Адпачынак у Эміратах скончыўся для сям'і трагедыяй: «Мама памерла, а айчым апынуўся ў турме»
У красавіку 2025 года Святлана разам са сваёй чатырохгадовай дачкой, маці і айчымам прыехала на адпачынак у Аб’яднаныя Арабскія Эміраты. Адзін з дзён усё змяніў: тады Святлана з дачкой накіраваліся на пляж, а яе маці з мужам засталіся ў гатэлі — яны адчувалі сябе кепска. Калі Святлана вярнулася ўвечары, каля нумара яна ўбачыла ахову і даведалася страшную навіну — яе маці памерла. А яе айчыма ў кайданках павяла паліцыя. Мужчына правёў тры месяцы ў турме. Суд ААЭ абвінаваціў яго ў прычыненні смерці па неасцярожнасці. Аднак Святлана не верыць у яго віну і спрабуе дапамагчы яму. «Мы ўжо патрацілі 30 тысяч долараў на адвакатаў», — распавяла яна Onliner.
Людміла (у цэнтры) з сям'ёй
Святлана звярнулася ў рэдакцыю з лістом, у якім расказала, што 19 красавіка страціла ў адпачынку маці, якой было ўсяго 48 гадоў.
Тое, што адбывалася ў дзень трагедыі, яна ўспамінае як страшны сон. Яе саму некалькі разоў дапытвалі ў паліцыі, а таксама забралі пашпарт, але яна з дачкой змагла вярнуць дакумент і з'ехаць дадому, а вось айчым — не.
«Жэня — добры чалавек, і ўсе ўпэўненыя, што ён не вінаваты. Кінуць яго ў такой сітуацыі мы не можам, таму просім дапамогі», — падкрэсліла ў лісце беларуска.
Што ж адбылося ў той дзень і чаму беларуса абвінавацілі ў смерці жонкі?
«Я казаў ёй: давай класціся ў лякарню»
Яўген расказвае, што з жонкай яны былі разам каля 20 гадоў. Калісьці працавалі ў сферы культуры, але пайшлі адтуль, бо «мала плацілі». Яўген уладкаваўся на завод, а ягоная жонка «трымала сваю краму». Выгадавалі агульнага сына, якому зараз ужо 18, а таксама выхавалі разам двух дзяцей ад папярэдняга шлюбу жанчыны. У апошнія гады муж і жонка жылі ўтрох з сынам у кватэры пад Мінскам, старэйшыя дзеці (Святлана і яе брат) жывуць асобна.
У лістападзе ў кампаніі дачкі і ўнучкі сужэнцы з'ездзілі ў Эміраты — на дзень нараджэння Яўгена. Мужчына гаворыць, што паездка жонцы спадабалася, і яна прапанавала паўтарыць яе вясной.
— Апошнія два гады яна часта скардзілася на здароўе. Казала: «У мяне баліць абсалютна ўсё, акрамя валасоў на галаве» <..> Пасля мора ў лістападзе шмат змянілася ў лепшы бок. Па-першае, у яе на скуры быў дэрматыт, а пасля паездкі ўсё скончылася. І па эмацыйным стане ёй стала лягчэй, яна неяк акрыяла духам. Кажа: «У красавіку ў мяне дзень нараджэння, давай яшчэ раз з'ездзім, і ўсё будзе добра». Я кажу: «Слухай, Люда, давай лячыцца, можа, на гэтыя грошы, лепш ляжам у лякарню…».
— Лячыцца ад чаго канкрэтна?
— А вось гэтага ніхто не ведае, ад чаго канкрэтна, але ў яе сапраўды былі вельмі вялікія праблемы са здароўем. Як потым паказала ўскрыццё, быў цыроз печані… Ну і незгусальнасць крыві — гэта я ўжо даўно ведаў. Калі нейкая рана — сыходзіць крывёй, кроў магла суткі-двое не спыняцца. Я казаў: «Давай класціся ў лякарню». А яна не хацела <..> Яна магла раптам страціць прытомнасць. Гэта значыць я чую з туалета: «Жэня, дапамажы мне». Прыходжу, а яна ляжыць на плітцы. Казала, сыходзіць з-пад ног зямля, і ўсё <…>
Яшчэ сну ў яе не было. Яна за суткі спала, можа быць, гадзіну-дзве. Калі заснула, дык я стараўся яе не чапаць. Можа, таму, што ў яе ўсё балела, яна і не спала. У мяне ўвогуле такое адчуванне, што яна ўжо рыхтавалася да смерці, таму што завяшчанне нейкае напісала і казала: «Гэта мая апошняя паездка ў жыцці будзе. Паехалі ў Дубай, адпачнем».
— Але не правяралася? Да лекараў не хадзіла?
— Па печані мы ездзілі ў прыватную клініку ў мінулым годзе. І ёй паставілі цыроз.
— Якія адносіны былі ў вас з жонкай?
— Ну якія адносіны, звычайная сям'я. Здараліся канфлікты, маглі пасварыцца. Але ў цэлым усё было добра. Ізноў жа ў апошні час яна больш агрэсіўная стала. Магла ўспыліць на роўным месцы.
— Вы кажаце, што яна рыхтавалася да смерці. А што было ў завяшчанні?
— Я не ведаю наконт завяшчання, гэта мне дзеці казалі. Яна казала мне, што трэба паехаць завяшчанне скласці. Я неяк усё міма вушэй прапускаў. Гэта праз час пасля трагедыі ў галаве пачынае ўсё складацца, пачынаеш разважаць.
«Пахрапвае — і дзякуй Богу. Я не стаў яе чапаць»
Пра тое, што адбылося 19 красавіка, Яўген расказвае адрывіста: кажа, усіх дэталяў ужо не памятае, у чымсьці можа памыляцца.
Напярэдадні вечарам яны з жонкай адзначылі прысягу сына: «Жонка вельмі доўга чакала гэтага моманту». Раніцай не захацелі ісці на мора: абодва адчувалі сябе дрэнна. Улічваючы тое, што трэба было ехаць на пляж на трансферы (тады на Фуджайры разлілася нафта), вырашылі адляжацца ў нумары.
— Дзеці (Святлана з 4-летняй дачкой. — Заўв. Onlíner) з'ехалі, а мы яшчэ крыху выпілі. Дзесьці ў раёне дванаццаці-гадзіны (дня. — Заўв. Onlíner) Люда лягла спаць. Я яшчэ пару чарак выпіў, арэшкаў пакляваў, уключыў тэлевізар і таксама ў працэсе заснуў.
Пасля прыехалі дзеці з мора. Гэта было недзе ў раёне трох гадзін. Кажуць: «Хадзем абедаць». Я сказаў, што не пайду, і маму чапаць не стаў. Яна як ляжала пад коўдрай (у нумары працаваў кандыцыянер. — Заўв. Onlíner) , так і ляжыць, я чуў, што пахрапвае. Ну, пахрапвае – і дзякуй богу. Я ўжо казаў, што сну ў яе асабліва не было, таму я ставіўся да яе сну акуратна.
Святлана пайшла, потым прыйшла гадзін у дзевяць, кажа: «Як мама? Мы збіраемся ў краму». Я кажу: «Спіць». Святла ўзяла грошы і пайшла. Я за дзень праспаўся па поўнай праграме. І думаю: ну колькі можна спаць? Трэба было б ужо падымацца, у рэшце рэшт. А яна як ляжала пад коўдрай, так і ляжыць.
Я руку прасоўваю, па спіне пляскаю і разумею, што тое адбылося… Увогуле, я разумею, што ляжыць труп ужо, яна стала халодная. Я падарваўся, коўдру падняў, яна ляжыць на жываце. Галава на правым баку, па-мойму, ваніты ішлі з рота. Твар сам пасінелы, я яе перавярнуў на спіну, гэта значыць тварам да мяне. Пачаў тармасіць, а твар сіні, вочы вытарашчаны.
— А пульс правяралі?
— Я вам кажу, яна ўжо дубовая была. Я яе пачаў тармасіць, біў далонямі па твары — эфекту ніякага. Ну, далей — тое, што памятаю. Я выбег з нумара, нікога не знайшоў. Я быў у адных трусах, хутка вярнуўся ў нумар, накінуў штаны, майку, спусціўся на рэсэпшэн, папрасіў дапамогі. Прыбеглі людзі. Потым прыехалі паліцыя і хуткая <…> Яе накшталт паклалі на кушэтку і павезлі. Я памятаю, што спытаў: «Яна жывая?» Яны кажуць: «Так, яна жывая». Я думаю: ну дзякуй богу, зараз выратуюць. Там мне задавалі нейкія пытанні, а потым мяне закавалі ў кайданкі і павялі з нумара ўніз. На першым паверсе, на выхадзе ўжо сустрэў Свету. Я спытаў: «Як мама?» Яна сказала, што маці памерла.
— Чаму на вас надзелі кайданкі? Якія былі падазрэнні ў адносінах да вас?
— Ужо потым у паліцыі мне казалі, што ў яе нейкая гематома на твары была. І пляма крыві ў вобласці галавы. Ці на падушцы, ці на прасціне — гэтага я дакладна сказаць не магу.
— А быў нейкі ўдар?
— Я задаваўся гэтым пытаннем і не ведаю, што здарылася.
Далей, расказвае Яўген, былі допыты ў паліцыі. А праз некалькі дзён яго адправілі ў турму, дзе, як упэўнівае мужчына, ён паўтара месяца быў пазбаўлены сувязі з роднымі. Беларусу прад'явілі абвінавачанне ў прычыненні смерці па неасцярожнасці. Яўген звязвае гэта са спробамі прывесці жонку ў прытомнасць.
— Відаць, калі я пачаў хвастаць яе па твары… Біў я ўжо не памятаю з якой сілай, спрабаваў яе разварушыць. Тармашыў ударамі па твары, далонямі — левай-правай. Ну, можа, таму.
У турме, працягвае мужчына, ён амаль нічога не еў, піў толькі гарбату два разы на дзень. У сувязі з пагаршэннем здароўя Яўгену нават выклікалі хуткую.
Фота носіць ілюстрацыйны характар. Крыніца: Unsplash.com
— Хуткая мяне абследавала, хацелі забраць з турмы ў бальніцу. Але я адмовіўся. На наступны дзень у турму прыехаў мяне адведаць консул і даў надзею. Пасля гэтай сустрэчы я пачаў паціху аднаўляць сілы, стаў прымаць ежу.
Далей было анлайн-пасяджэнне суда, ізноў выслухалі мае паказанні. На наступны дзень мне прынеслі паперу аб тым, што я вінаваты ў ненаўмысным забойстве. Па іх словах, ад удару па твары ў яе было кровазліццё ў мозг. Ніякія паперы я не падпісваў, з рашэннем суда, адпаведна, не згаджаўся.
Вінаваты, але 50% адказнасці ляжыць на ахвяры. Што ў дакументах
У пасведчанні аб смерці Людмілы прычынай указана «раптоўнае спыненне сэрца».
Паводле заключэння судова-медыцынскай экспертызы, на якую ў далейшым абапіраўся суд, «смерць наступіла ў выніку траўмы пасля моцных удараў па галаве, што прывяло да страсення мозгу і разрыву крывяносных сасудаў, што прывяло да субдуральнага кровазліцця, якое закранула жыццёва важныя цэнтры галаўнога мозгу і завяршылася спыненнем сэрца і дыхання».
Першае рашэнне па справе Яўгена было 9 чэрвеня. Згодна з дакументамі, мужчыну прызналі вінаватым у тым, што ён па неасцярожнасці прычыніў цялесныя пашкоджанні, якія пацягнулі смерць пацярпелай. Гаворка ідзе аб ударах рукой па твары падчас спробы разбудзіць жанчыну. Падкрэсліваецца, што мужчына зрабіў гэта ў стане алкагольнага ап'янення.
Рашэнне суда першай інстанцыі было такім: дэпартацыя з краіны, штраф 20 тыс. дырхамаў, а таксама кампенсацыя сваякам загінулай у памеры 200 тыс. дырхамаў (у суме амаль $60 тыс.).
Сям'я наняла адваката і пачала рыхтаваць апеляцыю па гэтым рашэнні. Тым часам Яўгена выпусцілі з турмы, дзе ён правёў амаль тры месяцы.
Паўторнае рашэнне па справе было вынесенае Апеляцыйным судом Фуджайры 19 жніўня. У дакументах згадваецца заключэнне судова-медыцынскай экспертызы.
Паводле яе высноў, пацярпелая ўжывала алкаголь перад смерцю, акрамя таго, у яе была ішэмічная хвароба сэрца, цыроз печані, які выклікае незгусальнасць крыві, і павялічаная селязёнка. Усё разам «спрыяла смерці». Суд зрабіў выснову, што 50% адказнасці за смерць на адпачынку ляжыць на ахвяры і 50% — на абвінавачаным.
Удары па твару ахвяры суд палічыў «наўмысным нападам», паколькі ў гэты момант абвінавачаны знаходзіўся ў стане ап'янення і зрабіў ён гэта «на ўласны выбар». Паколькі напад прывёў да смерці, злачынства было класіфікавана як цяжкае («напад, які пацягнуў смерць»).
І тым не менш рашэнне суда другой інстанцыі аказалася мякчэйшым: кампенсацыю сваякам зменшылі ўдвая — да 100 тыс. дырхамаў ($27 тыс. па курсе).
— Быў яшчэ штраф 20 тыс. дырхамаў ($5,4 тыс.), але яго спісалі ў сувязі з тым, што я адсядзеў тры месяцы ў турме, — распавядае Яўген. - Пашпарт мне не аддаюць, таму што баяцца, што я магу з'ехаць з краіны і не выплачу грошы. А ў мяне іх зараз увогуле няма. Каб іх сабраць, мне трэба прадаваць нейкую маёмасць. Па факце адваката праплацілі самі сваякі.
— Дзе вы зараз знаходзіцеся?
— Я знаходжуся ў Дубаі, у хостэле, дзе жыве 10-12 рабят. Жывём паціху, існуем так-сяк. Калі было чарговае пасяджэнне суда, Свету выклікалі сюды як сведку. Яна падвезла крыху грошай, і на іх я існую. Працаваць не магу, не ведаючы мовы. Я і з нумара выходзіць баюся без дакументаў. Па факце я сяджу ў хостэле, нікуды не выходжу.
Калі вы гатовы аказаць юрыдычную кансультацыю або іншую дапамогу сям'і, можаце звязацца са Святланай напрамую ў сацсетках.