«Калі затопіць, адразу і не зразумееш, адкуль менавіта». У Мінску ёсць унікальны шматпавярховік, дзе ўсе кватэры — трохузроўневыя.
«Гэта што, інтэрнат?» — з недаверам глядзіць на цагляны шматпавярховік таксіст пад нумарам 9 на вуліцы Дзянісаўскай. Мабыць, здалёк і праўда не так проста распазнаць у гэтым звычайным доме элітку канца 90-х. Але, падышоўшы бліжэй, пачынаеш разумець: тут яўна нешта не так.
На першым паверсе — мноства дзвярэй самых розных формаў і колераў. Гэта асобныя ўваходы ў кватэры. А яны тут зусім не простыя — трохузроўневыя. Прычым абсалютна ўсе, піша Onliner.by.
У адзіным агульным пад’ездзе сустракае Мікіта — яго бацькі набылі кватэру тут амаль 25 гадоў таму. І сустракае ён не проста з ветлівасці. Без правадніка не разабрацца. Бо ліфты ў доме (іх тут два) — гэта асобны квэст. Замест звыклай нумарацыі — кнопкі 1, 3, 5, 7, 9, 11… Як быццам нехта выкрасліў усе цотныя лічбы, баючыся старадаўняга праклёну. На самой справе лічбы абазначаюць узроўні, а не паверхі.
— Паводле тэхпашпарта кватэры складаюцца з двух узроўняў, але па факце іх тры. Я з пад’езда трапляю ў пярэдні пакой і ў асноўную частку кватэры падымаюся па лесвіцы ўверх. А вось суседзі, наадварот, спускаюцца ўніз. Нават калі нашы дзверы побач, мы можам жыць зусім на розных паверхах. І планіроўкі з-за гэтага ва ўсіх розныя, хоць колькасць пакояў аднолькавая — тры. Калі раптам хто з суседзяў затопіць, нават адразу не зразумееш, адкуль менавіта прыйшла вада.
Уладальнік упэўнена націскае тройку. Раз — і вось ужо ліфтавы хол. Ад яго адыходзяць два крылы па 10 кватэр. Кожная зачынена яшчэ аднымі тоўстымі металічнымі дзвярыма з дамафонам — староннія так проста не зайдуць.
Саму кватэру абараняе ад пранікнення «разумны» замок. Яго можна адкрыць па-рознаму: праз дадатак на тэлефоне, па кодзе ці адбітку пальца. Калі нехта звоніць у дзверы, апавяшчэнне адразу прыходзіць на смартфон — разам з відэа з камеры. Ёсць тут і звычайны замок, які адкрываецца такім жа звычайным ключом, калі раптам «разумны» разрадзіцца: яго можна вярнуць да жыцця з дапамогай паўэрбанка праз USB-порт.
— Я хацеў такія дзверы, каб ключы з сабой не цягаць. А то ў дзяцінстве — бяжыш на футбол, звязка ў кішэні грыміць ці наогул дзесьці згубіцца. Таму адразу гэта прадугледзеў — і для сябе, і для будучых пакаленняў.
Вось і вітальня — гэта першы ўзровень. На другім размяшчаюцца дзве спальнi. На трэцім хаваюцца кухня-гасцёўня, сумешчаны санвузел і балкон на 9 кв. м, дзе можна арганізаваць паўнавартасную зону адпачынку. Перамяшчацца паміж імі дазваляе дубовая лесвіца з борцікамі з загартаванага таніраванага шкла. Усё жыллё займае амаль 80 «квадратаў».
— Пра гісторыю гэтага дома ведаю няшмат: яго пачалі будаваць у 1990-х, а ў эксплуатацыю ўвялі ў 2000 годзе. Над праектам працавалі піцерскія архітэктары — у Мінску ўсяго адна такая будыніна, яшчэ некалькі ёсць у Санкт-Пецярбургу, — распавёў Мікiта.
— Бацькі куплялі тут жытло яшчэ на старце, з голымі сценамі. Як знайшлі — не ведаю. Можа, газету прачыталі, можа, знаёмыя параілі… Тады гэта здавалася нечым класным, незвычайным.
У гэтым месцы хлопец правёў дзяцінства. Ён успамінае, як насіўся па лесвіцах, скакаў праз прыступкі, падымаўся на парэнчах.
Дзякуючы шматузроўневай прасторы жыллё ўспрымалася інакш: у бацькоў — свая зона, у яго — свая.
Мікiту падабалася, што бацькі пераважна былі наверсе, у гасцёўні, а ён быў унізе, у сваім пакоі. Ніхто не замінаў, ніхто не заглядаў лішні раз — быццам гэта былі два розныя светы ў межах адной кватэры.
— Цяпер маці з бацькам бліжэй да 60, і хадзіць па лесвіцы туды-сюды для іх ужо стамляе. Таму жыллё перайшло да мяне ў спадчыну. І я вырашыў яго цалкам перарабіць.
Ад бацькоў мінчаніну дасталіся рамонт у стылі «сытых 2000-х»: глянцавыя столі, аркі з гіпсакардону, дываны і шафы-купэ — тут было ўсё. Цяпер усё гэта схавана за маскай сучаснага мінімалізму.
Ад шыку нулявых засталіся толькі ўспаміны і некалькі фотаздымкаў, якія Мікіта зрабіў перад тым, як «прысудзіць» кватэру да поўнай змены іміджу.
Новае аздабленне атрымалася больш нейтральным і стрыманым. На падлозе — паркет «пад дуб», пакладзены адным палатном па ўсёй кватэры. Сцены пакрыты шпалерамі з эфектам афарбоўкі — адзін з адценняў, выбраны ўладальнікам, пазней нават стаў колерам года. Столі — нацяжныя, з ценевым профілем, без лішніх рамак і пераходаў.
— Вышыня столяў тут, здаецца, стандартная. Але калі лічыць разам з лесвічнымі пралётамі, ад першага да трэцяга ўзроўню, то выходзіць болей. З-за гэтага і матэрыялы выходзілі даражэй, і працы — за шпалеры, тынкоўку атрымалася ўдвая больш. Ну і самі столі з-за незвычайнай формы было няпроста выраўноўваць.
Унутраныя дзверы, насуперак стандартнай логіцы, адчыняюцца ўнутр, каб не перакрываць праходы, асабліва ў лесвічных зонах. Так агульная прастора не «з’ядаецца», і перамяшчацца паміж узроўнямі прасцей. А гасцёўню і ўвогуле прыкрываюць рассоўныя створкі — таксама з загартаванага шкла.
Корпусная мэбля ў кватэры пераважна выкананая з МДФ па індывідуальных эскізах — усё рабілі пад памеры і з улікам нестандартнай планіроўкі.
Мікіта — інжынер па адукацыі. Таму да «начынкі» кватэры падышоў асабліва педантычна. Мінчанін цалкам перарабіў электрыку ў кватэры. Старую праводку дэмантаваў, усё спраектаваў нанова — з улікам нагрузкі, размяшчэння абсталявання і асаблівасцяў планіроўкі.
Усе блокі сілкавання выведзены ў адным месцы, а не схаваныя за столямі, як гэта звычайна бывае.
— Тут устаноўлены датчыкі тэмпературы. Калі нешта моцна награваецца — уключаецца вентылятар. Звычайна, калі ў людзей гараць блокі, яны пачынаюць здымаць нацяжныя столі. А я такое адразу выключыў.
Асаблівую ўвагу ўладальнік удзяліў асвятленню.
— На лесвіцы, напрыклад, зрабіў асобныя святлодыёдныя палосы на кожным узроўні, імі можна кіраваць незалежна адна ад адной, з дапамогай праходных выключальнікаў. Калі святло ўключаецца адразу на ўсіх паверхах, гэта не вельмі зручна: можна разбудзіць іншых членаў сям’і. А вось датчыкі руху вырашыў не ставіць — уяўляеце, колькі магло быць лжывага спрацоўвання?
Асвятленне, як і рух штор, праца тэлевізара і аўдыясістэмы, кіруюцца галасавым памочнікам. Пры жаданні да сістэмы разумнага дома можна падключыць яшчэ і бытавую тэхніку.
Цяпер пройдземся па канкрэтных зонах. У пярэднім пакоі размясцілася асноўная сістэма захоўвання. На дзвярах вісіць вялікае люстэрка — такое рашэнне эканоміць прастору і не загрувашчвае сцены. Тут жа адзіны ў кватэры датчык руху — ён адказвае за «вітальнае» святло: уключаецца аўтаматычна, калі нехта заходзіць.
Спальня. Памяшканне не самае вялікае, але яго выкарысталі па максімуме. Над ложкам — падвесныя шафкі, побач — тумбачкі, насупраць — камода з тэлевізарам, у якога ёсць убудаваная падсветка, шафа. Усё вытрымана ў светлых танах, а ў якасці акцэнту — фота-шпалеры з раслінным арнаментам.
— Ложак выбраў функцыянальны: з масажнай функцыяй і магчымасцю трансфармацыі. Пры неабходнасці адна з секцый падымаецца — можна выкарыстоўваць як спінку, зручна працаваць або глядзець тэлевізар. Амаль як на звычайнай канапе.
Побач — яшчэ адзін пакой. Калісьці ён быў дзіцячым пакоем Мікіты, цяпер — проста пустое памяшканне з нейтральным аздабленнем. Прастора гатовая да абсталявання: можна зрабіць кабінет або новую дзіцячую, але, па словах уладальніка, рукі пакуль не дайшлі, хаця праект маецца.
На трэцім узроўні — прасторная кухня-гасцёўня. Цэнтр кампазіцыі — яркая аранжавая канапа, падзеленая на дзве часткі, каб можна было свабодна прайсці да кухні.
Асобны гонар Мікіты — медыя-зона. Тут стаіць тэлевізар з дыяганаллю 75 цаляў. Каб схаваць драты, зрабілі нішу з ДСП, у якую выведзены ўсе падключэнні. Сам тэлевізар можа паварочвацца ў любы бок. Падсветка за экранам рэгулюецца па яркасці і можа сінхранізавацца з музыкай.
Кухня атрымалася даволі аб'ёмнай. Шафкі выкананы з МДФ, рабочая паверхня і стол — з каменю. Крэслы тут высокія, барныя, яшчэ і круцяцца — пагадзіцеся, зручна.
— Спецыяльна рабіў абедзенную зону вышэй, каб можна было і папрацаваць, і з сябрамі патусавацца. Кухня зроблена так, каб усё было пад рукой — і нічога лішняга навідавоку. У сталешніцу ўбудавана адтуліна для смецця: крошкі можна проста змесці, не адкрываючы вядро. Ёсць асобная мыйка для шклянак, побач — кран для фільтраванай вады, а звычайны змяшальнік паказвае тэмпературу патоку. Ёсць і сэнсарны дазатар з мыйным сродкам, які спрацоўвае пры паднясенні рукі або губкі.
Санвузел таксама знаходзіцца на трэцім узроўні. Усё выкладзена керамагранітам. Абсталяванне — на любы густ і запыт: тут і ванна, і душ, і бідэ, і ўнітаз з гігіенічным душам. Здаецца, толькі джакузі з саунай не хапае.
Рамонт у гаспадара заняў прыкладна год. Ён асабліва не спяшаўся, бо было дзе жыць. Але і расслабіцца не атрымалася. Суму, выдаткаваную на абнаўленне кватэры, мінчанін не агучвае. Але больш за ўсё выдаткаў, акрамя кошту саміх работ, прыйшлося на кухню, лесвіцу і электрыку.
— Электрыка і сантэхніка — гэта наогул першыя і адны з самых дарагіх этапаў, якія яшчэ на старце забіраюць ільвіную долю бюджэту. Калі палічыць выдаткі на розныя «дробязі», атрымаецца дзве кухні. Разеткі, выключальнікі, блокі, святлодыёдныя стужкі… Напрыклад, звычайны фільтр для вады абыдзецца ў $100. Адна разетка або выключальнік — ад $30. Але ж на гэтым не канец — да ўсіх выключальнікаў патрэбны рамкі, і чым больш разетак у групе, тым даражэйшая гэтая рамка, — пералічвае суразмоўца.
— Толькі на блокі сілкавання для асвятлення сышло каля $1000. Выбіраў дарагія мадэлі, каб падтрымлівалі кіраванне напругай праз дымеры, рэгуляванне яркасці. І галоўнае — каб у працэсе працы нічога не гудзела і не свістала, як у танных аналагаў.
— У нас велізарная праблема з кадрамі, — упэўнены Мікіта. — Цяжка знайсці людзей, якія робяць сваю працу добра ад пачатку да канца. Усе, хто хоць раз праходзіў праз рамонт, разумеюць, колькі сіл сыходзіць на кантроль, на тое, каб проста бегаць за будаўнікамі і чаго-небудзь ад іх дамагчыся.
Хоць рамонт Мікiта рабіў для сябе і першапачаткова планаваў жыць тут доўга, нечакана планы змяніліся. Ён набыў участак і цяпер будуе дом. А паколькі ў яго распараджэнні ёсць яшчэ адна кватэра, неабходнасць у гэтай адпала, таму яна выстаўлена на продаж. Цана — $210 000 па курсе.
Пры гэтым уся мэбля і тэхніка, аж да робата-пыласоса, дастануцца новаму ўладальніку.
— Думаю, яна падыдзе тым, хто шукае нешта нестандартнае і не баіцца лесвіцы ў кватэры, — смяецца мінчук. — Але насамрэч ёй не так часта і карыстаешся. Большую частку часу праводзіш наверсе — у гасцінай або на кухні. А ўніз спускаешся, па сутнасці, толькі каб легчы спаць.