy stvarajem? Nie! Panukańnia my nie pacierpim...
Znajšli vašyvaha apazycyjaniera, što 1,5 % na vybarach atrymaŭ, i zrabili jaho palitviaźniem. Apazycyja nia choča, kab jaho vypuskali. Kali jon zaŭtra vyjdzie na svabodu, apazycyi toj nia budzie. Śviatoha ŭ hetym čałavieku ničoha niama... Piaciora vykarystali, a jon nie: «Momant jamu nie nastupiŭ». Dy kamu ty patrebny, ciabie jak tualetnuju papieru vykarystovajuć. Kamu ty patrebny?..
Rasijanie nikoli nas nie špyniali, a čamu vy na Zachadzie takoje sabie dazvalajecie? Dy zachoŭvajecie vy vizavyja abmiežavańni, nu i što, mnie niama kudy lotać? My hatovyja z vami supracoŭničać, iści na kampramis, ale tam, dzie heta nia tyčycca fundamentalnych rečaŭ. ZŠA taksama heta zrazumiejuć rana ci pozna. My heta vitali b. U nas jość chiby ŭ adnosinach, ale nad imi treba pracavać. Histaryčna čas sankcyjaŭ i ultymatumaŭ prajšoŭ.
Pra enerharesursy
My ściskali zuby, ciarpieli. Toje što adbyłosia letaś, pakazała, što my adbylisia jak nacyja. Biełaruś budzie i nadalej umacoŭvać svaje pazycyi ŭ śviecie. My znachodzimsia ŭ Eŭropie i nie źbirajemsia pakavać čamadany ci mianiać palityčnuju kartu śvietu. Suverenitet dla nas vielmi važny fakt. Biełaruś ni z kim nia choča svarycca: ni z Uschodam, ni z Zachadam. Ale pracavać treba razam, a nie praz sankcyi. Siońniašniaja Biełaruś zusim inšaja, nie takaja jak u pačatku 1990-ch i navat 2000-ch. Hodzie, sierbanuli, ludziam treba stabilnaść...
Pra palityčny praces: abiacańni liberalizacyi
Chto pryjdzie na źmienu? Jakim budzie parlament uvosień? Nivodny deputat nie pavinien zhubicca ŭ kalidorach ułady. Toj, chto nia stanie deputatam, pryjdzie va ŭładu... Da padrychtoŭki da vybaraŭ treba pastavicca maksymalna pilna. Va ŭsich kandydataŭ roŭnyja mahčymaści pavinny być. Choć čynoŭnik, choć niezaležny kandydat. Ludzi ŭ nas hramatnyja, raźbiarucca. Vybary pavinny prajści tak, kab naziralniki pabačyli, choć jany napišuć toje, što im napišuć, a nia toje, što było nasamreč. Vieru, mudry biełaruski narod zrobić vybar.
Treba farmiravać prazrystaje zakanadaŭstsva, supracoŭničać z suśvietnaj supolnaściu. Treba pravieści reviziju zakonaŭ, treba pravieści liberalizacyju i humanizacyju zakanadaŭstva. Dosyć padzakonnych aktaŭ.
Kali niama evalucyi – vid źnikaje. «U Biełarusi zastyŭ čas, tut zapaviednik», — kažuć niadobrazačliŭcy. Heta nia tak. My ruchajemsia ŭpierad, jak uvieś śviet. Viartańnia nachad i taptańnia na miescy nia budzie. Budziem tolki iści napierad, u nas jość vydatny patencyjał, jaki my budziem prymnažać dziela dabrabytu Biełarusi.
Pramova doŭžyłasia 2 hadziny 20 chvilinaŭ.