Франак Вячорка пра Ціханоўскага і іншых вызваленых: Спісы мяняліся ў самы апошні момант
Пасля сустрэчы Аляксандра Лукашэнкі са спецыяльным прадстаўніком прэзідэнта ЗША Кітам Келагам з турмаў вызвалілі 14 палітычных вязняў, у тым ліку і прэтэндэнта ў кандыдаты на выбарах 2020-га Сяргея Ціханоўскага, мужа лідаркі беларускіх дэмсілаў. «Люстэрка» паразмаўляла са старэйшым дарадцам Ціханоўскай Франакам Вячоркам пра ролю Офіса ў гэтым працэсе.
Франак Вячорка разам з палітвязнем Кірылам Балахонавым у Вільні. Фота: Офіс Ціханоўскай
— На якую колькасць вызваленых вы разлічвалі?
— На 10-20 чалавек. Але не было ніякай канкрэтыкі і дэталяў. Спісы мяняліся ў самы апошні момант. Тое, каго менавіта выпусцяць, залежыць ад рашэння Мінска, якое прымаецца ў апошнюю хвіліну.
Мы, вядома, рыхтаваліся да таго, што вызваленне будзе. Абмяркоўвалі гэта і настойвалі, каб гэта былі знакавыя імёны, журналісты. Але атрымалася як атрымалася. Трэба працягваць змагацца далей.
— А калі вы даведаліся, што Ціханоўскі ў спісе?
— Гэта здавалася настолькі нерэалістычным, што, у прынцыпе, да ўчорашняга дня (ну, можа, заўчарашняга) пытанне вызвалення Ціханоўскага нават не абмяркоўвалася. Але ў выніку тыя людзі, вызвалення якіх мы чакалі, так і не былі выпушчаныя. Напрыклад, я чакаў, што вызваляць Ігара Лосіка, я нават прыйшоў сустракаць усіх у футболцы з яго партрэтам.
— Каго вы яшчэ прапаноўвалі вызваліць?
— Мы заўсёды прапануем вызваліць усіх палітычных зняволеных. Але вырашае рэжым, на жаль. У гэты раз вызвалялі ў асноўным тых, хто звязаны з іншымі краінамі: альбо мае падвойнае грамадзянства, альбо працаваў з замежнымі медыя. Мы заўсёды разлічваем на большае, а атрымліваецца заўсёды менш. Рэжым перапісвае правілы ў апошні момант.
— Вы сказалі, што даведаліся пра запланаванае вызваленне Сяргея Ціханоўскага ўчора-пазаўчора. Якой была рэакцыя Святланы?
— Я б не сказаў, што мы «ведалі». Мы пачалі абмяркоўваць гэта як магчымы сцэнар. Таму што сталі з'яўляцца пэўныя сігналы. У гэта, вядома, не верылася. Святлана вельмі перажывала, гэта было вельмі хвалююча для яе.
А сёння, калі Сяргей патэлефанаваў з мяжы… Не ведаю, ці можна пра гэта казаць. Святлана не магла паверыць і расплакалася… Гэта быў вельмі шчымлівы момант. А потым, праз пару гадзін, яны ўжо сустрэліся ў Вільні.
— Якія былі першыя эмоцыі і думкі падчас сустрэчы?
— Першае, пра што я падумаў: «Такое адчуванне, што Сяргей страціў палову сваёй вагі». Але гэта той жа самы Сяргей. Сам ён адзначыў, што развучыўся гаварыць за пяць гадоў ізаляцыі. Але потым стаў жартаваць і сказаў амерыканцам: «You, Americans, made my day!»(«Вы, амерыканцы, зрабілі мой дзень», — Заўв.рэд.). Ён з тымі ж гумарам і пазітывам, якія так натхнялі людзей. Гэта тая сіла, якая важная і патрэбная. І важна, што ён на волі.
— Як вы бачыце далейшае развіццё Офіса Ціханоўскай? Сяргей інтэгруецца ў вашу працу?
— Заўтра (гаворка пра 22 чэрвеня. — Заўв. рэд.) будзе прэс-канферэнцыя, на якой Сяргей і Святлана самі пра гэта раскажуць. Але я думаю, што калі ён захоча далучыцца да працы Офіса і палітычных структур, то для яго адчыненыя ўсе дзверы. І ў Офіс, і ў Кабінет, і ў Каардынацыйную раду — усюды, дзе ён будзе гатовы працаваць. Сяргей натхняе многіх людзей. У яго ёсць моцныя энергія і харызма.
Цяпер яму трэба прыйсці ў сябе, увайсці ў распарадак дня, зразумець, што адбываецца ў свеце. Але я вельмі спадзяюся, што ён працягне і грамадскую, і медыйную працу. Мы ўсе памятаем, што ён быў ютуберам, а нам вельмі не хапае такіх моцных нацыянальных ютубераў, якім быў Ціханоўскі. Я думаю, ён будзе рабіць усё тое самае, што і рабіў раней.
— Акрамя вызвалення палітвязняў, вам вядома пра нейкія іншыя палітычныя вынікі візіту Келага і яго сустрэчы з Лукашэнкам?
— Мы сёння не бачыліся непасрэдна з Келагам. Але сустракаліся са Крыстаферам Смітам (намеснік памочніка дзяржсакратара ЗША. — Заўв. рэд.) і іншымі членамі дэлегацыі, якія былі ў Мінску. Нам вядома толькі пра частку, якая тычыцца палітвязняў. Пра іншыя вынікі сустрэчы з Лукашэнкам нам невядома. Не ведаю таксама, ці абмяркоўвалася нешта па Украіне. Але палітвязні былі ў фокусе, і гэта самае важнае. Асобна хачу сказаць, што мы вельмі ўдзячныя амерыканцам, у тым ліку Дональду Трампу, Дзярждэпартаменту, сенатарам і кангрэсменам.